رابطه بین سبک های دلبستگی و سازگاری زوجین با توجه به نقش تعدیل کننده مزاج عاطفی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی دانشگاه تهران

2 استاد دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران

3 استادیار دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران

چکیده

هدف از پژوهش حاضر، بررسی نقش تعدیل‌کننده مزاج‌عاطفی در رابطه بین سبک‌های دلبستگی و سازگاری زناشویی بود. جامعه آماری شامل 378 فرد متأهل (194 زن، 184 مرد) بودند. شرکت‌کنندگان در این پژوهش، مقیاس دلبستگی بزرگسال (AAI)، مقیاس وضعیت زناشویی گلومبوک-راست (GRIMS) و مقیاسهیجان‌پذیری مثبت و منفی (PNES) را تکمیل کردند. نتایج پژوهش نشان داد، سبک‌های دلبستگی و مزاج‌عاطفی هرکدام به‌طور مجزا می‌توانند سازگاری زوجین را پیش‌بینی کنند. از میان هیجان‌پذیری مثبت و منفی، تنها هیجان‌پذیری منفی، توانست در رابطه بین ابعاد دلبستگی ایمن و ناایمن دوسوگرا و سازگاری زوجین نقش تعدیل‌کننده ایفا کند. از یافته‌های این پژوهش می‌توان نتیجه گرفت، رابطه سبک‌های دلبستگی با سازگاری زناشویی در تعامل با متغیرهایی چون مزاج‌عاطفی بهتر تبیین می‌شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Moderating Role of Affective Temperament on the Relationship Between Attachment Styles and Dyadic Adjustment States

نویسندگان [English]

  • Mona Ghazian 1
  • Mohammad Ali Besharat 2
  • seyedmohamadreza rezazade 3
1 Tehran university
2 Tehran University
3 tehran university
چکیده [English]

The purpose of the present study was to examine the moderating role of positive and negative affectivity on the relationship between attachment styles and dyadic adjustment. Participants consisted of 378 married individuals (194 women, 184 men). All of whom completed the Adult Attachment Inventory (AAI), The Glombok-Rust Inventory of Marital State Questionnaire (GRIMS), and The Positive and Negative Emotionality Scale (PNES). The results showed a significant positive correlation between secure attachment style and positive affectivity with dyadic adjustment. Insecure attachment styles (avoidant and ambivalence) and negative affectivity showed a significant negative correlation with dyadic adjustment. Analysis of data also revealed that the relationship between secure and insecure ambivalence attachment styles and dyadic adjustment were moderated by negative affectivity. Increasing levels of negative affectivity was accompanied stronger relationship between secure and insecure ambivalence attachment styles and dyadic adjustment. It can be concluded that attachment styles as well as positive and negative affectivity can predict dyadic adjustment.

کلیدواژه‌ها [English]

  • attachment
  • Negative Affect
  • Positive Affect
  • Dyadic Adjustment
بشارت، م. ع. (1380الف). بررسی رابطه سبک‌های دلبستگی با مشکلات زناشویی در زوجین نابارور. فصلنامه تازههای رواندرمانی. 5، 19 و 20.
بشارت، م. ع. (1380ب). بررسی مقدماتی ویژگیهای روانسنجی پرسشنامه وضعیت زناشویی گلومبک-راست. گزارش پژوهشی. دانشگاه تهران.
بشارت، م. ع. (1384). هنجاریابی مقیاس دلبستگی بزرگسال. گزارش پژوهشی. دانشگاه تهران.
بشارت، م. ع. (1388). پایایی و روایی فرم 28 سؤالی مقیاس سلامت روانی در جمعیت ایرانی. مجله علمی پزشکی قانونی. 54، 91-87.
بشارت، م. ع. (1391). مبانی درمانی نظریه دلبستگی، فصلنامه رویش روانشناسی. 1، 38-15.
بشارت، م. ع. (1392الف). مقیاس دلبستگی بزرگسال: پرسشنامه، شیوه اجرا و کلید نمره‌گذاری. روانشناسی تحولی (روانشناسان ایرانی). 35، 320-317.
بشارت، م. ع. (1392ب). نقش واسطه‌ای خودتنظیم‌گری در رابطه بین سبک‌های دلبستگی و ناگویی هیجانی. مجله دستاوردهای روانشناختی (علوم تربیتی و روانشناسی). 4، 38-19.
بشارت، م. ع. (1393). بررسی ویژگیهای روانسنجی مقیاس هیجانپذیری مثبت و منفی. گزارش پژوهشی، دانشگاه تهران.
بشارت، م. ع.، تیمورپور، ن.، رحیمی نژاد، ع.، حسین رشیدی، ب.، غلامعلی لواسانی، م. (۱۳۹4). بررسی رابطه سبک‌های دلبستگی و استحکام من با سازگاری با ناباروری در زنان مراجعه‌کننده به‌درمانگاه ناباروری مرکز تحقیقات بهداشت باروری ولیعصر (بیمارستان امام خمینی تهران). مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان. ۱۴(۱)، 2-15.
بشارت، م. ع.، گلی نژاد، م.، و احمدی، ع. ا. (1382). بررسی رابطه سبک‌های دلبستگی و مشکلات بین شخصی. مجله اندیشه و رفتار. 74-81.
بشارت، م. ع.، مدنی، م.، و پورحسین، ر. (1392). بررسی نقش تعدیل‌کننده عواطف مثبت و منفی در حیطه سبک‌های دلبستگی و مشکلات زناشویی. مجله علوم روانشناختی. 49، 25-8.
بشارت، م. ع.، و گنجی، پ. (1391). نقش تعدیل‌کننده سبک‌های دلبستگی در رابطه بین ناگویی هیجانی و رضایت زناشویی. مجله اصول بهداشت روانی. 14، 35-32.
بیرامی، م.، فهیمی، ص.، اکبری، ا.، و امیری پیچاکلایی، ا. (1391). پیش‌بینی رضایت زناشویی براساس سبک‌های دلبستگی و مؤلفه‌های تمایزیافتگی. مجله اصول بهداشت روانی. 1، 77-64.
حسینی‌نسب، د.، هاشمی نصرت‌آبادی، ت.، و فتوحی‌بناب، س. (1388). بررسی رابطه بین جهت‌گیری مذهبی و سازگاری زناشویی. فصلنامه علمی-پژوهشی روانشناسی دانشگاه تبریز. 14، 62-49.
حیدری، ع.، و اقبال، ف. (1389). رابطه دشواری در تنظیم هیجانی، سبک‌های دلبستگی و صمیمیت با رضایت زناشویی در زوجین صنایع فولاد شهر اهواز. یافتههای نو در روانشناسی: روانشناسی اجتماعی. 15، 134-115.
خوشخرام، ن.، و گلزاری، م. (1390)، اثربخشی آموزشی افزایش عاطفه مثبت بر میزان رضایت زناشویی و سبک دلبستگی در دانشجویان متأهل. مطالعات روانشناختی. 3، 49-29.
دیباجی‌فروشانی، ف.، امام‌پور، س.، و محمودی، غ. (1388). رابطه سبک‌های دلبستگی و راهبردهای حل‌تعارض بر رضایت‌مندی زناشویی زنان. مجله اندیشه و رفتار. 11، 101-87.9
شکرکن، ح.، خجسته‌مهر، ر.، عطاری، ی.، حقیقی، ج.، و شهنی‌ییلاق، م. (1385). بررسی ویژگی‌های شخصیتی، مهارت‌های اجتماعی، سبک‌های دلبستگی و ویژگی‌های جمعیت‌شناختی به‌عنوان پیش‌بین‌های موفقیت و شکست رابطه زناشویی در زوج‌های متقاضی طلاق و عادی در اهواز. مجله علومتربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز. 3، 30-1.
غفوری ورنوسفادرانی، م. ح.، مهدی‌زادگان، ا.، نوری، ا.،  و کمالی، م. (1378). سبک‌های دلبستگی بزرگسالی و متغیرهای جمعیت‌شناختی به‌عنوان پیش‌بین‌های موفقیت و شکست رابطه زناشویی در زوج‌های متفاضی طلاق و عادی در شهر اصفهان. همایش روان‌شناسی و کاربرد آن در جامعه.
کرمی، پ.، کریمی، ج.، و دهقان، ف. (1393). رابطه سبک‌های دلبستگی و سبک‌های حل‌تعارض با فرسودگی زناشویی. فصلنامه علمی-پژوهشی زن و جامعه. 4، 70-35.
لرستانی، ر. (1394). بررسی رابطه هویت بین‌فردی و عقیدتی با همزیستی هیجانی، روانی و اجتماعی دانشجویان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشکده روان‌شناسی و علوم‌تربیتی دانشگاه تهران.
مردانی حموله، م.، و حیدری، هـ. (1389).ارتباط خوشبینی و سبکهای دلبستگی با رضایت زناشویی در کارکنان بیمارستان. مجله دانشکده پرستاری و مامایی ارومیه. 8، 52-46.
موسوی، ر. (1374). بررسی و مقایسه عوامل مؤثر بر رضامندی زناشویی در سه گروه پزشکان، کارمندان و کارگران شهر تهران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه الزهرا.
مهران، ق، کلانترهرمزی، آ.، و فرحبخش، ک. (1394). مقایسه آموزش مبتنی بر نظریه‌شناختی و راه‌حل محور بر کاهش هم وابستگی همسران معتادان. فصلنامه پژوهشهای کاربردی روانشناختی. 6(4)، 241-213.
Acevedo, B. P., Aron, A., Fisher, H. E., & Brown, L. L. (2012). Neural correlates of marital satisfaction and well-being: Reward, empathy, and affect. Clinical Neuropsychiatry. 9, 20-31.
Agho, A. O., Price, J. L., & Mueller, C. W. (1992). Discriminant validity of measures of job satisfaction, positive affectivity and negative affectivity. Journal of Occupational and Organizational Psychology. 65(3), 185-195.
Ainsworth, M. D. S., Blehar, M. C., Wall, S., & Waters, E. (1978) ‎Patterns of Attachment: A Psychological Study of the Strange Situation. ‎Erlbaum, Hillsdale.
Besharat, M. A. (2003). Relation of attachment style with marital conflict. Psychological reports. 92(3c), 1135-1140.
Besharat, M. A. (2011). Development and validation of Adult Attachment Inventory. Procedia - Social and Behavioral Sciences. 30, 475-479.
Besharat, M. A., Naghshine, N., Ganji, P., & Tavalaeyan, F. (2014). The moderating role of attachment styles on the relationship of Alexithymia and fear of Intimacy with Marital Satisfaction. International Journal of Psychological Studies. 6(3), 106.
Bowlby, J. (1969). Attachment and Loss. 1. Basic Books, New ‎York.
Brannan, K. A., Clark, C. L., & Shaver, P. R. (1998). Self-Report ‎measurement of adult attachment: An integrative overview. In J. A. Simpson & ‎W. S. Rholes (Eds.), Attachment theory and close relationships. 46-76. ‎New York: Guilford.
Brumariu, L. E., & Kerns, K. A. (2012). Pathways to Anxiety: Contributions of Attachment History, Temperament, Peer Competence, and Ability to Manage Intense Emotions. Journal of Child Psychiatry Human Development. 44, 504-515.
Crowly, A. K. (2006). The relationship of adult attachment style and interactive conflict styles to marital satisfaction. Doctoral Thesis Texas A. M. University.
Davila, J., Bradbury. T., & Fincham, F. (1998). Negative affectivity as a mediator of the association between adult attachment and marital satisfaction. Personal Relationships. 5, 467-484.
Derryberry, D., & Rothbart, M. K. (1988). Arousal, Affect, and attention as components of temperament. Journal of Personality and Social Psychology. 55, 958-966.
Evans, D. E., & Rothbart, M. K. (2007). Developing a model for adult temperament. Journal of Research in Personality. 41, 868-888.
Evans, D. E., & Rothbart, M. K. (2009). Atwo-dactor Model of temperament. Personality and individval Differences. 47, 565-570.
Fraley, R. C., & Shaver, P. R. (2000). Adult romantic attachment: Theoretical developments, emerging controversies, and unanswered questions. Review of General Psychology. 4(2), 132–154.
Fullam, M. (2002). Adult attachment, emotional intelligence, Health and immunological responsiveness to stress.Dissertation Abstract International. 63, 1079.
Golombok Rust Inventory of Marital state Questionnaire (1986). British Journal OD clinical psychology. 24, 63-64.
Gottman, J. M., & Silver, N. (1995). Why marriages succeed or fail: And how you can make yours last. Simon and Schuster.
Grunert, S. (2008). The relationship between adult attachment and resilience factor of hope and positive and negative affective and parent and peer attachment, unpublished Doctoral Dissertation, Teachers college in school psychology Capella University.
Hazan, C., & Shaver, P. R. (1987). Romantic Love conceptualized as an attachment process. Journal of Personality and Social Psychology. 52, 511-524.
Humbad, M. N., Donnellan, M. B., Lacono, W. G., McGue, M., & Burt, S. A. (2013). Quantifying the association between personality similarity and marital adjustment using profile correlations: A cautionary tale. Journal of research in personality. 47, 97-106.
Jaredić, B., Hinic, D., Stanojevic, D., Zecevic, S., & Ignjatovic-Ristic, D. (2017). Affective temperament, social support and stressors at work as the predictors of life and job satisfaction among doctors and psychologists. Vojnosanitetski pregled. 74(3), 241-248.
Kanai, Y., Takaesu, Y., Nakai, Y., Ichiki, M., Sato, M., Matsumoto, Y., & Kusumi, I. (2016). The influence of childhood abuse, adult life events, and affective temperaments on the well-being of the general, nonclinical adult population. Neuropsychiatric disease and treatment. 12, 823.
Kapikiran, N. A. (2012). Positive and negative affectivity as mediator and moderator of the relationship between optimism and life satisfaction in Turkish university students. Social Indicators Research. 106, 333-345.
Kendrick, H. M., & Drentea, P. (2016). Marital Adjustment. The Wiley Blackwell Encyclopedia of Family Studies.
Knudson, S. (2016). Modern Military Marriage: Understanding the Relationships between Trauma, Adult Attachment, and Marital Satisfaction (Doctoral dissertation, THE CHICAGO SCHOOL OF PROFESSIONAL PSYCHOLOGY).
Landsberger, S. A., & Meyers, S. A. (2002). Direct and indirect pathways between adult attachment style and marital satisfaction. Journal of Personal Relationship. 9, 159-172.
Lang, A., Papp, B., Gonda, X., Dome, P., & Rihmer, Z. (2016). Dimensions of adult attachment are significantly associated with specific affective temperament constellations in a Hungarian university sample. Journal of affective disorders. 191, 78-81.
Lussier, Y., Sabourin, S., & Turgeon, C. (1997). Coping strategies as moderators of the relationship between attachment and marital adjustment. Journal of Social and Personal Relationships. 14(6), 777-791.
McDaniel, B. T., Drouin, M., & Cravens, J. D. (2017). Do you have anything to hide? Infidelity-related behaviors on social media sites and marital satisfaction. Computers in Human Behavior. 66, 88-95.
Molero, F., Shaver, P. R., Fernandez, I., ALONSO‐ARBIOL, I. T. Z. I. A. R., & Recio, P. (2016). Long‐term partners' relationship satisfaction and their perceptions of each other's attachment insecurities. Personal Relationships. 23(1), 159-171.
Pasch, L. A., Bradbury, T. N., & Davila, J. (1997). Gender, negative affectivity, and observed social support behavior in marital interaction. Personal Relationships. 4(4), 361-378.
Patrick, S., Sells, J. N., Giordano, F. G., & Tollerud, T. R. (2007). Intimacy, differentiation, and personality variables as predictors of marital satisfaction. The Family Journal. 15, 359-367.
Philips, T. M., & Pittman, J. (2007). Adolescent psychological well-being by identifying style. Journal of adolescence research. 30, 1021-1034.
Sadkaj, G., Moskowitz, D. S., & Zuroff, D. C. (2011). Attachment related affective dynamics: Differential reactivity to others interpersonal behavior. Journal of Personality and social psychology. 100(5), 905-917.
Sinha, P., & Mukerjec, N. (1990). Marital adjustment space orientation. Journal of Social Psychology. 130, 633-639.
Tarveer, A. M., & Wood, N. D. (2014). Dispositional optimism and martal adjustment. Contemporary family therapy. 36, 351-362.
Terry, D. (1994). Determinants of copying the role of stable and situational factor. Journal of Personality and Social Psychology. 66, 895-910.
Watson, D., Clarke, L. A., & Tellegen, A. (1988). Development and validation of brief measures of positive and negative affect: The PANAS scales. Journal of Personality and social psychology. 54, 1063-170.
Woszidlo, A., & Segrin, C. (2012). Negative affectivity and educational attainment as predictors of newlyweds’ problem solving communication and marital quality. The Journal of psychology. 147, 49-73.
 
 
دوره 10، شماره 1
خرداد 1398
صفحه 43-61
  • تاریخ دریافت: 30 اردیبهشت 1397
  • تاریخ بازنگری: 30 خرداد 1397
  • تاریخ پذیرش: 18 خرداد 1398
  • تاریخ اولین انتشار: 18 خرداد 1398
  • تاریخ انتشار: 01 خرداد 1398