2024-03-28T14:54:42Z
https://japr.ut.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=7064
فصلنامه پژوهشهای کاربردی روانشناختی
پژوهشهای کاربردی روانشناختی
2251-8126
2251-8126
1393
5
3
مؤلفههای سلامت روانی و اضطراب امتحان در دانشآموزان مدارس استعدادهای درخشان و عادی
هدف این پژوهش، بررسی رابطه بین سلامت روانی و حرمت خود آشکار و پنهان با اضطراب امتحان، و همچنین بررسی وضعیت سلامت روانی، حرمت خود و اضطراب امتحان میان دانش آموزان مدارس استعدادهای درخشان و عادی بود. تعداد 112 دانش آموز پسر مدرسه استعدادهای درخشان و 96 دانش آموز پسر مدرسه عادی در خراسان رضوی به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابتدا جهت سنجش اضطراب امتحان، سلامت روانی و حرمت خود آشکار، شرکت کنندگان به سه مقیاسِ اضطراب امتحان (TAS)، سلامت عمومی-12 (GHQ-12) و حرمت خود پپ (PSES) پاسخ دادند. در مرحله بعد نیز برای بررسی حرمت خود پنهان، از آن ها با استفاده از یک نرم افزار رایانه ای، آزمون تداعی پنهان (IAT) به عمل آمد. نتایج نشان داد که بین اضطراب امتحان با حرمت خود آشکار و سلامت روانی دانش آموزان همبستگی منفی وجود داشت. بین اضطراب امتحان و حرمت خود پنهان دانش آموزان رابطه معناداری دیده نشد. علاوه بر این، بین اضطراب امتحان دانش آموزان مدارس استعدادهای درخشان و عادی نیز تفاوت معناداری مشاهده نشد. مشکلات روانشناختی (شامل اضطراب و افسردگی و فقدان اطمینان) دانش آموزان مدرسه استعدادهای درخشان از دانش آموزان مدرسه عادی کم تر بود و حرمت خود بالاتری را نیز گزارش دادند. نتایج این مطالعه نشان داد که محیط تحصیلی و اجتماعی دانش آموزان در تعیین میزان سلامت روانی و ابعاد مختلف حرمت خود آن ها و غلبه بر چالش های تحصیلی و از این رو، کاهش اضطراب امتحان آن ها با اهمیت است.
اضطراب امتحان
سلامت روانی
حرمت خود آشکار
حرمت خود پنهان
2014
09
23
1
17
https://japr.ut.ac.ir/article_52268_b79904b9028fecd1cf54be8de24e9b15.pdf
فصلنامه پژوهشهای کاربردی روانشناختی
پژوهشهای کاربردی روانشناختی
2251-8126
2251-8126
1393
5
3
بررسی تطبیقی تفکر انتقادی از منظر رابرت انیس و هنری ژیرو با نظر به کاربرد آن برای اصلاح نظام تربیت معلم
پرورش تفکر انتقادی یکی از اهداف مهم تعلیم و تربیت است و پیش نیاز این امر، داشتن معلمانی فکور و دارای مهارت تفکر انتقادی است. برای پرورش تفکر انتقادی مدل های مختلفی ارائه شده است که در دو گرایش عمده ی روانشناختی و سیاسی- اجتماعی هستند. در این مقاله، تفکر انتقادی از دیدگاه روانشناختی رابرت انیس و دیدگاه سیاسی- اجتماعی هنری ژیرو با نظر به کاربرد آنها برای اصلاح تربیت معلمان مورد تطبیق قرار گرقته است. نتایج نشان میدهد که رابرت انیس با وجود اینکه به صورت عملیاتی به پرورش تفکر انتقادی پرداخته است، ولی او توجه کمی به عمل نشان داده است. در مقابل ژیرو هدف تفکر انتقادی را عمل اجتماعی می داند که در راستای تحقق عدالت اجتماعی رخ می دهد. از منظر ژیرو، تفکر انتقادی با فرهنگ، اخلاق و سیاست در هم آمیخته شده است و معلمان به عنوان روشنفکران تحول آفرین، رسالت عظیمی در پرورش تفکر انتقادی در مدرسه و همچنین گسترش آن در جامعه به عهده دارند. بر اساس تفکر ژیرو و انیس، استقرار نظام مدیریتی پویا و مشارکتی، تحول در محتواهای آموزشی، پرورش مهارت های تفکر انتقادی، ایجاد امکان گفت وگوی معلمان با سیاست گزاران تربیتی و نهادهای دانشگاهی و تاکید بر مطالعات فرهنگی از جمله راهکارهای اصلاح نظام تربیت معلم در ایران است.
تفکر انتقادی
رابرت انیس
هنری ژیرو
تربیت معلم
تعلیم و تربیت انتقادی
2014
09
23
19
38
https://japr.ut.ac.ir/article_52282_79af8524b5cb9f40707a46fea1f85de3.pdf
فصلنامه پژوهشهای کاربردی روانشناختی
پژوهشهای کاربردی روانشناختی
2251-8126
2251-8126
1393
5
3
اولویتبندی اهداف، سلامت روانی و باورهای غیرمنطقی دانشجویان
اولویتبندی اهداف، سلامت روانی و باورهای غیرمنطقی از جمله مفاهیمی هستند که امروزه توجه زیادی را به خود جلب کردهاند. هدف پژوهش حاضر، مقایسه نسبت اولویتبندی اهداف دانشجویان و رابطه آن با سلامت روانی و باورهای غیرمنطقی آنها بود. نمونه شامل 216 نفر (120 دختر، 96 پسر) از دانشجویان دانشگاه علامه طباطبایی بودند. پرسشنامههای اهداف و آرزوها (GAQ)، سلامت روانی (GHQ) و باورهای غیرمنطقی (4IBFA) توسط دانشجویان تکمیل شد. آزمون خیدو نشان داد که بین اولویت اول اهداف کل دانشجویان تفاوت معناداری وجود دارد، اما بین دانشجویان کارشناسی و کارشناسی ارشد این تفاوت معنادار نبود. همچنین نتایج تحلیل واریانس نشان داد که بین اولویتبندی اهداف و نمره کلی مقیاس سلامت روانی و باورهای غیرمنطقی رابطه معناداری وجود ندارد، اما در مؤلفههای نشانههای افسردگی و درماندگی در برابر تغییر بین دانشجویان با اولویتبندی اهداف متفاوت، تفاوت معنادار وجود داشت. با توجه به میانگین دادهها کسانی که اهداف خودبرتری را در اولویت قرار دادهاند از لحاظ سلامت روانی و باورهای غیرمنطقی بهتر از کسانی هستند که اولویت آنها مربوط به اهداف فیزیکی است.
باور
هدف
سلامت
2014
09
23
39
53
https://japr.ut.ac.ir/article_52287_7d31b3102c1b81f453209d932ba7e97d.pdf
فصلنامه پژوهشهای کاربردی روانشناختی
پژوهشهای کاربردی روانشناختی
2251-8126
2251-8126
1393
5
3
وضعیت اشتغال دانشآموختگان رشته روانشناسی در ایران و کانادا: مورد دانشگاه تهران و دانشگاه آلبرتا
این مطالعه وضعیت دانش آموختگان رشته روانشناسی را در دو دانشگاه بزرگ در ایران و کانادا در قالب دو مطالعه به روش آمیخته و کیفی بررسی کرد. جامعه آماری در مطالعه اول شامل دانش آموختگان گروه روانشناسی سال های 1380 تا 1387 دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران بود. نتایج نشان داد میزان اشتغال دانش آموختگان سال 1380 بیشتر از سال 1387 است، وضعیت اشتغال دانش آموختگان از نظر میزان اشتغال، تناسب شغلی، نوع اشتغال و اجبار برای ادامه تحصیل رضایت بخش است، طول دوره بیکاری دانش آموختگان بین 1 تا 3 سال است، حقوق سالانه آنان بین 4 تا 6 هزار دلار و شبکه های دوستی مهمترین راهبرد شغل یابی است. نتایج مصاحبه آنلاین نیز این نتایج را تایید نمود. نمونه های پژوهش در مطالعه دوم از بین دانش آموختگان مقطع کارشناسی رشته روانشناسی دانشکده علوم انسانی دانشگاه آلبرتا در سال های 2004 تا 2010 انتخاب شدند. عدم تناسب شغلی و تمایل به اشتغال در بخش خصوصی و عدم اجبار برای ادامه تحصیل مشهود بود. طول دوره بیکاری حدود 2 سال، چشم انداز شغلی نسبتا عالی و میانگین حقوق سالانه بین 70 تا 80 هزار دلار بود. شبکه های دوستی مهمترین راهبرد شغل یابی و کار پاره وقت و داوطلبانه مهمترین عامل اشتغال بود.
اشتغال
دانش آموخته
روانشناسی
دانشگاه تهران
دانشگاه آلبرتا
2014
09
23
55
70
https://japr.ut.ac.ir/article_55046_3fe717cddc1b21f9f66f495e822c9b9f.pdf
فصلنامه پژوهشهای کاربردی روانشناختی
پژوهشهای کاربردی روانشناختی
2251-8126
2251-8126
1393
5
3
ساختار عاملی و ویژگی های روانسنجی نسخه فارسی مقیاس نشانگان اضطراب درد
مقیاس نشانگان اضطراب درد PASS-20 برای سنجش ترس و اضطراب افراد مبتلا به انواع درد مزمن توسط مک کراکن و دیهینگرا (2002) منتشر شده است. این مقیاس نسخه کوتاه از نسخه چهل سوالی توسعه یافته در سال 1992 است. هدف از مطالعه حاضر وارسی ساختار عاملی مقیاس و نیز رواسازی آن بود. به این منظور، مقیاس PASS-20 به همراه مقیاس های DASS-21، ترس از حرکت تمپا، فاجعه آمیزی درد، خودکارآمدی درد و رفتار درد در بین 310 نفر از کارگران سانحه دیده شغلی یک واحد تولیدی بزرگ پس از یک هفته (بطور متوسط) از سانحه شغلی اجرا شد. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی مولفه های اصلی با چرخش متمایل ساختار سه عاملی را با 30/55 درصد از تبیین واریانس آشکار کرد. عامل ها به ترتیب فرار-اجتناب، ترس از درد و نشانگان جسمی نامیده شد. تحلیل عاملی تائیدی شاخص های نیکویی برازش مناسب تری برای ساختار سه عاملی در مقابل ساختار چهار عاملی نسخه اصلی و ساختار تک عاملی نشان داد. روایی همگرا مقیاس با مقیاس های افسردگی و اضطراب، ترس از حرکت، فاجعه آمیزی درد و رفتار درد از نظری آماری معنی دار بود. وارسی روایی واگرای مقیاس با خودکارآمدی درد نشانگر همبستگی منفی معنی داری بود. در مجموع مقیاس دارای خصوصیات روانسنجی مناسبی برای سنجش اضطراب درد با اهداف درمانی و پژوهشی در بین افراد جامعه ایرانی می باشد.
اضطراب درد
درد مزمن
مقیاس PASS-20 تحلیل عاملی و کارگران سانحه دیده شغلی
2014
09
23
71
94
https://japr.ut.ac.ir/article_52307_e611d065f22cdf4c343c2c6ec5a22ba6.pdf
فصلنامه پژوهشهای کاربردی روانشناختی
پژوهشهای کاربردی روانشناختی
2251-8126
2251-8126
1393
5
3
ساخت و اعتباریابی مقیاس خودکارآمدی پرهیز از سیگار
سیگار رایجترین ماده مصرفی اعتیارآور، و درگاه اصلی سوء مصرف سایر مواد است. از مشکلات اساسی برنامههای ترک سیگار بازگشت مجدد فرد به مصرف است. خودکارآمدی پرهیز از سیگار عاملی است که در جلوگیری از اعتیاد، یا بازگشت مجدد به آن پس از ترک سیگار نقش اساسی ایفا میکند. هدف این پژوهش، ساخت و اعتباریابی مقیاس خودکارآمدی پرهیز از سیگار است. برای ساخت این ابزار با استفاده از چهار مقیاس معتبر خارجی، مقیاسی 52 سؤالی تهیه شد. این مقیاس روی 200 دانشجوی سیگاری دانشگاه بیرجند که با روش نمونهگیری هدفمند انتخاب شده بودند، اجرا گردید. با توجه معنادار شدن آزمون کرویت بارتلت ((88/0=KMO)، تحلیل عاملی اکتشافی روی این مقیاس انجام شد. با استفاده از تحلیل عاملی با روش چرخش واریماکس و روش تحلیل گزینه ها 23 سؤال انتخاب شدند. با تحلیل عاملی تأییدی، مقیاسی 13 سؤالی با 2 عامل استخراج گردید. روایی همزمان با پرسشنامۀ باورهای خودکارآمدی عمومی (10-GSE) محاسبه شد. نتایج نشان داد بین پرسشنامة خودکارآمدی پرهیز از سیگار و پرسشنامۀ باورهای خودکارآمدی عمومی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. مقیاس 13 سؤالی پرهیز از سیگار برای جامعه ایرانی میتواند به عنوان ابزاری معتبر در زمینه پیشگیری یا ترک سیگار مورد استفاده قرار گیرد.
خودکارآمدی پرهیز
سیگار
اعتیاد
2014
09
23
95
110
https://japr.ut.ac.ir/article_52291_c6ad79063ddbc77d53a58c6d5fb23b7b.pdf
فصلنامه پژوهشهای کاربردی روانشناختی
پژوهشهای کاربردی روانشناختی
2251-8126
2251-8126
1393
5
3
اثربخشی روش درمانی پاسخ محور بر کاهش نشانگان اتیسم کودک و تنیدگی والدینی آنها
تلاش در جهت کاهش مشکلات بالینی کودکان اتیسم از طریق آموزش والدین در سال های اخیر مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. پژوهش حاضر با هدف آموزش روش درمانی پاسخمحور به مادران کودکان مبتلا به اتیسم 12-6 ساله و بررسی اثربخشی این روش بر کاهش نشانگان اتیسم کودک و همچنین کاهش تنیدگی والدینی مادران آنها انجام شد. در یک کارآزمایی بالینی 14 تن از مادران کودکان اتیستیک یکی از کلینیک های توانبخشی اتیسم واقع در شهر تهران بر اساس ملاک های ورود به مطالعه انتخاب، و به صورت تصادفی در دو گروه کنترل و آزمایشی قرار گرفتند. گروه آزمایش در 12 جلسه برنامه درمانی را بر اساس روش پاسخمحور علاوه بر برنامه های رایج کلینیک دریافت کرد. گروه کنترل صرفا برنامه های رایج کلینیک را دریافت نمود. ابزارهای اندازه گیری این پژوهش شامل فهرست ارزشیابی درخودماندگی (ریملند و ادلسن، 2005) و پرسشنامه تنیدگی والدینی (بری و جونز، 1995) بود. تحلیل نتایج با استفاده از تحلیل کوواریانس نشان داد این روش درمانی بر کاهش تنیدگی والدینی مادران کودکان مبتلا به اتیسم مؤثر است (P≤0/01). همچنین باعث بهبود توانایی های ارتباطی، تعامل اجتماعی، آگاهی حسی شناختی و رفتاری کودکان اتیسم می شود (P≤ 0/01).
روش درمانی پاسخ محور
والدین
اتیسم و تنیدگی والدینی
2014
09
23
111
125
https://japr.ut.ac.ir/article_52306_a2c7b9929b03494d38e1a257682f3fa7.pdf
فصلنامه پژوهشهای کاربردی روانشناختی
پژوهشهای کاربردی روانشناختی
2251-8126
2251-8126
1393
5
3
بافت مدرسه، هویت و رفتارهای مشکلآفرین در اوائل نوجوانی
هدف این پژوهش شناخت روابط کنشوری مدرسه، هویتشخصی و رفتار مشکلآفرین در نمونهای متشکل از 564 دانشآموز (287 دختر، 277 پسر) 12 تا 13 ساله از مدارس راهنمایی دولتی بود. شرکتکنندگان به روش نمونهگیری چند مرحلهای از مناطق آموزشی 1 ، 13، و 19 شهر تهران انتخاب گردیدند. کنشوری مدرسه بر حسب نشانگرهای پیوند با مدرسه، حمایت معلم، حمایت همسال و معدل نمرات تحصیلی، و رفتار مشکلآفرین با نشانگرهای رفتار پرخاشگرانه، رفتار نقض قانون و مشکلات توجه عملیاتی شدند. دادهها با روش معادلات ساختاری تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد که 39 درصد از کل رابطه (مستقیم و غیرمستقیم) بین کنشوری مدرسه و رفتار مشکلآفرین به واسطة دو متغیر هویت (انسجام هویت و سردرگمی هویت) عمل میکند و سردرگمی هویت به طور نسبی رابطة بین کنشوری مدرسه و رفتار مشکلآفرین را واسطهگری میکند. یافتهها مطرح ساختند که هم کنشوری مدرسه و هم هویت نقش مهمی در هدایت نوجوانان به سمت رفتار مشکلآفرین یا دور شدن آنها از چنین رفتارهایی دارند. بر اساس یافتههای پژوهش، اجرای برنامههای مداخلاتی در قالب آموزش جامع بهداشت روانی (آموزش والدین، آموزش معلمان، آموزش نوجوانان) در محیط مدرسه و مداخلات مؤثر برای ارتقاء شکلگیری هویت پیشنهاد میشوند.
نوجوانی
هویت شخصی
کنشوری مدرسه
رفتار مشکلآفرین
واسطهگری
2014
09
23
173
190
فصلنامه پژوهشهای کاربردی روانشناختی
پژوهشهای کاربردی روانشناختی
2251-8126
2251-8126
1393
5
3
کارآیی آموزش حل مساله اجتماعی برای کودکان پیش دبستانی و دبستانی: اصلاح رفتار با رویکرد شناختی
هدف از مطالعه حاضر بررسی تأثیر آموزش حل مسأله اجتماعی بر بهبود روابط بین فردی، مقبولیت اجتماعی و کارکرد اجرایی درکودکان پیش دبستانی و دانشآموزان پایههای اول و دوم دبستان است. مطالعه به شیوه شبه آزمایشی با طرح پیشآزمون-پسآزمون اجرا شد. گروه نمونه (85 نفر) شامل دانشآموزان پیش دبستانی، پایههای اول و دوم از دو مدرسه دخترانه و پسرانه بود که به صورت نمونه در دسترس برای پژوهش انتخاب شدند. برنامه حل مسأله در هر کلاس به صورت گروهی، طی پنج ماه، توسط معلمان آموزش دیده اجرا گردید. به منظور ارزیابی برنامه مداخله از مقیاس درجهبندی رفتارکودکی اولیه-فرم معلم، پرسشنامه مقبولیت اجتماعی و آزمون ویسکانسین استفاده شد. برای تحلیل دادهها از آمار توصیفی و تحلیل اندازهگیری مکرر استفاده گردید. تجزیه و تحلیل دادهها نشان میدهد که برنامه مداخله در کاهش پرخاشگری آشکار و پرخاشگری ارتباطی و افزایش مقبولیت اجتماعی دانشآموزان موثر بوده و تفاوت میانگینها به لحاظ آماری معنادار است. همچنین برنامه مداخله در کاهش خطای درجاماندگی و افزایش تعداد طبقات در آزمون ویسکانسین به طور معنادار موثر بوده است. درخاتمه لزوم توجه به آموزش مهارتهای حل مسأله بین فردی به عنوان بخشی از برنامه درسی مدارس و از سویی به عنوان یک راهکار پیشگیرانه مورد بحث قرارگرفته است.
روش حل مسأله
مهارتهای بین فردی
کارکرد اجرایی
مقبولیت اجتماعی
2014
09
23
213
228
https://japr.ut.ac.ir/article_68731_b393aeaee07b10c98ee69df2ff7c2c08.pdf
فصلنامه پژوهشهای کاربردی روانشناختی
پژوهشهای کاربردی روانشناختی
2251-8126
2251-8126
1393
5
3
پیش بینی رضایت از مدرسه بر اساس خودکارآمدی تحصیلی و اهداف پیشرفت دانش آموزان
هدف کلی پژوهش حاضر پیشبینی رضایت از مدرسه بر اساس خودکارآمدی تحصیلی و اهداف پیشرفت دانشآموزان بود. روش پژوهش حاضر از نظر اهداف کاربردی، از نظر دادهها کمی و از نظر ماهیت همبستگی بوده است. جامعه پژوهش حاضر عبارت بود از تمامی دانشآموزان دختر پایه هفتم دوره متوسطه اول منطقه 4 آموزش و پرورش شهر تهران که شامل 11871 نفر بودند. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران معادل 373 نفر به دست آمده است. ابزارهای اندازهگیری در این پژوهش بدین شرح است: مقیاس رضایت از مدرسه (MSLSS) اسکات هوبنر، پرسشنامه خودکارآمدی تحصیلی جری جینگ و مورگان (MJSES) و پرسشنامه اهداف پیشرفت میدگلی و همکاران (1998). دادههای جمعآوری شده با استفاده از شاخصهای آمار توصیفی (میانگین، انحراف معیار و کجی و کشیدگی) و همچنین شاخصهای موجود در آمار استنباطی از جمله همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. همچنین به منظور بررسی نرمال بودن متغیر پژوهش از آزمون کالموگروف اسمیرنف بهره گرفته شده است. بر اساس یافتههای به دست آمده از پژوهش حاضر، خودکارآمدی تحصیلی، اهداف تبحری و اهداف عملکردی توانایی پیشبینی رضایت از مدرسه را دارا میباشند. از سوی دیگر، خودکارآمدی تحصیلی و اهداف تبحری در تعامل با یکدیگر توانایی پیشبینی رضایت از مدرسه دانشآموزان را دارا میباشند. بر این اساس، خودکارآمدی تحصیلی قادر به پیشبینی 59 درصد از تغییرات نمره رضایت از مدرسه و اهداف تبحری قادر به پیشبینی 50 درصد از تغییرات نمره رضایت از مدرسه است.
رضایت از مدرسه
خودکارآمدی تحصیلی
اهداف پیشرفت
2014
09
23
191
202
https://japr.ut.ac.ir/article_61782_55a0d8ba32c3ed4cc65be46a96d55fbf.pdf
فصلنامه پژوهشهای کاربردی روانشناختی
پژوهشهای کاربردی روانشناختی
2251-8126
2251-8126
1393
5
3
مقایسه راهبردهای تنظیم هیجان و ابراز وجود در دانش آموزان
هدف از این پژوهش مقایسه راهبردهای تنظیم هیجان و ابراز و جود در دانش آموزان پسر با و بدون اختلال لکنت مقطع متوسطه شهرستان کوهدشت بود. روش پژوهش علی مقایسهای و جامعه آن تمامی دانش آموزان با و بدون اختلال لکنت در مقطع متوسطه شهرستان کوهدشت بود که مشغول به تحصیل میباشند. از میان جامعه آماری تعداد ۳۰ نفر دانشآموز با اختلال لکنت و ۳۰ دانشآموز بدون اختلال لکنت به روش نمونهگیری در دسترس انتخاب شدند. به منظور جمعآوری دادهها از پرسشنامه تنظیم هیجان گارنفسکی و مقیاس ابراز وجود (جرات ورزی) گمبریل و ریچی استفاده شد. دادههای بدست آمده از طریق تحلیل واریانس چند متغیری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج حاصل از این پژوهش نشان دادند که دانش آموزان با اختلال لکنت در راهبردهای تنظیم هیجان و ابراز وجود با همسالان عادی خود تفاوت عمدهای دارند، بدین معنی که آنها پائینتر از همتایان عادی خود بودند. با توجه به نقش اساسی و کاربردی راهبردهای تنظیم هیجان و ابراز وجود در محیطهای اجتماعی و تحصیلی در جهت موفقیت در امور گوناگون، پیشنهاد میشود متخصصان بالینی و همچنین مشاوران به کودکان مبتلا به اختلال لکنت آموزشهایی جهت تنظیم هیجان، مدیریت هیجان، کاربرد آن و ابراز وجود به آنها ارائه دهند.
راهبردهای تنظیم هیجان
ابراز وجود
لکنت زبان
2014
09
23
203
211
https://japr.ut.ac.ir/article_61783_6c510a59832ca5a1f0e111ca2e494fc7.pdf