دانشگاه تهران-دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی- موسسه روانشناسی و علوم تربیتی
فصلنامه پژوهشهای کاربردی روانشناختی
2251-8126
2676-4504
12
2
2021
08
23
اثربخشی آموزش فرزندپروری ذهنآگاهانه بر واکنش پذیری افراطی و بهبود کیفیت رابطه والد-فرزند در مادران کودکان پیش دبستانی
1
21
FA
فاطمه
شکری بک باغی
دانشجوی کارشناسی ارشد مشاوره خانواده، گروه مشاوره، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
shokri.fateme64@gmail.com
خدیجه
شیرالینیا
استادیار گروه مشاوره دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
k.shiralinia@scu.ac.ir
عباس
امان الهی
0000-0002-8406-1489
دانشیار گروه مشاوره، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
a.amanelahi@scu.ac.ir
10.22059/japr.2021.314566.643709
چکیده<br />پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی فرزندپروری ذهنآگاهانه بر واکنشپذیری افراطی و بهبود کیفیت رابطه والد-فرزند در مادران کودکان پیشدبستانی انجام شد. جامعه آماری این پژوهش، شامل کلیه مادران کودکان پیشدبستانی ناحیه 2 آموزش و پرورش شهر اهواز بود که در سال تحصیلی 97-1398 در مدارس این ناحیه تحصیل میکردند .طرح پژوهش از نوع نیمهآزمایشی با پیشآزمون، پسآزمون و پیگیری با گروه کنترل بود که در آن50 نفر از مادران کودکان انتخاب شده و بهصورت تصادفی در دو گروه (۲۵ نفر گروه آزمایشی و 25 نفر گروه گواه) گمارده شدند. برای جمعآوری دادهها از مقیاس رابطه والد-فرزند پیانتا (1994) و مقیاس والدینی آرنولد (1993) استفاده شد. سپس مداخله آموزشی در ۸ جلسه ۹۰ دقیقهای، هفتهای یکبار بهصورت گروهی برای گروه آزمایشی اجرا شد . اما گروه گواه مداخلهای دریافت نکرد و در ادامه پس از 2ماه ، پیگیری انجام شد.. تحلیل دادهها در دو سطح توصیفی و استنباطی(تحلیل کوواریانس) در نرمافزار SPSS نسخه 23 انجام شد. یافته ها نشان داد که آموزش فرزندپروری ذهنآگاهانه بر واکنشپذیری افراطی و کیفیت رابطه والد-فرزند در مادران کودکان پیشدبستانی اثر داشته است. بنابراین به نظر میرسد آموزش فرزندپروری ذهنآگاهانه میتواند برای مادران کودکان پیشدبستانی مفید باشد.
فرزندپروری ذهنآگاهانه,کیفیت رابطه والد-فرزند,کودکان پیشدبستانی,واکنشپذیری افراطی
https://japr.ut.ac.ir/article_82832.html
https://japr.ut.ac.ir/article_82832_f13b86a641bd27761c110c158a851f12.pdf
دانشگاه تهران-دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی- موسسه روانشناسی و علوم تربیتی
فصلنامه پژوهشهای کاربردی روانشناختی
2251-8126
2676-4504
12
2
2021
09
16
مقایسة اثر روشهای مداخلهای آموزش، بازخورد و القای ریاکاری بر نگرش، قصد و رفتار صرفهجویی انرژی الکتریکی
23
41
FA
بهداد
خوشنوا
0000-0001-8072-5332
کارشناسی ارشد روانشناسی عمومی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
behdad.khoshnava@gmail.com
محمد نقی
فراهانی
0000-0002-5282-5181
استاد گروه روانشناسی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
faramn37@yahoo.com
حمید
خانی پور
0000-0001-7706-5951
استادیار گروه روانشناسی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
khanipur.hamid@gmail.com
10.22059/japr.2021.299812.643478
هدف پژوهش حاضر مقایسة اثر سه مداخلة آموزش، بازخورد و القای ریاکاری بر نگرش، قصد و رفتار صرفهجویی برق خانوارها است. طرح شبهآزمایشی با سه گروه آزمایشی و یک گروه گواه، بهصورت پیشآزمون-پسآزمون و پیگیری بهکار گرفته شد. جامعة آماری، مشترکان برق محلة گلسار رشت و نمونة آماری، خانوارهای 46 واحد یک مجتمع مسکونی منطقه هستند که به 4 گروه 12 واحدی تقسیم شدند. در مداخلة آموزش، دفترچههای آموزش صرفهجویی، در مداخلة بازخورد، گزارش هفتگی صرفهجویی و در مداخلة القای ریاکاری، اعلان تبلیغاتی و گروه مجازی به سه گروه آزمایشی اختصاص یافت. نگرش و قصد صرفهجویی، ابتدا در پیشآزمون و پساز شش هفته اجرای مداخلات، در پسآزمون، با مقیاسهای محققساختة نگرش و قصد صرفهجویی سنجیده شد. میزان رفتار صرفهجویی با قرائت کنتورهای برق در پیشآزمون، پسآزمون و هشت هفته بعد از مداخلات، در پیگیری اندازهگیری شد. تغییرات نگرش و قصد، با تحلیل کوواریانس چندمتغیره و آزمونهای تعقیبی، همچنین تغییرات رفتار، با تحلیل واریانس با اندازهگیری مکرر بررسی شدند. نتایج نشان میدهد آموزش تنها قادر به تغییر نگرش افراد دربارة صرفهجویی بوده است. درعوض، القای ریاکاری برای راهاندازی قصد صرفهجویی و بازخورد برای فعالسازی رفتار صرفهجویی، اثربخش بودهاند؛ اگرچه پایداری رفتار صرفهجویی، وابسته به استمرار بازخوردرسانی بود.<br />
صرفهجویی,نگرش,قصد,بازخورد,القای ریاکاری
https://japr.ut.ac.ir/article_82377.html
https://japr.ut.ac.ir/article_82377_e79bf0bb6738f23b97f2cc485266f42a.pdf
دانشگاه تهران-دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی- موسسه روانشناسی و علوم تربیتی
فصلنامه پژوهشهای کاربردی روانشناختی
2251-8126
2676-4504
12
2
2021
08
23
اثربخشی برنامة فرزندپروری مثبت بر ارتباط مادران با کودکان دارای اختلال طیف اوتیسم
43
58
FA
سعید
حسن زاده
0000-0001-9986-0120
دانشیار گروه روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
shasanz@ut.ac.ir
علی
مساح
0000-0002-3621-6490
دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
ali_masah94@yahoo.com
10.22059/japr.2021.320739.643792
در سالهای اخیر، تلاش برای کاهش مشکلات بالینی کودکان اوتیسمی بهکمک آموزش والدین مدنظر پژوهشگران قرار گرفته است. این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی برنامة فرزندپروری مثبت بر ارتباط مادران با کودکان دارای اختلال طیف اوتیسم انجام شده است. پژوهش حاضر مطالعهای شبهآزمایشی با طرح پیشآزمون-پسآزمون و گروه گواه است. جامعة آماری این پژوهش شامل مادران کودکان 12-7 سال با اختلال طیف اوتیسم در شهر اصفهان بودند که از میان آنان 30 نفر بهصورت تصادفی انتخاب و در دو گروه 15 نفری آزمایش و گواه قرار داده شدند. گروه آزمایشی در هشت جلسة برنامة فرزندپروری مثبت (هر هفته یک جلسه و هر جلسه 90 دقیقه) شرکت کردند؛ درحالیکه به گروه گواه هیچ آموزشی ارائه نشد. ابزار استفادهشده در این پژوهش مقیاس رابطة والد-کودک پیانتا (CPRS) بود. برای تحلیل دادهها از روش تحلیل کوواریانس چندمتغیری استفاده شد که با بهکارگیری نرمافزار SPSS (نسخۀ 26) تجزیه و تحلیل شدند. یافتهها حاکی از تفاوت معنادار نمرات پیشآزمون و پسآزمون (05/0p <) بود. میتوان نتیجه گرفت برنامة فرزندپروری مثبت سبب بهبود رابطة مادر و فرزند دارای اختلال طیف اوتیسم میشود و میتوان از این برنامه برای بهبود ارتباط میان مادران و فرزندان دارای اختلال طیف اوتیسم استفاده کرد.
