اثربخشی درمان شناختی - رفتاری بر دلزدگی زناشویی و سرمایه‌های روان شناختی همسران جانبازان

مقالات آماده انتشار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری تخصصی روانشناسی بالینی، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، واحد بیرجند، دانشگاه آزاد اسلامی، بیرجند، ایران.

2 استادیار گروه روانشناسی، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، واحد بیرجند، دانشگاه آزاد اسلامی، بیرجند، ایران.

3 دانشیار گروه روانشناسی، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، واحد بیرجند، دانشگاه آزاد اسلامی، بیرجند، ایران.

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان شناختی - رفتاری بر دلزدگی زناشویی و سرمایه‌های روان‌شناختی همسران جانبازان انجام شد. روش پژوهش نیمه‌آزمایشی با طرح سه مرحله­ای یش‌آزمون- پس‌آزمون و دوره پیگیری دو ماهه بود. جامعه آماری را همسران جانبازان اعصاب و روان مراجعه کننده به مرکز مشاوره شاهد (تحت نظر بنیاد شهید و امور ایثارگران) شهر مشهد در فصل تابستان و پاییز سال 1401 تشکیل دادند. در این پژوهش تعداد 51 همسر جانباز با روش نمونه‌گیری دردسترس انتخاب و با گمارش تصادفی در گروه­های آزمایش (26 نفر) و گواه (25 نفر) جایدهی شدند. گروه آزمایش درمان شناختی - رفتاری را طی ده هفته در 10 جلسه 90 دقیقه‌ای دریافت نمودند. پرسشنامه‌های مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه پرسشنامه دلزدگی زناشویی (MBQ) و پرسشنامه سرمایه روان‌شناختی (PCQ) بود. داده‌های حاصل از پژوهش به شیوه تحلیل واریانس آمیخته با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSS23 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که درمان شناختی - رفتاری بر دلزدگی زناشویی (0/001>P؛ 54/0=Eta؛ 31/56=F) و سرمایه‌های روان‌شناختی (0/001>P؛ 58/0=Eta؛ 78/68=F) همسران جانبازان تأثیر معنادار دارد. بر اساس یافته‌های پژوهش می‌توان چنین نتیجه گرفت که درمان شناختی-رفتاری با شناخت افکار خودآیند منفی، خطاهای منطقی، عینی سازی افکار و روش­های پرهیز از کلی­نگری و بررسی طرح‌واره‌ها و شناخت­های بنیادی می‌تواند با ایجاد مهارت‌های شناختی و فنون رفتاری جدید سبب کاهش دلزدگی زناشویی و بهبود سرمایه‌های روان‌شناختی همسران جانبازان شود. ر دانش­آموزان و خود­آگاهی انجام شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Cognitive Behavioral Therapy on Marital Burnout and Psychological Capital of Veterans' Wives

نویسندگان [English]

  • Masomeh Rajaei 1
  • Maryam Nasri 2
  • Fatemeh Shahabi Zadeh 3
1 Department of Psychology, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Birjand Branch, Islamic Azad University, Birjand, Iran.
2 Department of Psychology, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Birjand Branch, Islamic Azad University, Birjand, Iran.
3 Department of Psychology, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Birjand Branch, Islamic Azad University, Birjand, Iran.
چکیده [English]

The present study was conducted to investigate the effectiveness of cognitive behavioral therapy on marital burnout and psychological capital of veterans' wives. The present study was semi experimental (with experimental and control groups) with three-stage (pretest, posttest, follow-up) and two-month follow-up period design. In this research, the statistical population was formed by the spouses of neurology and psychiatry veterans who referred to the Shahid Counseling Center (under the supervision of the Martyr and Veteran Affairs Foundation) in Mashhad in the summer and fall of 2022. 51 spouses of veterans were selected through Voluntary sampling method and randomly accommodated into experimental (26 women) and control groups (25 women). The experimental group received cognitive behavioral therapy during ten weeks in 10 sessions of 90 minutes. The applied questionnaires included Marital Burnout Questionnaire (MBQ) and Psychological Capital Questionnaires (PCQ). The data from the study were analyzed through mixed ANOVA method via SPSS23 software. The results showed that cognitive behavioral therapy has significant effect on the marital burnout (F=56. 31; Eta=0.54; P<0001) and psychological capital (F=68. 78; Eta=0.58; P<0001) of the spouses of veterans.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cognitive behavioral therapy
  • marital burnout
  • psychological capital
  • veterans' wives
فصل‌نامه پژوهش‌های کاربردی روانشناختی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 24 آذر 1403

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 02 مرداد 1402
  • تاریخ بازنگری: 27 شهریور 1402
  • تاریخ پذیرش: 08 مهر 1402
  • تاریخ اولین انتشار: 24 آذر 1403
  • تاریخ انتشار: 24 آذر 1403

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار