اثربخشی آموزش ماتریکس درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر الگوهای ارتباطی زنان متأهل دارای سبک دلبستگی اجتنابی و اضطرابی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد مشاوره خانواده، گروه علوم تربیتی و مشاوره، دانشکدۀ علوم انسانی، دانشگاه بجنورد، بجنورد، ایران.

2 استادیار، گروه علوم تربیتی و مشاوره، دانشکدۀ علوم انسانی، دانشگاه بجنورد، بجنورد، ایران

3 استادیار، گروه علوم تربیتی و مشاوره، دانشکدۀ علوم انسانی، دانشگاه بجنورد، بجنورد، ایران.

چکیده

هدف پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی آموزش ماتریکس درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر الگوهای ارتباطی زنان متأهل دارای سبک دلبستگی اجتنابی و اضطرابی بود. این پژوهش کاربردی از نوع آزمایشی با طرح عاملی 2×2 پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعۀ آماری پژوهش شامل دانشجویان زن متأهل دانشگاه بجنورد در سال تحصیلی 1399-1398 بود که داوطلب شرکت در پژوهش بودند. از این جامعه 40 نفر که سبک دلبستگی ناایمن داشتند و نمرۀ بالایی در پرسشنامۀ الگوهای ارتباطی کسب کرده بودند، به‌صورت هدفمند انتخاب و به‌طور تصادفی در دو گروه آزمایش و دو گروه کنترل جایگزین شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامۀ الگوهای ارتباطی (CPQ) استفاده شد. مداخله، برنامۀ آموزش ماتریکس درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بود که در 8 جلسۀ 120 دقیقه‌ای به‌صورت گروهی اجرا شد. داده‌ها با استفاده از تحلیل واریانس چندمتغیری در نرم‌افزار SPSS-22 تحلیل شدند. نتایج نشان داد ماتریکس درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر افزایش الگوی ارتباطی سازنده (001/0p<) و کاهش الگوهای اجتنابی و متوقع-کناره‌گیر تأثیر معنی‌داری دارد (001/0p<)، اما سبک دلبستگی و تعامل آن با مداخله بر الگوهای ارتباطی تأثیر معنی‌داری ندارد (05/0p>)؛ بنابراین می‌توان از مداخلۀ برنامۀ آموزش ماتریکس درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد برای بهبود الگوهای ارتباطی زنان متأهل استفاده کرد.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Acceptance and Commitment Therapy (ACT) Matrix on Communication Patterns of Married Women with Avoidance and Anxiety Attachment Style

نویسندگان [English]

  • Shayesteh Jangi Roodi 1
  • Ahmad Heydarnia 2
  • Hadi Abbassi 3
1 Department of Educational Sciences and Counselling, Faculty of Humanities, University of Bojnord, Bojnord, Iran
2 Department of Educational Sciences and Counseling, Faculty of Humanities, University of Bojnord, Bojnord, Iran.
3 Department of Educational Sciences and Counselling, Faculty of Humanities, University of Bojnord, Bojnord, Iran
چکیده [English]

 
The purpose of this study was to investigate the efficacy of acceptance and commitment therapy matrix training on the communication patterns of married women with an avoidance and anxiety attachment personality style. The investigation included all female students at the University of Bojnourd from 2019 to 2020. The study included 40 subjects who fulfilled the inclusion criteria and were randomly assigned to two experimental groups and two control groups. The subjects completed Christensen and Sullaway'’s Communication Patterns Questionnaire (CPQ) both before and after the intervention. Multivariate analysis of variance was implemented to analyze the data. The results suggested that the acceptance and commitment therapy matrix had an impact on communication patterns by increasing constructive communication patterns (P<0.001) and decreasing avoidance and demand-withdraw trends (P<0.001). However, communication patterns were not significantly influenced by attachment style, either alone or in interaction with the intervention (P>0.05). According to the research findings, the acceptance and commitment therapy matrix can be implemented to enhance the communication patterns of married women.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Acceptance and Commitment Therapy Matrix
  • Attachment Style
  • Communication Patterns
  • Married Women

مراجع

 
منابع
باخ، پ.، و موران، د. ج. (1399). ACT در عمل. ترجمۀ سارا کمالی و نیلوفر کیان‌راد. تهران: ارجمند.
برنستاین، ف.، و برنستاین، م. (1380). روش‌های درمان مشکلات زناشویی (رویکرد رفتاری-ارتباطات). ترجمۀ حسن توزنده‌جانی و نسرین کمال‌پور. مشهد: مرندیز.
پیمان‌نیا، ب.، حمید، ن.، و محمود علیلو، م. (1397). اثربخشی ماتریکس درمان پذیرش و تعهد با شفقت بر رفتارهای خودآسیب‌رسان و کیفیت زندگی دانش‌آموزان دارای علائم اختلال شخصیت مرزی. دستاوردهای روان‌شناختی. 25(1)، 44-23. https://doi.org/10.22055/psy.2018.23581.1905
جانسون، س. ام. (1400). کاربست زوج‌درمانی هیجان‌مدار. ترجمۀ فرشاد لواف‌پور نوری. تهران: ارجمند.
ستیر، و. (1398). آدم‌سازی در روان‌شناسی خانواده. ترجمۀ بهروز بیرشک. تهران: رشد.
صفری، س.، سلیمانیان، ع. آ.، و جاجرمی، م. (1400). اثربخشی آموزش ماتریکس درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کاهش اعتیاد به اینترنت و ادراک حمایت اجتماعی خانواده دختران نوجوان در دوران شیوع کرونا. مجلۀ علوم پزشکی خراسان شمالی. 13(4)، 20-12. http://journal.nkums.ac.ir/article-1-2498-fa.html
صمدزاده، م.، شعیری، م. ر.، مهدویان، ع. ر.، و جاویدی، ن. (1392). پرسشنامۀ الگوهای ارتباطی: اعتبار و روایی. فصلنامۀ مشاوره و روان‌درمانی خانواده. 3(1)، 153-125. https://dorl.net/dor/20.1001.1.22516654.1392.3.1.7.9
عباسی، م.، مدنی، ی.، و غلامعلی لواسانی، م. (1393). اثربخشی آموزش گروهی برنامۀ کاربرد عملی مهارت‌های ارتباط صمیمانه بر الگوهای ارتباطی زوج‌های در آستانه ازدواج. فصلنامه مشاوره و روان‌درمانی خانواده. 4(2)، 246-228. https://dorl.net/dor/20.1001.1.22516654.1393.4.2.2.3
فارو، ج.، پالمر، گ.، جانسون، س.، فالر، ج.، و پالمر-اولسون، ل. (1400). خانواده‌درمانی هیجان‌مدار. ترجمۀ حسین‌احمد برآبادی و رسول رحمانی‌فر. بجنورد: دانشگاه بجنورد.
کسیدی، ج.، و شیور، ف. (1396). کتاب جامع دلبستگی: نظریه، پژوهش‌ها و کاربردهای بالینی. ترجمۀ غلامرضا محمودی. تهران: وانیا.
گلاسر، و.، و گلاسر، ک. (1398). ازدواج بدون شکست. ترجمۀ علی صاحبی. تهران: سایه.
مرتضایی، ح. (1396). اثربخشی مشاورۀ روایتی براساس قصۀ عشق بر الگوهای ارتباطی زوجین. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد مشاورۀ خانواده. دانشکده علوم انسانی، دانشگاه بجنورد.
References
Abbasi, M., Madani, Y., & Gholamali Lavasani, M. (2014). Teaching “practical application of intimacy relationship skills” in a group format and its effectiveness on couples’ communication patterns in marriage threshold couples. Family Counseling and Psychotherapy, 4(2), 227-247. https://dorl.net/dor/20.1001.1.22516654.1393.4.2.2.3 (In Persian)
Abusaidi, E., Zahrakar, K., & Mohsenzadeh, F. (2018). Effectiveness of solution-focused brief couple therapy in improvement of communication patterns and marital intimacy in women. Journal of Research and Health, 8(6), 555-564. http://dx.doi.org/10.29252/jrh.8.6.555
Alzedaneen, F. M. A. (2021). The effectiveness of a counseling program based on satire's model in improving the communication patterns among newly married female teachers. Journal of the Association of Arab Universities for Research in Higher Education, 41(3), 8.‌ https://digitalcommons.aaru.edu.jo/jaaru_rhe/vol41/iss3/8/
Balderrama-Durbin, C. M., Allen, E. S., & Rhoades, G. K. (2012). Demand and withdraw behaviors in couples with a history of infidelity. Journal of Family Psychology, 26(1), 11-17. https://doi.org/10.1037/a0026756
Bach, P. A., & Moran, D. J. (2015). ACT in practice: case conceptualization in acceptance and commitment therapy. Translated by: S. Kamali, & N. Kianrad. Tehran: Arjmand. (In Persian)