تعامل والد-کودک,برنامة فرزندپروری مثبت,اوتیسم
https://japr.ut.ac.ir/article_82744.html
https://japr.ut.ac.ir/article_82744_af9269d03bd4c466531eddae82daf2c8.pdf
دانشگاه تهران-دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی- موسسه روانشناسی و علوم تربیتی
فصلنامه پژوهشهای کاربردی روانشناختی
2251-8126
2676-4504
12
2
2021
08
23
تبیین علی ابعاد بیصداقتی تحصیلی براساس وظیفهگرایی و مسئولیتپذیری تحصیلی
59
82
FA
حمید
بارانی
0000-0002-2574-2129
دانشجوی دکتری روانشناسی تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
hbarani50@gmail.com
محبوبه
فولاد چنگ
0000-0002-3338-5248
دانشیار گروه روانشناسی تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
foolad@shirazu.ac.ir
10.22059/japr.2021.311485.643659
هدف پژوهش حاضر تبیین علی ابعاد بیصداقتی تحصیلی در گروهی از دانشجویان دورۀ کارشناسی دانشگاه شیراز است. روش پژوهش برحسب هدف کاربردی و برحسب شیوۀ گردآوری اطلاعات توصیفی-همبستگی است. جامعۀ آماری پژوهش دانشجویان کارشناسی دانشگاه شیراز در سال تحصیلی 1398-1397 بودند که 202 نفر آنان (120 دختر و 82 پسر) به روش نمونهگیری خوشهای تصادفی چندمرحلهای انتخاب شدند. ابزارهای اندازهگیری شامل مقیاسهای وظیفهگرایی (CS-BFPI)، مسئولیتپذیری تحصیلی (ARS) و بیصداقتی تحصیلی (ADS) بود. روایی و پایایی مقیاسهای پژوهش نیز با استفاده از روش تحلیل عامل تأییدی و ضریب آلفای کرونباخ بررسی و تأیید شد. برای تحلیل دادههای توصیفی و ماتریس همبستگی متغیرهای پژوهش از نرمافزار SPSS نسخۀ 24 و برای آزمون فرضیه و مدل پژوهش از نرمافزار AMOS نسخۀ 24 استفاده شد. نتایج نشان میدهد مدل پژوهش با دادههای جمعآوریشده برازش مطلوبی دارد. همچنین وظیفهگرایی بهطور غیرمستقیم (بهکمک واسطهگری مسئولیتپذیری تحصیلی)، پیشبینیکنندۀ ابعاد بیصداقتی تحصیلی است. از سوی دیگر، بیشترین واریانس را بعد تقلب در آزمون و کمترین واریانس را بعد تحریف در مدل تبیین کردند. بهطورکلی یافتههای پژوهش حاضر نقش مهم مسئولیتپذیری را در کنار ویژگی شخصیتی وظیفهگرایی در تبیین ابعاد بیصداقتی تحصیلی و بهویژه بعد تقلب در آزمون نشان میدهند.
ابعاد بیصداقتی تحصیلی,مسئولیتپذیری تحصیلی,وظیفهگرایی
https://japr.ut.ac.ir/article_82728.html
https://japr.ut.ac.ir/article_82728_3df1996f94013bc14db7f859241d3312.pdf
دانشگاه تهران-دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی- موسسه روانشناسی و علوم تربیتی
فصلنامه پژوهشهای کاربردی روانشناختی
2251-8126
2676-4504
12
2
2021
08
23
اثربخشی شناختدرمانی مبتنی بر ذهنآگاهی بر تنظیم هیجان و تحمل پریشانی در آتشنشانان شهر اصفهان
83
100
FA
محمد
سلطانی زاده
استادیار، گروه روانشناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
mohammad.soltani@hotmail.com
حمید
کاظمی
استادیار، گروه روانشناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
hkazemi56@yahoo.com
ندا
دارابی
کارشناسی ارشد روانشناسی تربیتی، دانشگاه پیام نور، اصفهان، ایران
neda.darabi95@gmail.com
سپیده
قدرتی پور
کارشناسی ارشد روانشناسی عمومی، دانشگاه پیام نور، نجف آباد، ایران
noemail@gmail.com
10.22059/japr.2021.311613.643663
پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی شناختدرمانی مبتنی بر ذهنآگاهی بر تنظیم هیجان و تحمل پریشانی در آتشنشانان شهر اصفهان انجام شده است. روش پژوهش بهلحاظ هدف کاربردی و بهلحاظ شیوۀ گردآوری اطلاعات نیمهآزمایشی از نوع پیشآزمون-پسآزمون با گروه گواه است. بدینمنظور از بین سازمانهای آتشنشانی شهر اصفهان، شش سازمان انتخاب و از بین آنها 30 نفر به شیوۀ نمونهگیری در دسترس انتخاب شدند و در دو گروه آزمایش و گواه قرار گرفتند. آزمودنیها قبل و بعد از مداخله به ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامۀ تنظیم هیجان (CERQ) و تحمل پریشانی (DTS) پاسخ دادند. گروه آزمایش، شناختدرمانی مبتنی بر ذهنآگاهی را در هشت جلسۀ 90 دقیقهای دریافت کرد و گروه گواه در لیست انتظار قرار گرفت. دادهها از طریق تحلیل کوواریانس و با نرمافزار SPSS 24 تحلیل شد. نتایج نشان داد شناختدرمانی مبتنی بر ذهنآگاهی بر علائم روانشناختی تنظیم هیجان و تحمل پریشانی در مرحلۀ پسآزمون مؤثر بوده است (05/0<P). براساس نتایج مطالعۀ حاضر میتوان از شناختدرمانی مبتنی بر ذهنآگاهی بهمنظور بهبود تنظیم هیجان و افرایش تحمل پریشانی آتشنشانان استفاده کرد.<br />
شناختدرمانی مبتنی بر ذهنآگاهی,تنظیم هیجان,تحمل پریشانی,آتشنشانان
https://japr.ut.ac.ir/article_82729.html
https://japr.ut.ac.ir/article_82729_28b252be9e0075c2cad40d60327c9d68.pdf
دانشگاه تهران-دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی- موسسه روانشناسی و علوم تربیتی
فصلنامه پژوهشهای کاربردی روانشناختی
2251-8126
2676-4504
12
2
2021
08
23
سنجششناختی تشخیصی: مرور انتقادی مطالعات ایرانی
101
122
FA
مریم
محسن پور
ORCID:0000-0002-1620
استادیار گروه روانشناسی تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران
m.mohsenpour@alzahra.ac.ir
اعظم
مقدم
دکتری سنجش و اندازه گیری، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
azam.moghadam@gmail.com
10.22059/japr.2021.307096.643593
در چند دهة اخیر، بهمنظور سنجش عملکرد دانشآموزان، سنجششناختی تشخیصی در میان پژوهشگران آموزشی محبوبیت فراوانی پیدا کرده، اما کاربرد آن با انتقادهایی مواجه شده است. با توجه به گرایش پژوهشگران ایرانی به این نوع سنجش، مطالعة حاضر با هدف مرور نقادانه پژوهشهای ایرانی در این حوزه، بهمنظور تحلیل مباحث مربوط به بخش روش آنها انجام شده است. برای این منظور، جستوجویی جامع در بانکهای اطلاعاتی شامل ایرانداک، پایگاه دادههای علمی جهاد دانشگاهی، گوگل اسکالر، اسکوپوس، نور، مگایران<sup> </sup>و موتور جستوجوی علمنت و با استفاده کلمات کلیدی «سنجششناختی تشخیصی»، «مدل شناختی تشخیصی»، «مدل طبقهبندی تشخیصی» و «تحلیل تشخیصی» صورت گرفت و 23 پژوهش شناسایی شدند. با توجه به ملاکهای ورود و خروج مطالعات، 20 پژوهش در بازة زمانی 1399-1393 انتخاب شدند. در گام بعدی، این پژوهشها را پژوهشگران مطالعه بهطور مستقل و با استفاده از نشانگرهای دستورالعمل توصیهشده از سوی سسومز و هنسون (2018) ارزیابی کردند. نشانگرها شامل تمرکز موضوعی پژوهشها، تعداد صلاحیتها، سازة مورد اندازهگیری، ساختار سؤالهای آزمونها، ماتریس کیو، نوع مدل آماری، برازش مدل، برازش سؤال، نوع سؤال، حجم نمونه، شواهد پایایی و روایی، توصیف صلاحیتها (طبقههای پنهان، همبستگی بین صلاحیتها، نیمرخ صلاحیت) و کاربست یافتهها بود. یافتهها حاکی از واردبودن برخی انتقادها مانند برقرارنبودن مفروضات از قبیل همپوشانی بالای صلاحیتهای شناختی، نبود شواهد پایایی و روایی کافی، ارائهنکردن نیمرخ صلاحیتها و بازخورد به ذینفعان در بیشتر مطالعات بود. درمجموع رهنمودهایی برای بهبود کیفیت کاربرد این مدلها ارائه شده است.
سنجششناختی تشخیصی,صلاحیت,ماتریس کیو,مدل طبقهبندی تشخیصی,مرور انتقادی
https://japr.ut.ac.ir/article_82742.html
https://japr.ut.ac.ir/article_82742_1648e7dda3faf2f4286753ebfe3c5571.pdf
دانشگاه تهران-دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی- موسسه روانشناسی و علوم تربیتی
فصلنامه پژوهشهای کاربردی روانشناختی
2251-8126
2676-4504
12
2
2021
08
23
اثر افزایش شاخص تودة بدنی بر سرعت واکنش، توجه پایدار و حافظة کاری کودکان و نوجوانان
123
138
FA
آسیه
رضایی نیاسر
دانشجوی دکتری روانشناسی شناختی، موسسۀ عالی علوم شناختی، تهران، ایران
as.rezaei@yahoo.com
علیرضا
مرادی
استاد گروه روانشناسی و دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه خوارزمی و عضو وابسته پژوهشکده علوم شناختی، تهران، ایران
moradi@khu.ac.ir
میثم
صادقی
استادیار گروه روانشناسی شناختی موسسه آموزش عالی علوم شناختی ، تهران، ایران
dr.sadeghi@yahoo.com
مریم
محمودی
دانشیار دانشکده تغذیه و رژیم شناسی، دانشگاه علوم پزشکی دانشگاه تهران، تهران، ایران
m_mahoudi@sina.tums.ac.ir
سروش
لهراسبی
دانشجوی دکتری روانشناسی شناختی، موسسه عالی علوم شناختی، تهران، ایران
s_lohrasbi@yahoo.com
10.22059/japr.2021.308676.643618
این مطالعه با هدف ارزیابی اثر افزایش شاخص تودة بدنی بر عملکردهای شناختی مانند سرعت واکنش، توانایی توجه پایدار و حافظة کاری دیداری- فضایی کودکان و نوجوانان انجام شده است. پژوهش به روش علی مقایسهای انجام شده است و از جهت هدف، مطالعهای بنیادی محسوب میشود. جامعة آماری پژوهش حاضر دانشآموزان 15-12 سال مقطع اول متوسطه شهر تهران در سال تحصیلی 99-98 هستند که 75 نفر آنها (36 دختر، 39 پسر) براساس شاخص تودة بدنی در سه گروه دارای اضافه وزن، چاق و دارای وزن بهنجار به روش نمونهگیری دردسترس برای نمونههای این پژوهش انتخاب شدند. برای ارزیابی عملکردهای شناختی شرکتکنندگان از خردهآزمونهای آزمون عصب روانشناختی کنتب (CNTAB) و برای ارزیابی چاقی از شاخص تودة بدنی (BMI) استفاده شد. دادههای جمعآوریشده با استفاده از نرمافزار SPSS (نسخۀ 26) تحلیل شدند. نتایج حاصل از آزمون تحلیل واریانس چندمتغیره نشان میدهد که دانشآموزان چاق در مقایسه با گروه دارای وزن بهنجار و اضافه وزن در آزمونهای سرعت واکنش و حافظة کاری دیداری – فضایی عملکرد ضعیفتری دارند و این تفاوت در سطح 01/0< P معنادار است. با توجه به نتایج این مطالعه میتوان گفت چاقی و افزایش تودة چربی بر افت بعضی از عملکردهای شناختی تأثیرگذار است و همین امر ممکن است در تأخیر یا کاهش پیشرفت مهارتهای تحصیلی و اجتماعی دانشآموزان مؤثر باشد.<br />
ارزیابی شناختی,آزمون عصب روانشناختی کنتب,سرعت واکنش,توجه پایدار,حافظة کاری,چاقی,کودکان
https://japr.ut.ac.ir/article_82746.html
https://japr.ut.ac.ir/article_82746_25afbb07683415e1bdba628d2560398e.pdf
دانشگاه تهران-دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی- موسسه روانشناسی و علوم تربیتی
فصلنامه پژوهشهای کاربردی روانشناختی
2251-8126
2676-4504
12
2
2021
08
23
بررسی پدیدارشناسانة گرایش دانشجویان با رشتههای غیرمرتبط به تحصیل در رشتههای روانشناسی و مشاوره
139
157
FA
میلاد
توپ شکن
دانشجوی کارشناسی ارشد مشاوره مدرسه، گروه مشاوره، پردیس البرز،دانشگاه تهران، تهران، ایران
milad.toopshekan@ut.ac.ir
زهرا
نقش
0000-0001-6065-7838
استادیار گروه روانشناسی تربیتی و مشاوره، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
z.naghsh@ut.ac.ir
عباس
جواهری محمدی
0000-0003-4783-198X
استادیار گروه روانشناسی تربیتی و مشاوره، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
javaheri.m@ut.ac.ir
10.22059/japr.2021.316595.643725
هدف این پژوهش، بررسی پدیدارشناسانة گرایش دانشجویان با رشتههای غیرمرتبط به تحصیل در رشتههای روانشناسی و مشاوره است. روش این پژوهش، کیفی و پدیدارشناسی است که در آن به مطالعة عمیق پرداخته شده است. با استفاده از روش پژوهش کیفی از نوع پدیدارشناسانه، 20 نفر (17 زن و 3 مرد) از میان افرادی که در مقطع کارشناسی در رشتهای غیر از رشتههای مشاوره یا روانشناسی تحصیل کردهاند و در مقطع ارشد یا دکتری، یکی از این دو رشته را انتخاب کردهاند، در سال 1399 به شیوة نمونهگیری هدفمند، بر پایة اصل اشباع و با تکراریشدن پاسخها انتخاب شدند و به مصاحبة نیمهساختاریافته پاسخ دادند. یافتههای پژوهش بهصورت جدولهایی طبقهبندی و براساس پاسخهای مشارکتکنندگان به هر سؤال بهصورت جداگانه ارائه شدند. برای تحلیل دادهها از روش هفتمرحلهای کلایزی استفاده شد. نتایج نشان میدهد که افراد به دلایل متفاوتی از جمله عوامل درونی مانند علاقهنداشتن یا عوامل بیرونی مانند کاربردینبودن رشتة قبلی تغییر رشته میدهند. براساس اظهارات بسیاری از شرکتکنندگان یکی از عوامل مؤثر در تغییر رشته جایگاه اجتماعی بهتر از رشتة قبلی در جامعه است. بهنظر میرسد حضور مشاور آگاه و مطلع از امور برای شناسایی علایق و توانمندیهای واقعی افراد بهمنظور جلوگیری از هدررفتن سرمایه، وقت و انرژی فردی و اجتماعی امری بدیهی و واضح است که کمتر به آن توجه شده است.
مشاوره,روانشناسی,رشتة تحصیلی,تغییر رشته,کلایزی,پدیدارشناسی
https://japr.ut.ac.ir/article_82075.html
https://japr.ut.ac.ir/article_82075_f5527e60c8e06e95a3d520e86b639b8a.pdf
دانشگاه تهران-دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی- موسسه روانشناسی و علوم تربیتی
فصلنامه پژوهشهای کاربردی روانشناختی
2251-8126
2676-4504
12
2
2021
08
23
مقایسۀ مرور خاطرات مزاحم، افکار خودآیند منفی و تعادل عاطفی در دختران با و بدون ملال پیش از قاعدگی (PMDD)
159
171
FA
نیلوفر
میکائیلی
0000015510598300
استاد گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
nmikaeili@yahoo.com
لاله
صنوبر
0000-0002-7939-1110
دانشجوی دکتری روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
lalehsenobar@yahoo.com
10.22059/japr.2021.303216.643529
هدف پژوهش حاضر مقایسۀ مرور خاطرات مزاحم، افکار خودآیند منفی و تعادل عاطفی در دختران دانشجوی با و بدون ملال پیش از قاعدگی (PMDD) است. روش پژوهش بهلحاظ هدف کاربردی و از نوع علی-مقایسهای است. جامعۀ آماری تحقیق را 360 دانشجوی دختر تشکیل میدهند که در سال تحصیلی 1399-1398 در دانشگاه فرهنگیان اردبیل مشغول به تحصیل بودند که از بین آنها 60 نفر بهعنوان نمونه انتخاب شدند. از بین دانشجویان دارای علائم ملال پیش از قاعدگی 30 نفر و از بین دانشجویان بدون علائم ملال پیش از قاعدگی نیز 30 نفر بهصورت نمونهگیری تصادفی ساده انتخاب شدند. برای جمعآوری دادهها از پرسشنامههای پاسخ به مزاحمها (IRQ)، مقیاس افکار خودآیند (ATQ) و مقیاس تعادل عاطفی (ABS) استفاده شد. دادههای بهدستآمده با استفاده از شاخصهای توصیفی و تحلیل واریانس چندمتغیری (مانوا) با استفاده از نرمافزار SPSS 25 تجزیه و تحلیل شدند. مطابق یافتهها، میانگین نمرات تفسیر منفی (283/42=F)، نشخوار ذهنی (397/57=F)، سرکوب (743/6=F)، پریشانی (09/84=F)، افکار خودآیند منفی (911/20=F)، تعادل عاطفی منفی (692/11=F)، در افراد دارای اختلال ملال قبل از قاعدگی (PMDD) بیشتر از افراد عادی و در تعادل عاطفی مثبت (057/7=F) کمتر از افراد عادی است (001/0>P). نتیجه گرفته میشود که افراد دارای علائم ملال قبل از قاعدگی در مرور خاطرات مزاحم، افکار خودآیند منفی و تعادل عاطفی با افراد بدون علائم ملال قبل از قاعدگی تفاوت دارند. میتوان از این نتایج در درمان و تسکین علائم این بیماران استفاده کرد.<br />
خاطرات مزاحم,افکار خودآیند منفی,تعادل عاطفی
https://japr.ut.ac.ir/article_82831.html
https://japr.ut.ac.ir/article_82831_cc378154b81956f086cdd1fccaab4663.pdf
دانشگاه تهران-دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی- موسسه روانشناسی و علوم تربیتی
فصلنامه پژوهشهای کاربردی روانشناختی
2251-8126
2676-4504
12
2
2021
08
23
اثربخشی تمرینهای یکپارچگی حسی-حرکتی بر تعادل و جهتیابی دانشآموزان با آسیب بینایی
173
184
FA
نسترن
سلیمی
دانشجوی ارشد، گروه روانشناسی وآموزش کودکان استثنایی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
n.salimi2000@gmail.com
فاطمه
نصرتی
استادیارگروه روانشناسی وآموزش کودکان ، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
fnosrati@ut.ac.ir
باقر
غباری بناب
https://orcid.org/00
استاد گروه روانشناسی وآموزش کودکان ، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
bghobari@ut.ac.ir
10.22059/japr.2021.318284.643748
پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی تمرینهای یکپارچگی حسی حرکتی بر تعادل و جهتیابی دانشآموزان با آسیب بینایی انجام شده است. روش انجام این پژوهش مداخلهای از نوع نیمهآزمایشی با طرح پیشآزمون-پسآزمون با گروه کنترل است. همة دانشآموزان دختر و پسر با آسیب بینایی مدارس استثنایی شهرستانهای آبادان و خرمشهر در سال تحصیلی 1399-1398 بهعنوان جامعه انتخاب شدند. از این تعداد، 30 دانشآموز با آسیب بینایی بهصورت نمونهگیری دردسترس گزینش شدند و در دو گروه آزمایش (15 نفر، 7 دختر و 8 پسر) و کنترل (15 نفر) بهصورت تصادفی قرار گرفتند. ابزار اندازهگیری و روش جمعآوری دادهها شامل آزمون رشد حرکتی لینکلن – اوزرتسکی (OMDT)، آزمون پرتاب بسکتبال و دریبل (BDTT) و تمرینات یکپارچگی حسی آیرس (AESI) است. قبل از اجرای نهایی برنامه یکپارچگی حسی آیرس بهصورت مقدماتی (پایلوت) روی سه نفر از نمونهها اجرا شد و بعد از تعیین میزان روایی و برطرفشدن ضعفهای آن روی گروههای آزمایشی اجرا شد. سپس گروه آزمایش بهمدت 12 جلسۀ 90 دقیقهای تمرینها را انجام داد. بهمنظور تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از نرمافزار SPSS، از آزمون کولموگروف-اسمیرنوف، آزمون لون و تحلیل کوواریـانس استفاده شد. نتایج یافتهها نشان میدهد که تمرینهای یکپارچگی حسی-حرکتی بر تعادل و جهتیابی دانشآموزان با آسیب بینایی تأثیر مثبت و معناداری در سطح 01/0>P دارد. تمرینهای یکپارچگی حسی-حرکتی سبب بهبود جهتیابی و تعادل دانشآموزان با آسیب بینایی میشود.
تمرینهای یکپارچگی حسی,تعادل,جهتیابی,دانشآموزان با آسیب بینایی
https://japr.ut.ac.ir/article_82025.html
https://japr.ut.ac.ir/article_82025_f373b3e2d2bb1a6cf9d120920d8908a4.pdf
دانشگاه تهران-دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی- موسسه روانشناسی و علوم تربیتی
فصلنامه پژوهشهای کاربردی روانشناختی
2251-8126
2676-4504
12
2
2021
08
23
مقایسة اثربخشی درمان یکپارچة فراتشخیص اختلالات هیجانی و درمان فراتشخیص کارآمدی هیجانی بر تنظیم هیجان بزرگسالان دارای لکنتزبان
185
209
FA
بنت الهدی
زارعی فسخودی
دانشجوی دکتری گروه روانشناسی ، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران.
zareihoda@yahoo.com
احمد
کربلایی محمد میگونی
0000-0003-0664-7932
استادیار گروه روانشناسی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران.
dr.karbalae1335@gmail.com
حسین
رضابخش
0000-0001-7725-316X
استادیار گروه روانشناسی، دانشکدۀ علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران.
