مقایسه اثربخشی رفتاردرمانی دیالکتیکی و نوروفیدبک بر کاهش نشانه های پیش مرضی اختلال دوقطبی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روانشناسی دانشگاه الزهراء

2 دانشیار گروه روانشناسی دانشگاه الزهراء

3 استاد گروه روانشناسی دانشگاه الزهراء

4 استادیار گروه روانشناسی دانشگاه آزاد تهران مرکز

چکیده

هدف از پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی رفتاردرمانی دیالکتیکی و نوروفیدبک برکاهش نشانه ­های پیش ­مرضی اختلال دوقطبی بود. در این تحقیق که از نوع نیمه آزمایشی بود، جامعه آماری شامل تمامی دبیرستان­های دخترانه شرق شهر تهران بود. نمونه ­گیری در دو مرحله صورت گرفت. در مرحله اول که با استفاده از نمونه­ گیری تصادفی خوشه ­ای صورت گرفت، از بین 300 پرسشنامه، 27 دانش ­آموز که در تمامی پرسشنامه ­ها نمرات بالاتر از میانگین دریافت نمودند، به مرحله دوم نمونه­ گیری وارد شدند. در مرحله دوم نمونه­ گیری با استفاده از نمونه ­گیری هدفمند تعداد 18 نفر انتخاب شده و به صورت تصادفی در سه گروه جایگزین شدند. ابزارهای پژوهش عبارت بود از مصاحبه بالینی ساختاریافته برای تشخیص (SCID) اختلالات محور I، مقیاس تکانشگری بارات (BIS-11) و مقیاس دشواری در تنظیم هیجان (DERS). نتایج با استفاده از روش تحلیل واریانس آمیخته (Mixed ANOVA) و با استفاده از SPSS نسخه 23 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج بیانگر این بود که اثر تعاملی تکانشگری*گروه (0.007P= و 5.88=(12و4) F) به نفع گروه نوروفیدبک و همچنین اثر تعاملی دشواری در تنظیم هیجان*گروه  (0.026 P= و 4.07=(12و4) F ) به نفع گروه رفتاردرمانی دیالکتیکی به لحاظ آماری معنادار بود. این یافته بیانگر این است که با در نظر گرفتن نشانه­ های روانشناختی برجسته در هر فرد می ­توان رویکرد درمانی متناسب ­تری بکار برد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Comparison the effectiveness Dialectical behavior therapy and Neurofeedback in reducing prodromal symptoms of bipolar disorder

نویسندگان [English]

  • Marziyeh Poursalehi Navideh 1
  • Mehrangiz Peyvastehgar 2
  • Zohreh Khosravi 3
  • Fatima Golshani 4
1
2
3
4
چکیده [English]

The purpose of this research was comparing the effectiveness of Dialectical behavior therapy and Neurofeedback in reducing prodromal symptoms of bipolar disorder. In this research that was a semi-experimental research; statistical population contains all girls’ high schools in the East of Tehran. The Sampling was done in two steps. In the first step, that was a randomly cluster sampling, among 300 filled questionnaires, 27 students who received scores higher than the mean score among all questionnaires were selected and entered the next level of sampling. In the second step, using purposeful sampling, 18 students were selected and assigned in three groups randomly. The research tools were structured clinical interview for axis one disorders, Barratt Impulsivity scale and difficulty in emotion regulation scale. Mixed ANOVA method was used to analyze the data with 23 version SPSS.  The results of analysis showed that the effect of Impulsivity*group (F(4,12)=5088,p=0.007), in neurofeedback group and the effect of  difficulty in emotion regulation*group (F(4,12)=4.07,P=0.026) in Dialectical behavior therapy group was statistically meaningful. This result showed that with spotting psychological symptoms in each individual, a more appropriated treatment approach can be used.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Dialectical behavior therapy
  • neurofeedback
  • prodromal symptoms of bipolar disorder
اختیاری، حامد.، صفایی، هومن.، اسماعیلی جاوید، غلامرضا، عاطفوحید، محمدکاظم.، عدالتی، هانیه. و مکری، .آذرخش ) 1387) روایی و پایایی نسخه های فارسی پرسشنامه های آیزنک، بارت، دیکمن و زاکرمن در تعیین رفتارهای مخاطره جویانه و تکانشگری . مجله روانپزشکی و روانشناسی - .171 111 ،1 ، بالینی ایران14.
 اسکندری، ذکریا. طارمیان، فرهاد. نظری، محمدعلی. بختیاری، مریم. ممتازی، سعید و رضایی، مظاهر(1392) . اثربخشی درمان نوروفیدبک - . در کاهش شدت علائم اختلال افسردگی اساسی. مجله دانشگاه علوم پزشکی زنجان. دوره 77 ، شماره 57 ، صفحات 95-86 .
 بابایی، زهرا. حسنی، جعفر. و محمدخانی، شهرام ) 1391). تاثیر آموزش مهارت نظم جویی هیجان مبتنی بر رفتار درمانی دیالکتیکی را در - .11 41 ، وسوسه افراد مبتلا به سوء مصرف مواد: مطالعه تک آزمودنی. مجله روانشناسی بالینی. سال چهارم، شماره1.
 بهبودی، معصومه. شاه آبادی، سمیرا. انصاری مقدم، اکرم. احمدی، نسترن و شامحمدی، مرتضی (1394). بررسی اثر مداخلات نوروفیدبک بر میزان کاهش رفتارهای پرخاشگری در نوجوانان. مجله توانبخشی نوین. دوره 9، شماره 2، 68- 62.
 علوی، خدیجه.، مدرسغروی، مرتضی.، امینیزدی، سیدامیر. و صالحی فدردی، جواد (1390). اثربخشی رفتار درمانی دیالکتیکی به شیوۀ گروهی )با تکیه بر مؤلفه های هوشیاری فراگیر بنیادین، تحمل پریشانی و تنظیم هیجانی ( بر نشانههای افسردگی در دانشجویان. اصول بهداشت روانی، 13، 2، 135- 124.
 محمدخانی، پروانه؛ جهانی تابش، عذرا و تمنایی فر، شیما (1384). مصاحبه بالینی ساختاریافته برای اختلالات DSM-IV . تهران:انتشارات فرادید.
 نادری، فرح. و حق شناس، فریبا (1384). اعتباریابی مقیاس تکانشگری بارات ( BIS-11)  و رابطۀ تکانشگری و احساس تنهایی با میزان استفاده از تلفن همراه در دانشجویان دختر و پسر دانشگاه آزاد اهواز. پایاننامۀ کارشناسی ارشد، روانشناسی عمومی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز.
Akiskal, H. S, Hantouche, E. G, & Lancrenon, S. (2003). Bipolar II with and without cyclothymic temperament: _dark_ and _sunny_ expressions of soft bipolarity. Journal of Affective Disorders, 73(1-2), 49–57.
 American Psychiatric Association (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (5th ed.) Arlington, VA; American Psychiatric Publishing.
 Anderson IM, Haddad PM, Scott J.(2012) Bipolar disorder. BMJ . 345:e8508-e8508.
Barratt, E., Stanford, M. S., Kent, T. A. & Felthous, A. (2004). Neuropsychological and cognitive psychophysiology substrates of impulsive aggression. Biological Psychiatry, 41, 1045-1061.
 Benazzi, F. (2008). A relationship between bipolar II disorder and borderline personality disorder? Progress in Neuro-Psychopharmacology and Biological Psychiatry, 32(4), 1022-1029.
 Berk , M ., Conuse, P ., Lucasb , N ., Hallamb , K ., Malhi , G ., Dodda , S., Yathamg , L . N ., Yungb , A . & McGorryb ,P . ( 2007 ) . Setting the stage: from prodrome to treatment resistance in bipolar disorder . Bipolar Disorders , 9, 671–678 .
 Berzins, L. G., & Trestman, R. L. (2004). The development and implementation of dialectical behavior therapy in forensic settings. International Journal of Forensic Mental Health, 3(1), 95–105.
 Bohus,M., Haaf, B., Stiglmayr, C., Pohl, U., Bohme, R., & Linehan,M. (2000). Evaluation of inpatient Dialectic Behavior Therapy for Personality Disorder—A prospective study. Behavior Research and Therapy, 38, 875–887.
 Bornovalova MA, Gartz KL, Daughters SB, Nick B, Delany-Brumsey A, Lynch TR(2008). A multimodal assessment of the relationship between emotion dysregulation and borderline  personality disorder among inner-city substance user in residential treatment. J Psychiatr.42;717-726.
 Cantor, D.S., Stevens, E. (2009). QEEG correlates of auditory-visual entrainment treatment efficacy of refractory depression. Journal of Neurotherapy 13(2), 100 – 108.
 Choi SW, Chi SE, Chung SY, Kim JW, Ahn CY, Kim HT. (2011). Is alpha wave neurofeedback effective with randomized clinical trials in depression? A pilot study. Neuropsychobiology. 63(1):43-51.
 Conklin, C. Z., Bradley, R., & Westen, D. (2006). Affect regulation in borderline personality disorder. Journal of Nervous & Mental Disease, 194(2), 69-77.
 de Wit, H.(2009). Impulsivity as a determinant and consequence of drug use: a review of underlying processes. Addict Biol ,14, 22–31. [21]## Egeland , J ., Hostetter , A ., Pauls , D ., Sussex , J. (2000) . Prodromal Symptoms Before Onset of Manic-Depressive Disorder Suggested by First Hospital Admission Histories . · Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry, Volume 39, Issue 10, Pages 1245-1252.
 Faedda, G.L., Baldessarini, R.J., Glovinsky, I.P., Austin, N.B . (2004). Pediatricbipolar disorder: phenomenology and course of illness. Bipolar Disorders6, 305–313.
 Fleischhaker , Ch ., Bohme , R ., Sixt , B ., Bruck , Ch ., Schneider , C . & Schultz , E . ( 2011 ) . Dialectical Behavioral Therapy for Adolescents (DBT-A): a clinical Trial for Patients with suicidal and self-injurious Behavior and Borderline Symptoms with a one-year Follow-up . Child and Adolescent Psychiatry and Mental Health , 5:3 , 2- 10 .
 Goldberg , J . F ., Burdick , K . E. (2008) . Cognitive dysfunction in bipolar disorder . American Psychiatric Publishing : London , England .
 Goldstein, T . R., , Axelson , D.A . , Birmaher , B & Brent , D . A .((2007) . Dialectical Behavior Therapy for Adolescents With Bipolar Disorder: A 1-Year Open Trial .CHILD ADOLESC . PSYCHIATRY,46:7 , 820-830 .
 Gratz, K. L., Roemer, L. (2004). Multidimensional assessment of emotion regulation and dysregulation: development, factor structure, and initial validation of the Difficulties in Emotion Regulation Scale. Journal of Psychopathology Behaviour Assessment, 26, 41-54.
 Gruzelier,J.H.(2014) . EEG-neurofeedback for optimising performance:A review of cognitive and affective outcome in healthy participants. Neuroscience & Biobehavioral ReviewsVolume,44. 124–141. [28]## Henry, C., Van den Bulke, D., Bellivier, F., Roy, I., Swendsen, J., M'Bailara, K., et al. (2008). Affective lability and affect intensity as core dimensions of bipolar disorders during euthymic period. Psychiatry Research, 159(1-2), 1-6.
 Koons, C. R., Robins, C., Tweed, J. L., Lynch, T. R., Conzalez, A. M., Morse, J. Q., Bishop, G. K., Butterfield, M. I., & Bastian, L. A. (2001). Efficacy of dialectical behavior therapy in women veterans with borderline personality disorder. Behavior Therapy, 32, 371–390.
 Linehan, M. M., Tutek, D. A., Heard, H. L., & Armstrong, H. E. (1994). Interpersonal outcome of cognitive behavioral treatment for chronically suicidal borderline patients. American Journal of Psychiatry, 151, 1771.