Bornstein, P. H., & Bornstein, M. T. (1986). Marital therapy: A behavioral-communications approach. Translated by: H. Touzande Jani & N. Kamalpur. Gonabad: Marandiz pub. (In Persian)
Bowlby, J. (1982). Attachment and loss: Vol. 1 attachment (2nd Ed.). New York: Basic Books.
Braithwaite, D. O., & Schrodt, P. (Eds.). (2021). Engaging theories in interpersonal communication: Multiple perspectives (3rd Ed.). New York, NY: Routledge. https://doi.org/10.4324/9781003195511
Byrne, G., Ghráda, Á. N., O’Mahony, T., & Brennan, E. (2021). A systematic review of the use of acceptance and commitment therapy in supporting parents. Psychology and Psychotherapy: Theory, Research and Practice, 94(s2), 378-407. https://doi.org/10.1111/papt.12282
Cassidy, J., & Shaver, P. R. (Eds.). (2008). Handbook of attachment: Theory, research, and clinical applications (2nd Ed.). Translated by: Gh. Mahmoudi. Tehran: Vania. (In Persian)
Caughlin, J. P., & Huston, T. L. (2002). A contextual analysis of the association between demand/withdraw and marital satisfaction. Personal Relationships, 9(1), 95-119. https://doi.org/10.1111/j.1468-2958.2002.tb00798.x
Christensen, A. (1987). Detection of conflict patterns in couples. In K. Hahlweg & M. J. Goldstein (Eds.), Understanding major mental disorder: The contribution of family interaction research (pp. 250–265). New York, NY: Family Process Press.
Christensen, A., & Shenk, J. L. (1991). Communication, conflict, and psychological distance in nondistressed, clinic, and divorcing couples. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 59(3), 458-463. https://doi.org/10.1037/0022-006X.59.3.458
Christensen, A., & Sullaway, M. (1984). Communications patterns questionnaire. Unpublished questionnaire. Los Angeles: University of California.
Daniel, S. I. (2006). Adult attachment patterns and individual psychotherapy: a review. Clinical Psychology Review, 26(8), 968-984. https://doi.org/10.1016/j.cpr.2006.02.001
Doss, B. D., Simpson, L. E., & Christensen, A. (2004). Why do couples seek marital therapy?. Professional Psychology: Research and Practice, 35(6), 608-614. https://doi.org/10.1037/0735-7028.35.6.608
Fonagy, P., Leigh, T., Steele, M., Steele, H., Kennedy, R., Mattoon, G., ... & Gerber, A. (1996). The relation of attachment status, psychiatric classification and response to psychotherapy. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 64(1), 22-31. https://doi.org/10.1037/0022-006X.64.1.22
Forman, E. M., & Herbert, J. D. (2009). New directions in cognitive behavior therapy: Acceptance-based therapies. In W. T. O'Donohue & J. E. Fisher (Eds.), General principles and empirically supported techniques of cognitive behavior therapy (pp. 77–101). John Wiley & Sons, Inc.
Fraley, R. C., & Shaver, P. R. (1998). Airport separations: A naturalistic study of adult attachment dynamics in separating couples. Journal of personality and Social Psychology, 75(5), 1198-1212. https://doi.org/10.1037/0022-3514.75.5.1198
Frey, L. M., & Wilhite, K. (2005). Our five basic needs: Application for understanding the function of behavior. Intervention in School and Clinic, 40(3), 156-160. https://doi.org/10.1177/10534512050400030401
Furrow, J. L., Palmer,G., Johnson, S. M., Faller, G., & Palmer-Olson, L. (2019). Emotionaly Focused Family Therapy. Translated by: H. A. Barabadi & R. Rahmanifar. Bojnourd: University of Bojnourd Pub. (In Persian)
Glasser, W., & Glasser, K. (1995). Staying together: the control theory guide to a lasting marriage, A. Sahebi. Tehran: Sayeh. (In Persian)
Gottman, J. M., & Levenson, R. W. (2000). The timing of divorce: Predicting when a couple will divorce over a 14-year period. Journal of Marriage and Family, 62(3), 737-745. https://doi.org/10.1111/j.1741-3737.2000.00737.x
Hayes, S. C., Luoma, J. B., Bond, F. W., Masuda, A., & Lillis, J. (2006). Acceptance and commitment therapy: Model, processes and outcomes. Behaviour Research and Therapy, 44(1), 1-25. https://doi.org/10.1016/j.brat.2005.06.006
Heaven, P. C., Smith, L., Prabhakar, S. M., Abraham, J., & Mete, M. E. (2006). Personality and conflict communication patterns in cohabiting couples. Journal of Research in Personality, 40(5), 829-840. https://doi.org/10.1016/j.jrp.2005.09.012
Heavey, C. L., Larson, B. M., Zumtobel, D. C., & Christensen, A. (1996). The Communication Patterns Questionnaire: The reliability and validity of a constructive communication subscale. Journal of Marriage and the Family, 58(3), 796–800. https://doi.org/10.2307/353737
Holtzworth-Munroe, A., Smutzler, N., & Stuart, G. L. (1998). Demand and withdraw communication among couples experiencing husband violence. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 66(5), 731-743. https://doi.org/10.1037/0022-006X.66.5.731
Johnson, S. M. (2020). The practice of emotionally focused couple therapy: Creating connection. Translated by: F. Lavafpour. Tehran: Arjmand. (In Persian)
Karney, B. R., & Bradbury, T. N. (1995). The longitudinal course of marital quality and stability: A review of theory, methods, and research. Psychological Bulletin, 118(1), 3-34. https://doi.org/10.1037/0033-2909.118.1.3
Kelly, A. B., Halford, W. K., & Young, R. M. (2002). Couple communication and female problem drinking: a behavioral observation study. Psychology of Addictive Behaviors, 16(3), 269-271. https://doi.org/10.1037/0893-164X.16.3.269
Levin, M. E., Krafft, J., Seifert, S., & Lillis, J. (2022). Tracking valued and avoidant functions with health behaviors: a randomized controlled trial of the acceptance and commitment therapy matrix mobile app. Behavior Modification, 46(1), 63-89. https://doi.org/10.1177/0145445520913987
McBride, C., Atkinson, L., Quilty, L. C., & Bagby, R. M. (2006). Attachment as moderator of treatment outcome in major depression: a randomized control trial of interpersonal psychotherapy versus cognitive behavior therapy. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 74(6), 1041-1054. https://doi.org/10.1037/0022-006X.74.6.1041
Mills, L. G. (2008). Shame and intimate abuse: The critical missing link between cause and cure. Children and Youth Services Review, 30(6), 631-638. https://doi.org/10.1016/j.childyouth.2008.01.010
Mirsharifa, S. M., Mirzaian, B., & Dousti, Y. (2019). The efficacy of Acceptance and Commitment Therapy (ACT) Matrix on depression and psychological capital of the patients with irritable bowel syndrome. Open Access Macedonian Journal of Medical Sciences, 7(3), 421-427. https://doi.org/10.3889/oamjms.2019.076