hrezabakhsh@yahoo.com
لیلا
قلیچی
استادیار گروه گفتاردرمانی، دانشکده علوم توانبخشی، دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران، ایران.
ghelichi.l@iums.ac.ir
10.22059/japr.2021.312232.643672
هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی و مقایسة درمان یکپارچه فراتشخیص اختلالات هیجانی و درمان فراتشخیص کارآمدی هیجانی بر تنظیم هیجان بزرگسالان دارای لکنتزبان مبتلا به اختلال اضطرابی است. این پژوهش کاربردی و طرح آن از نوع شبهآزمایشی با طرح پیشآزمون- پسآزمون- گروه گواه و دوره پیگیری است. جامعة آماری شامل تمامی بزرگسالان دارای لکنتزبان مراجعهکننده به کیلینیکهای گفتاردرمانی دانشگاه علوم پزشکی ایرانشهر تهران و انجمن لکنت ایران در سال 1398 است. تعداد نمونه 36 فرد (27 مرد و 9 زن) واجد شرایط داوطلب است که براساس نمونهگیری از نوع دردسترس انتخاب و براساس ملاکهای ورود به پژوهش مانند مصاحبة بالینی ساختاریافته وارد مطالعه شدند و بهصورت تصادفی در گروه درمان یکپارچه فراتشخیص اختلالات هیجانی، گروه درمان فراتشخیص کارآمدی هیجانی و یک گروه گواه قرار گرفتند. برای گروههای درمانی، مداخلهها 12 جلسة دوساعته بود و برای گروه گواه مداخلهای صورت نگرفت. ابزار پژوهش، پرسشنامة دشواری در تنظیم هیجان گراتز و روئمر (DERS) بود. برای تحلیل دادهها از نرمافزارSPSS با توجه به نوع مطالعه و اندازهگیری در سه مرحله از تحلیل واریانس با رویکرد اندازهگیری مکرر استفاده شد. از یافتههای قابلتوجه پژوهش میتوان به اثربخشی درمان فراتشخیص کارآمدی هیجانی بر کاهش هر شش مؤلفة دشواری در تنظیم هیجان (01/0p <) و اثربخشی درمان یکپارچة فراتشخیص اختلالات هیجانی بر کاهش چهار مؤلفة دشواری در تنظیم هیجان (01/0p <) اشاره کرد. درمجموع درمانگران حیطة لکنت میتوانند با بهکارگیری این دو روش زمینه را برای تنظیم هیجان فراهم کنند.
تنظیم هیجان,کارآمدی هیجانی,فراتشخیص اختلالات هیجانی,اضطراب,لکنت زبان
https://japr.ut.ac.ir/article_82745.html
https://japr.ut.ac.ir/article_82745_695d7ebeb1a5c9e3dc679ea610fd4bef.pdf
دانشگاه تهران-دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی- موسسه روانشناسی و علوم تربیتی
فصلنامه پژوهشهای کاربردی روانشناختی
2251-8126
2676-4504
12
2
2021
08
23
نقش میانجی خودشفقتورزی در رابطه میان حمایت اجتماعی ادراکشده و تأثیر رویداد قرنطینۀ اجباری خانگی مبتلایان به کووید-19
211
228
FA
عذرا
زبردست
0000- 0002- 8836-854
استادیار گروه روانشناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران
zebardast@guilan.ac.ir
سجاد
رضائی
0000-0001-7292-9669
استادیار گروه روانشناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران
sajjad.rezaei@guilan.ac.ir
منا
شریف نیا
0000-0003-2254-1863
دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران
mona.sharifnia75@gmail.com
10.22059/japr.2021.319681.643770
هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش میانجی خودشفقتورزی در رابطه میان حمایت اجتماعی ادراکشده و تأثیر رویداد قرنطینۀ اجباری خانگی در مبتلایان به کووید-19 است. این مطالعه بنیادی و روش آن توصیفی-مقطعی از نوع همبستگی است. جامعۀ آماری را زنان و مردان 18 سال به بالای مبتلابه کووید-19 با الزام به گذراندن قرنطینۀ خانگی در سراسر کشور تشکیل دادند. از میان این افراد، 240 نمونه به روش غیراحتمالی هدفمند برای تدوین الگوی ساختاری انتخاب شدند. زمان اجرای پژوهش، دیماه سال 1399 همزمان با موج سوم ابتلا در ایران بود. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش، فرم کوتاه مقیاس خودشفقتورزی (SCS-SF)، مقیاس تجدیدنظرشدۀ تأثیر رویداد (IES-R) و مقیاس چندبعدی حمایت اجتماعی ادراکشده (MSPSS) بودند. برای جمعآوری اطلاعات، پرسشنامهها بهصورت برخط تنظیم و از طریق فضای مجازی برای شرکتکنندگان ارسال شد. در تجزیه و تحلیل دادهها از ضریب همبستگی گشتاوری پیرسون و مدلسازی معادلات ساختاری، با نسخۀ 22 نرمافزار SPSS و AMOS و برای آزمون معناداری مسیرهای غیرمستقیم از تحلیل بوتاستراپ در برنامۀ ماکرو پریچر و هایز (2008) استفاده شد. نتایج حاکی از معناداری نقش میانجی خودشفقتورزی در رابطه میان حمایت اجتماعی ادراکشده و تأثیر رویداد قرنطینۀ خانگی در مبتلایان بود (01/0>p). نتایج پژوهش حاضر نشان میدهد خودشفقتورزی میتواند برای اثر سازنده و اثر مطلوب حمایت اجتماعی در کاهش عوارض قرنطینه نقش میانجی ایفا کند؛ بنابراین لازم است متخصصان بهداشت و درمان حوزۀ پاندمی کووید-19، دستورالعملهای مرتبط با خودشفقتورزی را بهمنظور خودمراقبتی روانی برای عموم افراد و مبتلایان تجویز کنند.<br /><strong> </strong>
حمایت اجتماعی ادراکشده,خودشفقتورزی,تأثیر رویداد,قرنطینۀ خانگی,مبتلایان به کووید-19
https://japr.ut.ac.ir/article_82379.html
https://japr.ut.ac.ir/article_82379_59d18fe5de909cbfe6172c964756c185.pdf
دانشگاه تهران-دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی- موسسه روانشناسی و علوم تربیتی
فصلنامه پژوهشهای کاربردی روانشناختی
2251-8126
2676-4504
12
2
2021
08
23
طراحی مدل کلاس شکوفا و اثربخشی آن بر ارضای نیازهای روانشناختی نوجوانان دختر
229
246
FA
زهره
اسماعیل زاده
استادیار گروه روان شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اسلامشهر، اسلامشهر، ایران
zohrehesmaelzade@gmail.com
10.22059/japr.2021.307409.643598
پژوهش حاضر با هدف طراحی مدل کلاس شکوفا و بررسی اثربخشی آن بر ارضای نیازهای روانشناختی نوجوانان دختر اجرا شده است. روش تحقیق عملی-توسعهای و به لحاظ گردآوری اطلاعات، از نوع آمیخته است که در دو مرحله انجام شده است. مرحلۀ اول به روش نظریه دادهبنیاد<sup> </sup>صورت گرفت و مؤلفههای سازندۀ کلاس شکوفا بهکمک مصاحبه با 15 متخصص شناسایی شدند. نتایج حاصل از کدگذاری نظری نشان میدهد کلاس شکوفا شامل شش محور ایجاد فضایی پذیرنده، تقویت پیوند گروهی و هویت اجتماعی، آموزش مهارتهای ارتباطی، آموزش مهارت مدیریت هیجان، حمایت از خودمختاری و توسعۀ مهارتها و منابع درونی دانشآموزان است. براساس این شش محور، بستۀ آموزشی 14 جلسهای برای ایجاد کلاس شکوفا برای دبیران طراحی شد. مرحلۀ دوم پژوهش به روش شبهآزمایشی انجام گرفت. جامعۀ آماری این مرحله از پژوهش شامل دبیران و دانشآموزان مدارس دورۀ متوسطه دوم دخترانۀ منطقۀ 5 آموزش و پرورش شهر تهران در سال تحصیلی 1399-1398 است. دبیران دو مدرسه در پایههای دهم و یازدهم به روش دردسترس انتخاب شدند و در گروه آزمایش در 14 جلسۀ آموزشی شرکت کردند. متغیر وابسته پژوهش حاضر نیز بر روی همۀ دانشآموزان این گروه از دبیران (138 نفر) اجرا شد. ابزار این مرحله مقیاس نیازهای روانشناختی بنیادی در مدرسه (ASPBPNSS)<strong> </strong>است. دادهها با استفاده از نرمافزارSPSS و تحلیل کوواریانس چندمتغیرۀ یکراهه بررسی شد. یافتهها نشان میدهد اجرای مؤلفههای کلاس شکوفا به افزایش ارضای نیازهای استقلال، برقراری ارتباط و ادراک از شایستگی در نوجوانان دختر منجر شده است.<br /><strong> </strong><br />
