اثربخشی آموزش راهبردهای هیجان‌مدار بر خودکارآمدی تحصیلی و سازگاری تحصیلی دانش‌آموزان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد روان‌شناسی عمومی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رفسنجان، رفسنجان، ایران

2 استادیار، گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه فرهنگیان، کرمان، ایران

3 استادیار، گروه علوم‌تربیتی و‌ روانشناسی، واحد رفسنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، رفسنجان، ایران

4 استادیار، گروه علوم تربیتی، دانشگاه فرهنگیان، کرمان، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش راهبردهای هیجان‌مدار بر خودکارآمدی تحصیلی و سازگاری تحصیلی دانش‌آموزان پسر مقطع متوسطه دورة اول شهر رفسنجان انجام شده است. روش پژوهش براساس هدف کاربردی است. همچنین طرح پژوهش نیمه‌آزمایشی است که در آن از پیش‌آزمون، پس‌آزمون با گروه آزمایش و گواه استفاده شد. جامعة آماری شامل دانش‌آموزان پسر مقطع متوسطة دورة اول شهر رفسنجان به تعداد 1250 نفر است که در سال تحصیلی 1398-1397 مشغول به تحصیل بودند. حجم نمونه 30 دانش‌آموز پسر است که به روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب و به‌صورت تصادفی به دو گروه 15 نفری تقسیم شدند. هر 2 گروه قبل و بعد از آموزش به دو پرسشنامة سازگاری تحصیلی (AAQ) و خودکارآمدی تحصیلی (MJSES) پاسخ دادند. داده‌ها با استفاده از روش‌های آماری مانند فراوانی، میانگین، انحراف استاندارد و تحلیل کواریانس با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخة 22 تجزیه و تحلیل شد. یافته‌ها نشان می‌دهد، آموزش راهبردهای هیجان‌مدار بر سازگاری تحصیلی و خودکارآمدی تحصیلی دانش‌آموزان پسر دورة اول متوسطه در سطح 01/0P< تأثیر معنادار دارد. براساس یافته‌های تحقیق آموزش راهبردهای پردازش هیجان‌مدار از آنجا که هم بر عوامل شناختی و هم عوامل هیجانی تأکید دارد، بر خودکارآمدی و سازگاری تحصیلی دانش‌آموزان اثرگذار است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Teaching Emotion-Oriented Strategies on Students’ Academic Self-Efficacy and Academic Adjustment

نویسندگان [English]

  • Ali Mortezaii 1
  • Zahra Iranmanesh 2
  • Fatemesadat Robati 3
  • Vahid Manzari Tavakoli 4
1 MSc. of General Psychology, Islamic Azad University, Rafsanjan Branch, Rafsanjan, Iran.
2 Department of Persian Language and Literature, Farhangian University, Kerman, Iran
3 Department of Educational Sciences and Psychology, Rafsanjan Branch, Islamic Azad University, Rafsanjan, Iran.
4 Department of Educational Sciences, Farhangian University, Kerman, Iran
چکیده [English]

Teaching emotion-oriented strategies has been considered in solving learners’ problems. The aim of the present study is to investigate the effectiveness of teaching emotion-oriented strategies on academic self-efficacy and academic adjustment of boys in high schools in Rafsanjan. The research method was applied in view of the purpose. It is a quasi-experimental study with a pretest and a posttest with an experimental group and a control group. The statistical population of this study includes all first-year male high school students in Rafsanjan who were studying in the 2018-2019 academic year. According to the nature of the study, the sample size was 30 male students who were selected by multi-stage cluster random sampling and randomly divided into two groups of 15. Both before and after the training process, both groups answered the Academic Adjustment Questionnaire (AAQ) and Morgan-Jinks Student Efficacy Scale (MJSES). The data were analyzed using statistical methods such as frequency, mean, standard deviation, and analysis of covariance. The results showed that teaching emotion-oriented strategies had a significant effect on academic adjustment and academic self-efficacy of male high school students at the level of P <0.01. According to the results of the study, teaching emotion-oriented processing strategies, because it emphasizes both cognitive and emotional factors, affects students’ self-efficacy and academic adjustment.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Emotion-Oriented Strategies
  • Academic Self-Efficacy
  • Academic Adjustment
زنگی‌آبادی، م.، صادقی، م.، و قدم‌پور، ع. (1397). اثربخشی آموزش راهبردهای پردازش هیجان‌مدار بر هیجان تحصیلی و خودکارآمدی تحصیلی دانش‌آموزان دختر دورة دوم متوسطة شهر کرمان. مجلة علوم روان‌شناختی. 17(67)، 406-399.
سادات اصغری، س.، و جزایری، ر. (1394). رابطة خودکارآمدی تحصیلی با استرس ادراک‌شده، راهبردهای مقابله‌ای و حمایت‌های اجتماعی ادراک‌شده در دانشجویان دانشگاه گیلان. مجلة ایرانی آموزش در علوم پزشکی. 15(1)، 78-67.
صدوقی، م. (1397). رابطة خودکارآمدی و تاب‌آوری تحصیلی با سازگاری و عملکرد تحصیلی دانشجویان علوم پزشکی. دوماهنامة علمی-پژوهشی راهبردهای آموزش در علوم پزشکی. 11(2)، 14-7.
کیهان، ج.، زیارت، آ.، آهنگری، ن.، و فرهادی، ا. (1398). مدل‌یابی معادلات ساختاری روابط بین ارزش‌های فرهنگی، خودکارآمدی و اضطراب امتحان در بین دانش‌آموزان دورة دوم متوسطة شهرستان ارومیه. فصلنامة پژوهش‌های کاربردی روان‌شناختی. 10(1)، 115-97.
مجیدی، ر.، شهنی ییلاق، م.، و حقیقی مبارکه، ج. (1394). رابطة علی هوش عمومی و هوش هیجانی با عملکرد تحصیلی با میانجی‌گری اضطراب امتحان و سازگاری در دانش‌آموزان سال اول دبیرستان. پژوهش‌های آموزش و یادگیری. 22(6)، 18-1.
مهری‌نژاد، ا.، فرح بیجاری، ا.، و نوروزی نرگسی، م. (1395). مقایسة سوگیری توجه و سبک‌های پردازش هیجانی در دانشجویان دختر مبتلا به بدریخت انگاری و غیرمبتلا. مجلة مطالعات روان‌شناسی بالینی. 6(24)، 114-99.
نیکدل، ف.، کدیور، پ.، فرزاد، و.، عربزاده، م.، و کاووسیان، ج. (1391). رابطة خودپندارة تحصیلی، هیجان‌های تحصیلی مثبت و منفی با یادگیری خودگردان. فصلنامة روان‌شناسی کاربردی. 6(1)، 119-103.
Abood, M. H., Alharbi, B. H., Mhaidat, F., & Gazo, A. M. (2020). The relationship between personality traits, academic self-efficacy and academic adaptation among University Students in Jordan. International Journal of Higher Education, 9(3), 120-128.
Alghamdi, A., Karpinski, A. C., Lepp, A., & Barkley, J. (2020). Online and face-to-face classroom multitasking and academic performance: Moderated mediation with self-efficacy for self-regulated learning and gender. Computers in Human Behavior. 102(1), 214-222.
Altunsoy, S., Cimen, O., Ekici, G., Atikc, A. D., & Gokman, A. (2010). An assessment of the factors that influence biology teacher candidates level of academic self-efficacy. Procedia Social and Behavioral Science, 2(5), 2377-2382.
Bae, Sh. (2015). Astudy on self-efficacy and academic adjustment among the aviation-related college students. Journal of the Korean Society for Aviation and Aeronautics, 23(9), 75-89.
Baker, R. W., & Siryk, B. (1984). Measuring adjustment to college. Journal of Counseling Psychology. 31(2), 179–189.
Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. New York: Freeman.
Caprar, C. Y. (2009). A study of the relationship between college students’ academic perfprmance and self regulated factors. Educational Psychology, 24(6), 145-161.
Elias, H., Mahyuddin, R., & Uli, J. (2009). Adjustment amongst first year students in a Malaysian university. European Journal of Social Sciences. 8(3), 496-505.
Elliott, R., Watson, J. C., Goldman, R. N., & Greenberg, L. S. (2004). Learning emotion-focused therapy: The process-experiential approach to change. Washington, DC: American Psychological Association.
English, T., Lee, I. A., John, O. P., & Gross, J. J. (2017). Emotion regulation strategy -selection in daily life: The role of social context and goals. Motivation and Emotion, 41(7), 230–242.
Jafari, Y., & Peyman, N. (2019). Effect of education program on student’s stress training, based on self-efficacy theory. Journal of Health Literacy, 4(1), 33-42.
Janus, M., & Bialystok, E. (2018). Working memory with emotional distraction in monolingual and bilingual children. Frontiers in Psychology, 9(2), 15-82.
Jinks, J., & Morgan, V. (1999). Children´s perceived academic self-efficacy: An inventory scale. The Clearing House, 72(4), 224-230.
Judge, T. A., & Bono, J. E. (2009). Relationship of core self-evaluations traits-self-esteem, generalized self-efficacy, locus of control, and emotional stability-with job satisfaction and job performance: A meta-analysis. Journal of Applied Psychology, 86(6), 80-92.
Maranata, P., Wibowo, M. E., & Sugiharto, D. Y. P. (2019). The effectiveness of rational emotive behavior therapy group counseling to reduce loneliness through increasing self-adjustment for new college students. Journal Bimbingan Konseling, 8(2), 182-187.
Morales-Rodriguez, F. M., & Perez-Marmol, J. M. (2019). The role of anxiety, coping strategies, and emotional intelligence on general perceived self-efficacy in University students. Frontiers in Psychology, 10(2), 57-66.
Ocak, G., & Karafil, B. (2020). A scale development study to determine the english language self efficacy beliefs of university students. Natolian Journal of Education ER, 5(8), 95-115.
Paramo, M. F., Cadaveira, F., Tinajero, C., & Rodríguez, M. S. (2020). Binge drinking, cannabis co-consumption and academic achievement in first year university students in Spain: academic adjustment as a mediator. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(2), 542-555.
Pianta, R. C., & Stuhlman, M. W. (2014). Teacher–child relationships and children’s success in the first years of school. Journal of School Psychology Review, 33(2), 444–458.
Respondek, L., Seufert, T., Stupnisky, R., & Nett, U. E. (2017). Perceived academic control and academic emotions predict undergraduate university student success: Examining effects on dropout intention and achievement. Frontiers in Psychology, 8(2), 1-18.
Sari, D. N., & Azmi, N. (2020). Application of cultural based discovery method to increase the mathematical solution ability of academic year students 2019/2020. Indonesian Journal of Education, Social Sciences and Research, 1(1), 45-50.
Sitrac, H. (2007). The effects of family, school, and classroom ecologies on changes in children's social competence and emotional and behavioral problems in first grade. Journal of Developmental Psychology, 40(8), 539-544.
Stainberg, S. E. (2013). Use of logotherapy's mountain range exercise with male adolescents with mental retardation developmental disabilities and sexual behavior problems. Journal of Contemporary Psychotherapy, 33(3), 219-234.
Supplee, L. H., Skuban, E. M., Shaw, D. S., & Prout, J. (2009). Emotion regulation strategies and later externalizing behavior among European American and African American children. Development and Psychopathology. 21(2), 393-415.
Tamannaeifar, M., & Shahmirzaei, S. (2019). Prediction of academic resilience based on coping styles and personality traits. Practice in Clinical Psychology, 7(1), 1-10.
Tani, L. J., Reid, G. J., Shupak, N., & Cribbie, R. (2011). Social support, self-esteem, and stress as predictors of academic adjustment to university among first year undergraduates. Journal of College Student Development. 48(3), 259-274.
Wernersbach, B. M., Crowley, S. L., Bates, S. C., & Rosenthal, C. (2014). Study skills course impact on academic self-efficacy. Journal of Developmental Education. 37(2), 18-23.
Valls-Serrano, C., Caracuel, A., &Verdejo-Garcia, A. (2016). Goal management training and mindfulness meditation improve executive functions and transfer to ecological tasks of daily life in polysubstance users enrolled in therapeutic community treatment. Drug and Alcohol Dependence, 165(7), 9-14. ‌
 Verzeletti, C., Zammuner, V. L., Galli, C., & Agnoli, S. (2016). Emotion regulation strategies and psychosocial well-being in adolescence. Cogent Psychology, 2(25), 89-95.
Visser, L. N., Tollenaar, M. S., van Doornen, L. J., De Haes, H. C., & Smets, E. M. (2019). Does silence speak louder than words? The impact of oncologists’ emotion-oriented communication on analogue patients’ information recall and emotional stress. Patient Education and Counseling, 102(1), 43-52.
 
دوره 12، شماره 4
اسفند 1400
صفحه 363-378
  • تاریخ دریافت: 01 تیر 1399
  • تاریخ بازنگری: 11 بهمن 1399
  • تاریخ پذیرش: 11 اسفند 1399
  • تاریخ اولین انتشار: 06 بهمن 1400
  • تاریخ انتشار: 01 اسفند 1400