نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• کیمیا ریگی ¹
• منصوره شهریاری احمدی ²
• پریسا تجلی ³
• پروانه قدسی ⁴

¹ دانشجوی دکتری تخصصی روانشناسی و آموزش کودکان اشتثنایی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، تهران، ایران.

² استادیار گروه روانشناسی، دانشکده روانشناسی و علوم اجتماعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز، تهران، ایران

³ عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

⁴ استادیار، گروه روانشناسی و آموزش کودکان اشتثنایی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

چکیده

هدف از پژوهش حاضر طراحی پرسشنامه شناخت اجتماعی کودکان و نوجوانان و بررسی روایی و پایایی آن بود. روش پژوهش توصیفی از نوع روانسنجی بود. جامعۀ آماری پژوهش حاضر کلیۀ دانش‌آموزان سنین 9 تا 17 ساله شهر مشهد در سال تحصیلی 1401 -1400 بودند که از بین آنها 320 نفر (180 دختر و 140 پسر) به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار تحقیق شامل پرسشنامه محقق ساخته شناخت اجتماعی کودکان و نوجوانان بود. روایی صوری و محتوایی مقیاس با استفاده از شاخص نسبت روائی محتوا(CVR) ، روایی سازه‌ای آن از طریق انجام تحلیل عامل اکتشافی، برای اطمینان از پایایی ابزار نیز از ضریب آلفای کرو نباخ و نرم افزار SPSS نسخه 26 استفاده شد. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی با استفاده از چرخش مستقل واریماکس، سه عامل مستقل همدلی، مهارت‌های ارتباطی و نظریه ذهن را معرفی کرد که بر روی هم 042/54% کل واریانس متغیرها را تبیین می‌کردند. مقدار ضریب آلفای کرونباخ در بررسی پایایی عوامل سه‌گانه پرسشنامه به ترتیب برابر با 93/0، 78/0، 70/0 و برای کل پرسشنامه 82/0 به دست آمد. با توجه به خصوصیات رفتارسنجی مطلوب پرسشنامه شناخت اجتماعی کودکان و نوجوانان می‌توان از این ابزار برای کاربردهای تحقیقاتی و بالینی استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها

• شناخت اجتماعی
• مهارت‌های ارتباطی
• نظریه ذهن
• همدلی

عنوان مقاله [English]

Design, validation and reliability of the social cognition questionnaire for children and adolescents

نویسندگان [English]

• Kimia Rigi ¹
• mansure shahriari ahmadi ²
• parisa Tajalli ³
• Parvaneh Ghodsi ⁴

¹ Ph.D. student of Psychology and Exceptional Children, Islamic Azad University of Central Tehran, Branch, Tehran, Iran.

² Assistant Professor, Department of Psychology, Faculty of Psychology and Social Sciences, Islamic Azad University Central Tehran Branch, Tehran, Iran.

³ Faculty members of Islamic Azad University Central Tehran Branch

⁴ Assistant professor, Department of Psychology and Education of Exceptional Children, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.

چکیده [English]

The purpose of the current research was to design a social cognition questionnaire for children and adolescents and to check its validity and reliability. Research method was descriptive, psychometrics type. The statistical population of the present study was all students of 9 to 17 years old in Mashhad in the year 2021-2022, of which 320 (180 girls and 140 boys) were selected by sampling.. The research instrument included a researcher-made questionnaire on the social cognition of children and adolescents. The face and content validity of the scale was obtained using the Content Validity Ratio (CVR), the construct validity of it through exploratory factor analysis, to ensure the reliability of the instrument, Crowbach's alpha coefficient and SPSS software version 26 were used. The results of exploratory factor analysis using independent varimax rotation introduced three independent factors of empathy, communication skills and theory of mind, which together explained 54.042% of the total variance of the variables. The value of Cronbach's alpha coefficient was 0.93, 0.78, 0.70 and 0.82 for the whole questionnaire respectively. Due to the desirable behavioral characteristics of the social cognition questionnaire for children and adolescents, this tool can be used for research and clinical applications.

کلیدواژه‌ها [English]

• empathy
• communication skills
• social cognition
• theory of mind