شکوفایی,کلاس شکوفا,نیازهای روانشناختی در مدرسه,نیاز به استقلال,نیاز به ارتباط و ادراک از شایستگی
https://japr.ut.ac.ir/article_82743.html
https://japr.ut.ac.ir/article_82743_5cdb22aa60ae07b724458dffba9e7a32.pdf
دانشگاه تهران-دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی- موسسه روانشناسی و علوم تربیتی
فصلنامه پژوهشهای کاربردی روانشناختی
2251-8126
2676-4504
12
2
2021
08
23
شناسایی عوامل مؤثر بر طلاق و ارائۀ مدلی برای پیشبینی طلاق با استفاده از الگوریتم درخت تصمیم
247
263
FA
وحیده
ایمانزاده
دانشجوی دکتری روانشناسی، گروه روانشناسی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی تبریز، ایران
vahideh.imanzadeh@yahoo.com
نعیمه
محب
0000-0001-6036-4584
استادیار گروه روانشناسی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران
moheb.n@yahoo.com
رضا
عبدی
0000-0002-7121-2516
دانشیار گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید مدنی آذربایحان، تبریز، ایران
rezaabdi55@gmail.com
مرتضی
هنرمند عظیمی
استادیار گروه مدیریت، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران
azimi_mortaza@yahoo.com
10.22059/japr.2021.308375.643607
هدف پژوهش حاضر، شناسایی عوامل مؤثر بر طلاق و ارائۀ مدلی برای پیشبینی آن است. این تحقیق از نظر هدف بنیادی، و بهلحاظ روش جمعآوری اطلاعات توصیفی است. جامعۀ پژوهش حاضر عبارت است از زوجینی که در بازۀ زمانی 1394 تا 1397 از طرف دادگاه خانواده به مراکز مشاورۀ شهر تبریز ارجاع داده شدهاند. از بین این افراد، 399 فرد به شیوۀ نمونهگیری در دسترس انتخاب شدند و با زوجین غیرمتقاضی طلاق (427 نفر) که از بین والدین دانشآموزان دبیرستان شهر تبریز انتخاب شده بودند مقایسه شدند. برای جمعآوری اطلاعات، از پرسشنامۀ نئو (NEO-FFI-R) و پرسشنامۀ محققساخته و مصاحبه استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل دادهها از نرمافزارSPSS MODELER و تکنیک درخت تصمیم که یکی از مهمترین تکنیکهای دادهکاوی است استفاده شد تا عوامل مؤثر بر طلاق مدلسازی شود. نتایج نشان داد رابطۀ جنسی، داشتن تحصیلات پایین، سابقۀ ازدواج قبلی و تجربۀ خیانت یکی از زوجین، از عوامل مؤثر در بروز طلاق است و در نقطۀ مقابل، تحصیلات بالاتر، وابستگی درآمدی (درآمد پایینتر زوجه) و خانوادۀ پرجمعیت پدری (ترتیب تولد بالاتر از 4 برای یکی از زوجین) از مهمترین دلایل رضایت و سازش زوجین در خانوادههای موردمطالعه است.
طلاق,عوامل مؤثر بر شکلگیری طلاق,درخت تصمیم
https://japr.ut.ac.ir/article_82378.html
https://japr.ut.ac.ir/article_82378_855d2cf0be23187f2766c7a6702d2f46.pdf
دانشگاه تهران-دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی- موسسه روانشناسی و علوم تربیتی
فصلنامه پژوهشهای کاربردی روانشناختی
2251-8126
2676-4504
12
2
2021
08
23
تأثیر آموزش فلسفه برای کودکان بر انعطافپذیری روانشناختی دانشآموزان ابتدایی با رویکرد مبتنی بر زمینۀ فرهنگی
265
282
FA
انور
نویدیان
دانشجوی دکتری روانشناسی تربیتی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
enwernewidyan@yahoo.com
شهرام
واحدی
استاد گروه علوم تربیتی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.
vahedi_sh@tabrizu.ac.ir
رحیم
بدری گرگری
0000-0001-7196-6601
استاد گروه علوم تربیتی ، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
badri_rahim@yahoo.com
اسکندر
فتحی آذر
0000-0001-7875-4986
استاد گروه علوم تربیتی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.
e-fathiazar@tabrizu.ac.ir
10.22059/japr.2021.297152.643523
هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش فلسفه برای کودکان بر انعطافپذیری روانشناختی دانشآموزان پسر دورۀ ابتدایی شهر مریوان است. این مطالعه بهلحاظ هدف کاربردی و از لحاظ شیوۀ گردآوری اطلاعات، نیمهآزمایشی با طرح پیشآزمون-پسآزمون با گروه گواه است. جامعۀ آماری شامل همۀ دانشآموزان پسر دبستانی شهرستان مریوان در سال تحصیلی 1397-1396 است. با استفاده از روش نمونهگیری در دسترس از یک مدرسۀ ابتدایی پسرانه، 50 دانشآموز پسر انتخاب و در دو گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند. آزمودنیها قبل و بعد از آموزش، به پرسشنامۀ انعطافپذیری روانشناختی (AAQ-II) پاسخ دادند. 17 جلسۀ 45 دقیقهای (هر هفته یک جلسه) فلسفه برای کودکان (p4c) با استفاده از داستانهای بومی ارائه شد. بستۀ آموزشی شامل داستانهای انتخابشده از میان داستانهای نویسندگان ایرانی مانند مولوی، سعدی و... بودند. دادههای گردآوریشده با استفاده از نرمافزار SPSS 21 و به روش تحلیل کوواریانس تحلیل شدند. نتایج نشان داد برنامۀ آموزش فلسفه برای کودکان با استفاده از داستانهای بومی در انعطافپذیری روانشناختی دانشآموزان ابتدایی مؤثر است. درمجموع، مطابق نتایج این بررسی میتوان ادعا نمود برنامۀ آموزش فلسفه برای کودکان با تقویت بحث و گفتوگو و بهچالشکشیدن تفکرات دانشآموزان ابتدایی موجب ارتقای انعطافپذیری روانشناختی آنان میشود.<br />
فلسفه برای کودکان,انعطافپذیری روانشناختی,دانشآموزان ابتدایی
https://japr.ut.ac.ir/article_82830.html
https://japr.ut.ac.ir/article_82830_b91bd8bc7329e8522132ad2b0b67345a.pdf
دانشگاه تهران-دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی- موسسه روانشناسی و علوم تربیتی
فصلنامه پژوهشهای کاربردی روانشناختی
2251-8126
2676-4504
12
2
2021
08
23
کارایی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) بر دشواریهای بین فردی و اعتیاد به اینترنت در میان دانشآموزان
283
301
FA
مجید
فیروزکوهی برنج آبادی
0000-0003-0507-3682
دانشجوی دکتری روانشناسی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
m.firouzkouhi@yahoo.com
مهشید
پورحسین
دانشجوی دکتری رفتار سازمانی و منابع انسانی، دانشکده مدیریت، دانشگاه یزد، یزد، ایران
mahshidpourhossein@gmail.com
محمد
قاسمی ارگنه
دانشجوی دکتری روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
10.22059/japr.2021.310151.643639
پژوهش حاضر با هدف بررسی کارایی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) بر اعتیاد به اینترنت و دشواریهای بینفردی در میان دانشآموزان دبیرستان در شهر تهران انجام شد. روش پژوهش حاضر از نوع شبهآزمایشی با پیشآزمون و پسآزمون و گروه کنترل با پیگیری یکماهه بود. شرکتکنندگان پژوهش شامل 40 دانشآموز پسر (20 نفر گروه آزمایش و 20 نفر گروه کنترل) مقطع متوسطه دوم در سال تحصیلی 1399-1398 بودند که به شیوۀ دردسترس انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش عبارت بودند از پرسشنامۀ اعتیاد به اینترنت یانگ (IAT) و پرسشنامۀ دشواریهای بینفردی نوجوانان انگلس، هیدالگو و مندنز (QIDA). پس از اجرای پرسشنامهها در میان دانشآموزان، آزمودنیهایی که نمرۀ برش پرسشنامۀ اعتیاد به اینترنت یانگ را بهدست آوردند، در دو گروه کنترل و آزمایشی بهصورت تصادفی قرار گرفتند. گروه آزمایش مداخلهدرمانی را به مدت هشت جلسۀ دوساعته به شیوۀ گروهی دریافت کردند. پس از اتمام جلسات درمان از هر دو گروه پسآزمون بهعمل آمد و بعد از یک ماه آزمون پیگیری انجام گرفت. برای تجزیه و تحلیل آماری دادهها با استفاده از نرمافزار SPSS نسخۀ 26 و به روش تحلیل واریانس با اندازهگیریهای مکرر استفاده شد. نتایج تحلیل دادهها نشان میدهد که نمرات اعتیاد به اینترنت و دشواریهای بینفردی در پسآزمون در گروه آزمایشی بهصورت معناداری کاهش یافت. این نتایج در پیگیری یکماهه نیز تداوم داشت. شیوۀ درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) میتواند به کاهش اعتیاد به اینترنت و مؤلفههای دشواریهای بینفردی منجر شود. این شیوۀ درمانی میتواند روش مداخلهای مؤثری برای دستیافتن به روابط بینفردی رضایتبخش باشد.<br />
درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT),اعتیاد به اینترنت,دشواریهای بینفردی,دانشآموز دبیرستان
https://japr.ut.ac.ir/article_82023.html
https://japr.ut.ac.ir/article_82023_05a592921df26f170594842c2647668b.pdf
دانشگاه تهران-دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی- موسسه روانشناسی و علوم تربیتی
فصلنامه پژوهشهای کاربردی روانشناختی
2251-8126
2676-4504
12
2
2021
08
23
اثربخشی آموزش مهارتهای مدیریت استرس بر رفتارهای پرخطر دانشآموزان دختر
303
319
FA
عفت
نوذری
دانشجوی دکتری روانشناسی تربیتی، گروه روانشناسی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران
eeffat.nozari@yahoo.com
مهرداد
ثابت
استادیار، گروه روانشناسی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران
effat.nozari@yahoo.com
سیمین
بشردوست
استادیار، گروه روانشناسی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران
sibashardoust@yahoo.com
10.22059/japr.2021.306731.643601
هدف پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی آموزش مهارتهای مدیریت استرس بر رفتارهای پرخطر دانشآموزان دختر است. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و از لحاظ گردآوری اطلاعات نیمهآزمایشی با طرح پیشآزمون-پسآزمون و پیگیری و گروه گواه است. جامعۀ آماری این پژوهش را دانشآموزان دختر مقطع متوسطۀ شهرستان شهریار، منطقۀ اندیشه در سال تحصیلی 99-1398 به تعداد 380 نفر تشکیل میدهند که از میان آنها 30 نفر انتخاب و با همگنسازی معدل تحصیلی در دو گروه آزمایش و گواه قرار گرفتند. دانشآموزان برای پیشآزمون به مقیاس خطرپذیری نوجوانان ایرانی (IARTS) پاسخ دادند و پس از ده جلسه آموزش مهارتهای مدیریت استرس برای گروه آزمایش، بهمنظور پسآزمون به ابزار فوق پاسخ دادند. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات، از نرمافزار SPSS-24 و بهمنظور تحلیل دادهها، از روش تحلیل واریانس با اندازهگیری مکرر استفاده شد. نتایج نشان داد اثر تعاملی گروه ×<sup> </sup>زمان بر مؤلفۀ گرایش به مصرف سیگار، گرایش به خشونت، گرایش به رابطه و رفتار جنسی و رابطه با جنس مخالف معنادار است. بهنظر میرسد مطالعه و بررسی بافتی که رفتارهای پرخطر در آن رخ میدهد میتواند از بروز و ظهور رفتارهای مشکلساز در دانشآموزان پیشگیری کند. براساس نتایج پژوهش حاضر پیشنهاد میشود با ترغیب والدین برای گذراندن دورههای آموزشی نظیر مدیریت استرس والدین، به سطح آگاهی خانوادهها افزوده شود.
جنس مخالف,خشونت,رابطۀ جنسی,مدیریت استرس,مصرف سیگار
https://japr.ut.ac.ir/article_82022.html
https://japr.ut.ac.ir/article_82022_5418c3709b2a245ad5ce4cfddef196ab.pdf
دانشگاه تهران-دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی- موسسه روانشناسی و علوم تربیتی
فصلنامه پژوهشهای کاربردی روانشناختی
2251-8126
2676-4504
12
2
2021
08
23
مدل ساختاری فاجعهانگاری درد با خوردن هیجانی: نقش میانجی حساسیت اضطرابی و ترس مرتبط با درد در افراد دارای درد مزمن
321
339
FA
مژگان
خداپناه
0000-0002-1425-9297
گروه روانشناسی سلامت، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
mojgankhodapanah@gmail.com
فاطمه
گلشنی
0000-0003-4634-2236
گروه روانشناسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی،تهران، ایران
fa_golshani@yahoo.com
صادق
تقی لو
0000-0002-2325-6899
گروه روان شناسی، واحد آستارا، دانشگاه آزاد اسلامی، گیلان، ایران
s.taghiloo@iau-astara.ac.ir
آنیتا
باغداساریانس
0000-0001-8254-8173
استادیار گروه روانشناسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
sarians72@gmail.com
10.22059/japr.2021.309419.643629
هدف پژوهش حاضر<strong> </strong>بررسی نقش میانجی حساسیت اضطرابی و ترس مرتبط با درد در رابطۀ بین فاجعهانگاری درد و خوردن هیجانی در افراد دارای درد مزمن است. روش پژوهش توصیفی-همبستگی است. جامعۀ آماری شامل بیماران مبتلا به درد مزمن است که در بهار، تابستان و پاییز سال 1398 به کلینیکهای شهر تهران در مناطق 4 و 8 مراجعه کرده بودند. از میان آنها 300 نفر به روش نمونهگیری هدفمند انتخاب شدند. از محاسبۀ شاخص تودۀ بدنی و پرسشنامههای رفتار خوردن داچ (DEBQ)، حساسیت اضطرابی (ASI)، مقیاسهای نشانگان اضطراب درد (PAS) و فاجعهانگاری درد (PCS) برای جمعآوری دادهها استفاده شد. دادهها با استفاده از مدلیابی معادلات ساختاری در نرمافزار Amos 21 تحلیل شدند. نتایج نشان داد مدل با دادههای مشاهدهشده برازش مطلوب دارد. نتایج نقش میانجی حساسیت اضطرابی (05/0 =P، 954/1= t، 137/0=β) و ترس مرتبط با درد (001/0 =P، 244/3= t، 106/0=β) در رابطۀ بین فاجعهانگاری درد و خوردن هیجانی تأیید میشود. 3/46 درصد از واریانس خوردن هیجانی میتواند بهوسیلۀ فاجعهانگاری، حساسیت اضطرابی و ترس مرتبط با درد تبیین شود. بهنظر میرسد<strong> </strong>برای پیشگیری و درمان خوردن هیجانی در افراد مبتلا به درد و نیز حفظ آثار درمانی، سازههای شناختی و هیجانی مرتبط با درد نظیر حساسیت اضطرابی و ترس مرتبط با درد باید هدف مداخلات درمانی قرار گیرند.<br />
خوردن هیجانی,ترس مرتبط با درد,حساسیت اضطرابی و فاجعهانگاری درد
https://japr.ut.ac.ir/article_82727.html
https://japr.ut.ac.ir/article_82727_b52eaf6550bff074ff56d8476fab06de.pdf
دانشگاه تهران-دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی- موسسه روانشناسی و علوم تربیتی
فصلنامه پژوهشهای کاربردی روانشناختی
2251-8126
2676-4504
12
2
2021
08
23
مقایسة اثربخشی آموزش گروهی مبتنی بر شفقت و تئوری انتخاب بر احساس شرم و سطوح خودانتقادی دانشآموزان دختر
341
356
FA
میناسادات
خونساری
دانشجوی دکتری روانشناسی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران
mina.s.khonsari@gmail.com
بیوک
تاجری
استادیار گروه روانشناسی، دانشکده روانشناسی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران
btajeri@gmail.com
مهران
سرداری پور
استادیار گروه روانشناسی، دانشکده روانشناسی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران.
sardarimehran22@gmail.com
محمد
حاتمی
دانشیار گروه روانشناسی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.
hatami531@gmail.com
مرجان
حسین زاده تقوایی
0000-0001-5774-7314
5. استادیار گروه روانشناسی، دانشکده روانشناسی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران
marjantaghvai@yahoo.com
10.22059/japr.2021.306866.643588
هدف پژوهش حاضر مقایسة اثربخشی آموزش شفقت و تئوری انتخاب بر احساس شرم و سطوح خودانتقادی دانشآموزان دختر است. روش پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر شیوة گردآوری اطلاعات، شبهآزمایشی با طرح پیشآزمون-پسآزمون با گروه گواه است. جامعة آماری همة دانشآموزان دختر 18-15 سالة شهر کرج بودند. در این پژوهش که در سال تحصیلی 98-97 انجام شد، 45 دختر از جامعة مذکور بهصورت دردسترس انتخاب شدند و در دو گروه آزمایشی و یک گروه گواه بهصورت مساوی (هر گروه 15 نفر) قرار گرفتند. هریک از گروههای آزمایش هشت جلسه آموزش شفقت یا تئوری انتخاب دریافت کردند؛ درحالیکه گروه گواه در این مدت مداخلهای دریافت نکرد. آزمودنیها با استفاده از پرسشنامة احساس شرم (GASP) و مقیاس سطوح خودانتقادی (LOSCS) ارزیابی شدند. دادهها با استفاده از نرمافزار SPSS و روش آماری تحلیل کوواریانس چندمتغیره و تکمتغیره تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان میدهد، پس از اجرای آموزشهای گروهی، بین میانگین گروههای آزمایش و گواه در کاهش احساس شرم و سطوح خودانتقادی تفاوت معناداری ایجاد شد و این تفاوت در گروه آموزش شفقت بیشتر از گروه آموزش تئوری انتخاب بود (001/0≥p)؛ بنابراین میتوان نتیجه گرفت، با اینکه هر دو نوع آموزش گروهی توانستهاند بر کاهش احساس شرم و سطوح خودانتقادی دانشآموزان مؤثر باشند، آموزش شفقت مؤثرتر از آموزش تئوری انتخاب بوده است.
تئوری انتخاب,خودانتقادی,شرم,شفقت
https://japr.ut.ac.ir/article_82741.html
https://japr.ut.ac.ir/article_82741_7a3ed6508c6d71bd3f96a19572ff1b49.pdf
دانشگاه تهران-دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی- موسسه روانشناسی و علوم تربیتی
فصلنامه پژوهشهای کاربردی روانشناختی
2251-8126
2676-4504
12
2
2021
08
23
مقایسۀ طرحوارههای ناسازگار اولیه و سبک فرزندپروری در زنان خیانتکرده و خیانتدیده
357
377
FA
ناهید
سادات شریفی
دانشجوی دکتری روانشناسی، دانشکده ادبیات، علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
nahidsadatsharifi@yahoo.com
سمیه
رباط میلی
استادیار گروه روانشناسی، دانشکده ادبیات، علوم انسانی و اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
somayemili@yahoo.com
شهریار
شهیدی
0000-0003-2269-7462
استاد گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
s-shahidi@sbu.ac.ir
رضا
قربان جهرمی
0000-0002-0295-5295
استادیار گروه روانشناسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
rrghorban@gmail.com
10.22059/japr.2021.324580.643854
والدین در دو گروه زنان خیانتکرده و خیانتدیده است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و توصیفی از نوع علی-مقایسهای است. جامعۀ آماری مطالعه را زنان متأهلی تشکیل دادهاند که در مناطق 22 گانۀ شهر تهران زندگی میکردند و در فاصلۀ زمانی 1399-1398 به همسر خود خیانت کرده یا خیانت دیده بودند. برای انتخاب نمونه از نمونهگیری دردسترس اسـتفاده شد. نمونه شامل 61 زن خیانتکرده و 57 زن خیانتدیده است. دادهها بهکمک دو پرسشنامۀ طرحوارههای یانگ (YSQ-SF3) و سبک فرزندپروری یانگ (YPI) جمعآوری بهکمک آزمون تی مستقل و نرمافزار SPSS تحلیل شد. یافتهها نشان میدهد بین طرحوارههای ناسازگار اولیه در زنان خیانتکرده و زنان خیانتدیده اختلاف معناداری وجود دارد (66/0= d) و جز طرحوارۀ نقص-شرم که زنان خیانتدیده در آن نمرۀ بالاتری کسب کردند، نمرۀ زنان خیانتکرده در طرحوارههای محرومیت هیجانی، طردشدن-بیثباتی، بیاعتمادی-آزاردیدن، استحقاقداشتن-بزرگمنشی، خویشتنداری-خودانضباطی و جلبتوجه-تأییدجویی بهطور معناداری بیشتر بوداست همچنین میان نمرات سبکهای فرزندپروری زنان خیانتکرده و زنان خیانتدیده تفاوت معناداری مشاهده شد (07/2= d) و زنان خیانتکرده در حوزههای محرومیت هیجانی، طردشدن-بیثباتی، بیاعتمادی-آزاردیدن، وابستگی، نقصداشتن-شرم، معیارهای سرسختانه-عیبجویی افراطی، استحقاقداشتن-بزرگمنشی، منفیگرایی-بدبینی، بازداری هیجانی و جلبتوجه-تأییدجویی، نمرات بالاتری کسب کردند. میتوان گفت چگونگی تعامل والدین با فرزندانشان، طرحوارههایی را در آنها شکل داده است و مبنایی برای رفتارهای صمیمانۀ آنان در بزرگسالی و پایبندی به اصل اولیۀ زندگی زناشویی یعنی تعهد میشود.<br />
خیانت,طرحوارههای ناسازگار اولیه,سبک فرزندپروری
https://japr.ut.ac.ir/article_82833.html
https://japr.ut.ac.ir/article_82833_04308f9656f803c7af5e2355a9e1b7b3.pdf