 McGuffin, P., Rijsdijk, F., Andrew, M., Sham, P., Katz, R., Cardno, A.(2003). The heritability of bipolar affective disorder and the genetic relationship to unipolar depression. Arch. Gen. Psychiatry 60 (5), 497-502.
 Merikangas KR, Akiskal HS, Angst J, Greenberg PE, Hirschfeld RM, Petukhova M, Kessler RC (2007). Lifetime and 12-month prev alence of bipolar spectrum disorder in the National Comorbidity Sur vey replication [published correction appears in Arch Gen Psychiatry. 64(9): 1039]. Arch Gen Psychiatry. 64(5): 543–552.
 Naeniyan,A.(2011).Efficacy of neurofeedback treatment method on brain wave pattern in aggressive adolescents[dissertation]. Tehran. Iran: Allame university.
 Paquette,V., Beauregard,M., Beaulieu-Prévost,D.(2009) . Effect of a psychoneurotherapy on brain electromagnetic tomography in individuals with major depressive disorder. Psychiatry Research: Neuroimaging , 174, 3, 231–239.
 Post, R.M., Luckenbaugh, D.A., Leverich, G.S., Altshuler, L.L., Frye, M.A., Suppes, T., Keck, P.E., McElroy, S.L., Nolen, W.A., Kupka, R., Grunze, H., Walden, J., (2008). Incidence of childhood-onset bipolar illness in the USA and Europe. Br. J. Psychiatry 192 (2), 150-151.
 Roha,S.C., Parkb,E.J. , Shima,M., Leea,S.H . (2016). EEG beta and low gamma power correlates with inattention in patients with major depressive disorder. Journal of Affective Disorders, 204, 124–130.
 Sarkheil ,P., Zilverstand,A., Kilian-Hütten,N., Schneider,F., Goebel,R., Mathiak,K . (2016). fMRI feedback enhances emotion regulation as evidenced by a reduced amygdala response. Behavioural Brain Research 281, 15, 326–332.
 Sharifi, V., Assadi, S. M., Mohammadi, M., Amini, H., Kavaiani, H., Semnani, Y., et al. (2009). A Persian translation of the Structured Clinical Interview for Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, Fourth Edition: psychometric properties. Comprehensive Psychiatry, 50(1), 86-91.
 Shelton , D ., Sampl , S., Kesten , K., Zhang , W., Trestman , R. (2009) . Treatment of Impulsive Aggression in CorrectionalSettings . Behavioral Sciences and the Law , 27 , 787-800 .
 Shelton D ., Sample S ., Kesten K ., Zhang W ., Trestman R (2009) . Treatment of Impolsive aggression in correctional setting . Behavioral Sciences and the Law . 27: 787-800 .
 Skjelstad , D . V . ( 2012 ) . Symptoms and signs of the initial prodrome of bipolar II disorder . phd thesis submitted to the Department of psychology , faculty of social sciences , University of Oslo , Norway .
Smoller, J.W., Finn, C.T.( 2003). Family, twin, and adoption studies of bipolar disorder. Am. J. Med. Genet. C. Semin. Med. Genet. 123 (1), 48-58.
 Stanford, M. S., Mathias, C. W., Dougherty, D. M, Lake, S. L., Anderson, N. E. & Patton, J. H. (2009). Fifty years of the Barratt Impulsiveness Scale: An update and review. Personality and Individual Differences, 47, 5, 385-95.
Stuss, D.T., Picton, T.W.,Alexander,M.P.(2001).Consciousness, self-awareness and the frontal lobes.In: Salloway, S.,Malloy, P., Duffy, J, editors. The frontal lobes andneuropsychiatric illness. Washington D.C.: American Psychiatric Press, 101–12.
 Tsuchiya, K.J., Byrne, M., Mortensen, P.B. (2003). Risk factors in relation to an emergence of bipolar disorder: a systematic review. Bipolar. Disord. 5 (4), 231-242.
 Verheul, R., Van den Bosch, L.M.C.,Koeter,M.W. J., de Ridder,M. A. J., Stijnen, T., & Van den Brink, W. (2003). Dialectical behavior therapy for women with borderline personality disorder. British Journal of Psychiatry, (182), 135–140.
 Walker J ., Lawson R ., Kozlowski G (2006) . Current status of QEEG an neurofeedback in the treatment of clinical depression .
Zeschel ,E., Bingmann , T., Bechdolf , A , kruger , S . (2015) . Temperament and prodromal symptoms prior to first manic/hypomanic episodes: Results from a pilot study . Journal of Affective Disorders, Volume 173, Pages 39-44 .
دوره 7، شماره 4
بهمن 1395
صفحه 101-116
  • تاریخ دریافت: 26 اردیبهشت 1395
  • تاریخ بازنگری: 06 اسفند 1395
  • تاریخ پذیرش: 28 آذر 1395
  • تاریخ اولین انتشار: 01 بهمن 1395
  • تاریخ انتشار: 01 بهمن 1395