تدوین مدل بهزیستی روان‌شناختی بر اساس حمایت اجتماعی ادراک‌شده و تاب‌آوری با نقش میانجی خودکارآمدی اجتماعی در مادران کودکان با ناتوانی ذهنی و تحولی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد روانشناسی و آموزش کودکان با نیازهای خاص، گروه کودکان با نیازهای خاص، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه اصفهان،

2 گروه روانشناسی و آموزش کودکان با نیازهای خاص، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

3 دانشیار، گروه روانشناسی و آموزش کودکان با نیازهای خاص، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه اصفهان

چکیده

هدف پژوهش حاضر طراحی مدل بهزیستی روان‌شناختی بر اساس حمایت اجتماعی ادراک‌شده و تاب‌آوری با نقش میانجی خودکارآمدی اجتماعی در مادران کودکان با ناتوانی ذهنی و تحولی است. جامعه‌ی کلیه مادران دارای فرزند با ناتوانی‌های ذهنی و تحولی که فرزندان آن‌ها در دوره ابتدایی مدارس استثنائی در سال 1400-1401 شهر اصفهان مشغول تحصیل، تشکیل می‌دادند. برای نمونه 248 نفر از مادران به‌صورت نمونه‌گیری تصادفی چندمرحله‌ای انتخاب شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه‌های مقیاس بهزیستی روان‌شناختی ریف (1989)، مقیاس تاب‌آوری کانر و دیودسون (2003)، مقیاس حمایت اجتماعی ادراک‌شده چندبعدی زیمت و همکاران (1988) و پرسشنامه خودکارآمدی اجتماعی اسمیت و بتز (2002) استفاده شد. داده‌های پژوهش با استفاده از نرم‌افزار Spss و روش معادلات ساختاری با نرم‌افزار Amos مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته‌های پژوهش نشان داد که حمایت اجتماعی ادراک‌شده و تاب‌آوری ارتباط مستقیم و معناداری با بهزیستی روان‌شناختی داشت و ارتباط معنی‌داری بین حمایت اجتماعی ادراک‌شده و تاب‌آوری با نقش واسطه‌ای خودکار آمدی اجتماعی وجود دارد. در نهایت نتایج این پژوهش تأکید کرد که عوامل اجتماعی از جمله حمایت اجتماعی ادراک‌شده و خودکار آمدی اجتماعی و عوامل فردی مثل تاب‌آوری بر بهزیستی روان‌شناختی مادران دارای کودکان با ناتوانی دهنی و تحولی تأثیرگذار است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Development of a psychological well-being model based on perceived social support and resilience with the mediating role of social self-efficacy in mothers of children with intellectual and developmental disabilities

نویسندگان [English]

  • zahra Amini 1
  • Ghasem Norouzi 2
  • Mohammad Ashori 3
1 MSc, Dept. of Psychology and Education of Children with Special Needs, University of Isfahan, Isfahan, Iran
2 Assistant Professor, Department of Psychology and Education of Children with Special Needs, Faculty of Education and Psychology, University of Isfahan, Isfahan, Iran
3 اصفهان- دانشگاه اصفهان- کوی اساتید- فجر دو
چکیده [English]

The aim of the present study was to develop a model of psychological well-being based on perceived social support and resilience with a mediating role of social self-efficacy in mothers of children with intellectual and developmental disabilities.The research community was consisted of all mothers with children with intellectual and developmental disabilities, whose children were studying in primary special schools in Isfahan city from 2021 to 2022.For the sample, 248 mothers were selected by multi-stage random sampling. The data of this research was collecting by using different tools including:Rief Psychological Well-being Questionnaire (1989); Connor and Davidson Resilience Scale (2003); Zimmet et al (1988) Multidimensional Perceived Social Support Scale; and the Smith and Betz (2002) Social Self-efficacy Questionnaire.Then, the data was evaluated by using structural equation method with Spss and Amos software.the resuls of this research indicated the significant relationship between perceived social support and resilience with the mediating role of social self-efficacy (their indirect effect on psychological well-being was 0.648 and 0.228).Consequently, the resuls of this research emphasized that social factors such as perceived social support and social self-efficacy and individual factors such as resilience had significant impact on the psychological well-being of mothers with children with intellectual and developmental disabilities.

کلیدواژه‌ها [English]

  • : Intellectual and Developmental Disabilities
  • Perceived Social Support
  • Psychological Well-being
  • Resilience
  • Social Self-Efficacy

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 31 فروردین 1404
  • تاریخ دریافت: 04 مرداد 1402
  • تاریخ بازنگری: 10 مهر 1402
  • تاریخ پذیرش: 15 آبان 1402
  • تاریخ اولین انتشار: 31 فروردین 1404
  • تاریخ انتشار: 31 فروردین 1404