نقش عضویت گروهی و بازنمایی در رابطه بین شناخت های ضمنی و آشکار

در مطالعات شناخت اجتماعی، هر شناخت مشخص به دو طریق مستقیم و غیرمستقیم قابل اندازه ‌گیری است. بنابراین، شناخت ضمنی که حاصل اندازه‌ گیری غیرمستقیم است؛ غالباً در مقابل شناخت آشکار که حاصل سنجش مستقیم است، قرار داده می ‌شود. هدف این پژوهش، آزمودن نقش تعدیل کننده دو متغیر عضویت در گروه‌ های اجتماعی جنس و گروه ‌رشته و نیز قدرت بازنمایی شناخت ‌ها (شامل مؤلفه ­های اهمیت و ثبات بازنمایی)، در رابطه بین شناخت ضمنی و شناخت آشکار در متن سه شناخت هویت جنسی، هویت گروه ‌رشته ‌ای و تصور قالبی جنس- رشته بود. به این منظور، 192 نفر از دانشجویان دو دانشکده از دانشگاه‌ های تهران (96 علوم ‌انسانی، 96 ریاضی فنی؛ 96 پسر، 96 دختر) در این پژوهش شرکت کردند. سه شناخت مورد تمرکز به دو شیوه، یکی مستقیم با استفاده از پرسش­ های لیکرت و دیگری غیرمستقیم با استفاده از آزمون تداعی ضمنی سنجیده شدند. همچنین سئوالاتی برای سنجش مؤلفه ­های قدرت بازنمایی پرسیده شد. یافته های این پژوهش نشان داد که اهمیت جنس و اهمیت تحصیل به ترتیب رابطه هویت جنسی ضمنی و آشکار و هویت گروه‌ رشته ‌ای ضمنی و آشکار را تعدیل کردند. مؤلفه دیگر، یعنی ثبات بازنمایی، تعدیل­ کننده معناداری نبود. بین گروه­ های اجتماعی مورد بررسی تفاوت‌هایی از نظر اختلاف شناخت­ ضمنی و شناخت آشکار در خصوص هر سه شناخت بود. بر مبنای یافته‌ ها می ‌توان گفت که مؤلفه‌ های مختلف قدرت از نظر چگونگی تعدیل رابطه شناخت ضمنی و شناخت آشکار متفاوت عمل می کنند. همچنین عضویت گروهی نقش مهمی ‌در رابطه شناخت ضمنی و شناخت آشکار ایفا می کند و لازم است در پژوهش ‌های بعدی توجه جدی ­تری به آن صورت گیرد.