تأثیر برنامه آموزش علاقه اجتماعی (مادر-کودک) بر ارضای نیازهای بنیادین روانشناختی کودکان با اختلال نافرمانی مقابله‌ای

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

10.22059/japr.2016.57961

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر برنامه آموزشی علاقه اجتماعی بر ارضای نیازهای بنیادین روانشناختی دانش­ آموزان با اختلال نافرمانی مقابله ­ای انجام گرفته است. این پژوهش از نوع آزمایشی با طرح پیش ­آزمون و پس­ آزمون با گروه گواه است. جامعه­ آماری این پژوهش مشتمل بر دانش ­آموزان با اختلال نافرمانی مقابله ­ای مراجعه ‌کننده به کلینیک­­ های روانشناختی شهر تهران در سال تحصیلی 93-94 می­‌باشند. برای انتخاب آزمودنی ­ها ابتدا از روش نمونه ­گیری خوشه ­ای و سپس جایگزینی تصادفی استفاده شد. ابتدا از میان مراکز روان­شناختی سطح شهر تهران دو مرکز آتیه و تلاش به­ صورت تصادفی انتخاب شدند، سپس از میان دانش ­آموزان 9 تا 12 سال ارجاع شده به این مراکز، 34 نفر از افرادی که در مصاحبه تشخیصی و نیز آزمون CBCL دارای اختلال نافرمانی مقابله ­ای تشخیص داده شدند، به همراه مادران آنها در دو گروه 17 نفره به صورت تصادفی جایگزین شدند. کودکان و والدین گروه آزمایشی به­ صورت مجزا هر کدام طی 10 جلسه هفتگی دو ساعته تحت آموزش علاقه اجتماعی قرار گرفتند. گروه گواه هیچ­گونه آموزش درمانی ویژه ­ای دریافت نکرد. ابزارهای گردآوری داده ­ها، مقیاس علاقه اجتماعی برای کودکان ایرانی و مقیاس ارضای نیازهای بنیادین روانشناختی بود. نتایج تحلیل داده ­ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس نشان داد، اجرای برنامه آموزش علاقه اجتماعی منجر به ارتقای علاقه اجتماعی (01/0>p) و نیازهای بنیادین خودمختاری، شایستگی و ارتباط (01/0>p) شده است. نتایج پژوهش حاضر نشان می ­دهد برنامه آموزش علاقه اجتماعی می ­تواند منجر به ارضای هر چه بهتر نیازهای بنیادین روانشناختی گردد. بنابراین، می­ توان از این برنامه جهت کمک به کودکان با اختلالات رفتاری و خانواده آنها بهره برد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The effectiveness of social interest fostering program (mother-child) on psychological basic needs satisfaction in students with Oppositional Defiant Disorder

چکیده [English]

The purpose of this study was to evaluate the effect of social interest fostering program on psychological basic needs satisfaction in students with Oppositional Defiant Disorder (ODD). This experimental study had been done by pre-test and post-test method, with control group. The sample population included students with ODD who visited Tehran service clinics in the first half of the year 2015. The selection of cluster sampling was used and subjects were randomly replaced in experimental and control groups. At first, Among Tehran psychological service clinics, two centers (Atieh and Talash) were randomly selected, then among the students 9 to 12 years who in diagnostic interview and CBCL were diagnosed with ODD, Thirty four students with their parent were recruited and assigned for experimental and control groups randomly. Data was collected by Social Interest Scale for Iranian Children (SISIC) and Basic Needs Satisfaction Scale. Children and their mothers in Experimental group separately took part in ten 2-hour weekly sessions of social interest. The control group received usual care. Covariance analysis revealed that training social interest program could increase social interest (p<.01) and psychological basic needs satisfaction (Autonomy (p<.01), competency (p<.01) and relation (p<.01)). Accordingly, The results show the social interest program could promote psychological basic needs satisfaction in students with Oppositional Defiant Disorder. Thus, we can use this program to help children with behavioral problems and their families.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Individual Psychology
  • Social Interest
  • sychological Basic Needs
دوره 6، شماره 4
بهمن 1394
صفحه 15-30
  • تاریخ دریافت: 02 مهر 1393
  • تاریخ بازنگری: 22 تیر 1395
  • تاریخ پذیرش: 16 مرداد 1394
  • تاریخ اولین انتشار: 01 بهمن 1394
  • تاریخ انتشار: 01 بهمن 1394