Mortezaee, H. (2017). The effectiveness of narrative counseling based on love story on Couples Communication Patterns. Master's Thesis on Family Counseling. Faculty of Humanities, Bojnord University. (In Persian)

Noller, P., & White, A. (1990). The validity of the Communication Patterns Questionnaire. Psychological Assessment: A Journal of Consulting and Clinical Psychology, 2(4), 478–482. https://doi.org/10.1037/1040-3590.2.4.478
Okesina, F. A. (2022). Marital Adjustment and Communication Styles among Married Adults in Ilorin, Kwara State, Nigeria. Canadian Journal of Family and Youth, 14(1), 162-179. https://doi.org/10.29173/cjfy29750
Peterson, B. D., Eifert, G. H., Feingold, T., & Davidson, S. (2009). Using acceptance and commitment therapy to treat distressed couples: A case study with two couples. Cognitive and Behavioral Practice, 16(4), 430-442. https://doi.org/10.1016/j.cbpra.2008.12.009
Peymannia, B., Hamid, N., & Mahmudalilu, M. (2018). The Effectiveness of ACT Matrix with compassion on self-injury behaviors and quality of life of Students with symptoms of Borderline Personality Disorders. Psychological Achievements, 25(1), 23-44. https://doi.org/10.22055/psy.2018.23581.1905 (In Persian)
Polk, K. L., Schoendorff, B., Webster, M., & Olaz, F. O. (2016). The essential guide to the ACT matrix: A step-by-step approach to Using the ACT matrix model in clinical practice. Oakland, CA: New Harbinger Publications.
Rehman, U. S., Ginting, J., Karimiha, G., & Goodnight, J. A. (2010). Revisiting the relationship between depressive symptoms and marital communication using an experimental paradigm: The moderating effect of acute sad mood. Behaviour Research and Therapy, 48(2), 97-105. https://doi.org/10.1016/j.brat.2009.09.013
Roberts, L. J. (2000). Fire and ice in marital communication: Hostile and distancing behaviors as predictors of marital distress. Journal of Marriage and Family, 62(3), 693-707. https://doi.org/10.1111/j.1741-3737.2000.00693.x
Safari, S., Soleimanian, A. A, & Jajarmi, M. (2022). The effectiveness of acceptance and commitment therapy matrix training on reducing internet addiction and perceiving the family social support of adolescent girls during the outbreak of corona. North Khorasan University of Medical Sciences, 13(4), 12-20. http://dx.doi.org/10.52547/nkums.13.4.12 (In Persian)
Samad, M. S., & Mahmud, N. (2022). The relationship between emotional intelligence, marital and relationship satisfaction among married couples in Johor Bahru. Jurnal Psikologi Malaysia, 35(3).
Samadzadeh, M., Shaieri, M. R., Mahdavian, A, R., & Javidi, N. (2013). Communication Patterns Questionnair: The Reliability and Validity. Family Counseling and Psychotherapy, 3(1), 124-150. https://dorl.net/dor/20.1001.1.22516654.1392.3.1.7.9 (In Persian)
Satir W. (2019). Humanization in Family Psychology (11th Ed.). Translated by: B. Birashk.Tehran: Roshd Pub. (In Persian)
Schilling, E. A., Baucom, D. H., Burnett, C. K., Allen, E. S., & Ragland, L. (2003). Altering the course of marriage: the effect of PREP communication skills acquisition on couples' risk of becoming maritally distressed. Journal of Family Psychology, 17(1), 41-53. https://doi.org/10.1037/0893-3200.17.1.41
Schrodt, P., Witt, P. L., & Shimkowski, J. R. (2014). A meta-analytical review of the demand/withdraw pattern of interaction and its associations with individual, relational, and communicative outcomes. Communication Monographs, 81(1), 28-58. https://doi.org/10.1080/03637751.2013.813632
Senchak, M., & Leonard, K. E. (1992). Attachment styles and marital adjustment among newlywed couple1s. Journal of Social and Personal Relationships, 9(1), 51-64. https://doi.org/10.1177/0265407592091003
Thompson, E. M., Destree, L., Albertella, L., & Fontenelle, L. F. (2021). Internet-based acceptance and commitment therapy: a transdiagnostic systematic review and meta-analysis for mental health outcomes. Behavior Therapy, 52(2), 492-507. https://doi.org/10.1016/j.beth.2020.07.002
van Agteren, J., Iasiello, M., Lo, L., Bartholomaeus, J., Kopsaftis, Z., Carey, M., & Kyrios, M. (2021). A systematic review and meta-analysis of psychological interventions to improve mental wellbeing. Nature Human Behaviour, 5(5), 631-652. https://doi.org/10.1038/s41562-021-01093-w
Vazhappilly, J. J., & Reyes, M. E. S. (2016). Couples’ communication as a predictor of marital satisfaction among selected Filipino couples. Psychological Studies, 61(4), 301-306. https://doi.org/10.1007/s12646-016-0375-5
Zhang, Q. (2007). Family communication patterns and conflict styles in Chinese parent-child relationships. Communication Quarterly, 55(1), 113-128. https://doi.org/10.1080/01463370600998681
 
 
فصل‌نامه پژوهش‌های کاربردی روانشناختی
دوره 15، شماره 2
1403
صفحه 77-94

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 16 فروردین 1401
  • تاریخ بازنگری: 03 خرداد 1401
  • تاریخ پذیرش: 28 خرداد 1401
  • تاریخ اولین انتشار: 29 اردیبهشت 1403
  • تاریخ انتشار: 30 تیر 1403

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار