پیش‌بینی اضطراب دختران نوجوان براساس طرحواره‌های ناسازگار اولیه مادران با میانجی‌گری تمایزیافتگی خود و طرحواره‌های ناسازگار اولیه دختران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه روانشناسی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی ، کرج، ایران

2 استادیار گروه روانشناسی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران

3 استادیار گروه روانشناسی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی ، کرج، ایران

4 استادیار گروه روانشناسی، واحد کرج،دانشگاه آزاد اسلامی ، کرج، ایران

چکیده

هدف از پژوهش حاضر، پیش‌بینی اضطراب دختران نوجوان براساس طرحواره­های ناسازگار اولیه مادران با میانجیگری تمایزیافتگی خود و طرحواره­های ناسازگار اولیه دختران بود. روش پژوهش برحسب هدف کاربردی و برحسب گردآوری اطلاعات همبستگی بود. جامعه آماری شامل تمامی‌ نوجوانان دختر مقطع متوسطه اول شهرستان فردیس استان البرز در نیمسال اول 99-1398 بود. از میان آن­ها به ‌روش نمونه­گیری در دسترس 300 نفر انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه اضطراب بک (BAI) ، پرسشنامه تمایزیافتگی خود (DSI) و پرسشنامه طرحواره یانگ (YSQ) بود. جهت تجزیه‌وتحلیل داده­ها از روش مدل‌یابی معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج نشان داد ضریب مسیر مستقیم بین طرحواره­های ناسازگار اولیه مادر و اضطراب دختران مثبت و معنادار بود. ضریب مسیر غیرمستقیم بین طرحواره­های ناسازگار مادر و اضطراب دختران به‌واسطه تمایزیافتگی خود و طرحواره­های ناسازگار اولیه مثبت و معنادار بود. آموزش والدین به‌ویژه مادران، به‌منظور کاهش تظاهرات طرحواره­های ناسازگار آن­ها در روابط­شان با فرزندان دخترشان و همچنین تمرکز بر پیش آمادگی­های شخصیتی دختران نوجوان در درمان اضطراب آن­ها به ‌درمانگران و بالینگران پیشنهاد می­‌شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Predicting Adolescent Girls' Anxiety by Early Maladaptive Schemas of their Mothers with the Mediation of their Self-Differentiation and Early Maladaptive Schemas

نویسندگان [English]

  • Fatemeh Keshvari 1
  • Ahmad Karbalaee Mohammad Meigouni 2
  • Hosein Rezabakhsh 3
  • Sara Pashang 4
1 Department of Psychology, Karaj Branch. Islamic Azad University, Karaj, Iran
2
3 Department of Psychology, Islamic Azad University, Karaj Branch, Karaj, Iran
4 Department of Psychology, Islamic Azad University, Karaj Branch, Karaj, Iran
چکیده [English]

The purpose of the study was to predict adolescent girls' anxiety based on early maladaptive schemas of their mothers with the mediation of their self-differentiation and early maladaptive schemas. The statistical population of this study included all adolescent girls in the 7th, 8th, and 9th grade in Fardis City (located in Alborz Province) during the first semester of 2019-2020. The sample was selected using the convenience sampling method, and included 300 participants. The measurement tools included Beck Anxiety Inventory (BAI)); Differentiation of Self Inventory (DSI), and Young Schema Questionnaire (YSQ).  Structural equation modeling was utilized to analyze the data. The results showed that the direct coefficient path between maternal maladaptive schemas and anxiety was positive and significant. The indirect coefficient path between maternal maladaptive schemas and anxiety was positive and significant with the mediation role of self-differentiation and early maladaptive schemas. Educating parents, especially mothers, to reduce the manifestations of their maladaptive schemas in their relationships with their children, as well as focusing on personality preparations in treating anxiety is recommended to therapists and clinicians.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Anxiety
  • Self-Differentiation
  • Girls
  • Mothers
  • Early Maladaptive Schemas

مراجع

آفتاب، ر. (1395). نقش میانجی‌گر دشواری­های بین‌فردی در رابطه بین اجتناب تجربی با افسردگی و اضطراب. فصلنامه روان­شناسی کاربردی. 10(4 پیاپی 40)، 540-521.
برجعلی، م.، مدبیگی، ز.، و گلشنی، ف. (1396). رابطه طرحواره­های ناسازگار اولیه و سبک­های دلبستگی مادران با اختلالات اضطرابی دانش‌آموزان. خانواده و پژوهش. 14(35)، 47-31.
بهبودی، م. (1392). مدل‌یابی معادلات ساختاری در تبیین رابطه بین طرحواره‌های ناسازگار اولیه و تمایزیافتگی مراجعان زن متأهل. تحقیقات مدیریت آموزشی. 5(18)، 80-61.
دانش، ع.، نیکومنش، ن.، سلیمی‌نیا، ن.، سابقی، ل.، و شمشیری، م. (1393). رابطه صفات شخصیتی مادران با کمال‌گرایی دختران نوجوان آن­ها. فصلنامه روان­شناسی کاربردی. 8(4 پیاپی 32)، 78-63.
رضایی، م.، غلامرضایی، س.، سپهوندی، م. ع.، غضنفری، ف.، و دریکوند، ف. (1392). توان طرحواره­های ناسازگار اولیه و ابعاد شخصیت در پیش‌بینی افسردگی. فصلنامه اندیشه و رفتار در روان­شناسی بالینی. 8(29)، 86-77.
رفیعی، م.، و سیفی، اَ. (1392). بررسی پایایی و اعتبار مقیاس اضطراب بک در دانشجویان. اندیشه و رفتار در روان­شناسی بالینی. 7(27)، 46-37.
رییس‌الساداتی، س. ف.، نظربلند، ن.، و خوش‌کنش، اَ. (1395). بررسی رابطه طرحواره‌های ناسازگار اولیه و تمایزیافتگی با میزان سازگاری زناشویی.مجله مطالعات ناتوانی. 6، 35-28.
زارع‌سلطانی، ا.، و قمری، م. (1395). رابطه طرحواره‌های ناسازگار اولیه مادران با اضطراب آشکار و پنهان دانش‌آموزان دختر ابتدایی. زن و مطالعات خانواده. 9(33)، 62-45.
صدوقی، ز.، آگیلار- وفایی، م.، رسول‌زاده طباطبایی، ک.، و اصفهانیان، ن. (1387). تحلیل عاملی نسخه کوتاه پرسشنامه طرحواره یانگ در نمونه غیربالینی ایرانی. مجله روان­پزشکی و روان­شناسی بالینی ایران. 14(2)، 219-214.
فخاری، ن.، لطیفیان، م.، و اعتماد، ج. (1393). بررسی ویژگی­های روان‌سنجی فرم کوتاه پرسشنامه تمایزیافتگی خود در دانشجویان ایرانی. فصلنامه اندازه­گیری تربیتی. 4(15)، 57-35.
فرازمند، ش.، محمدخانی، پ.، پورشهباز، ع.، و دولتشاهی، ب. (1396). نقش منابع بدرفتاری‌های عاطفی دوران کودکی در پیش‌بینی طرحواره­های ناسازگار شرطی و غیرشرطی در بزرگ‌سالی. فصلنامه اندیشه و رفتار در روان­شناسی بالینی. 11(44)، 46-37.
کشاورز افشار، ح.، قنبریان، ا.، جبلی، س. ج.، و سعادت، س. ح. (1397). رابطه تمایزیافتگی خود و طرحواره ناسازگار اولیه با مؤلفه‌های عملکرد خانواده در زنان نظامیان شهر تهران. مجله طب نظامی. 20(6)، 644-635.
کمالی ایگلی، س.، و ابوالمعالی الحسینی، خ. (1395). تبیین راهبردهای تنظیم شناختی هیجان براساس فرآیندهای ارتباطی خانواده و کمال­گرایی در نوجوانان دختر. فصلنامه روان­شناسی کاربردی. 10(3 پیاپی 39)، 310-291.
محمدی، ط.، و صابر، س. (1397). نقش واسطه­ای خودپنداره در رابطه بین دلبستگی به‌ والدین و هم‌سالان با رفتارهای جامعه‌پسند. فصلنامه روان­شناسی کاربردی. 12(3 پیاپی 47)، 568-559.
محمودنژاد، م.، کربلایی محمد میگونی، ا.، و ثابت، م. (1397). پیش‌بینی ایده‌پردازی خودکشی و خشونت بین‌فردی در کودکان کار براساس آسیب کودکی، دشواری‌های تنظیم هیجان و صفات سنگدلی- فقدان همدلی. مجله دستاوردهای روان­شناختی. 25(1)، 22-1.
مؤمنی، خ.، و علیخانی، م. (1392). رابطه عملکرد خانواده، تمایزیافتگی خود و تاب‌آوری با استرس، اضطراب و افسردگی در زنان متأهل شهر کرمانشاه. نشریه مشاوره و روان‌درمانی خانواده. 3(2)، 329-297.
نظری، ف.، کاکاوند، ع.، و مشهدی فراهانی، م. (1394). رابطه طرحواره­های ناسازگار اولیه با شیوه‌های فرزندپروری مادران و اختلال‌های بیرونی‌شده فرزندانشان. فصلنامه روان‌شناسی کاربردی. 9(2 پیاپی 34)، 118-97.
هنردوست، ن. (1394). گزارشی از چند کتاب در زمینه طرحواره درمانی. فصلنامه مطالعات روان­شناسی بالینی. 5(18)، 180-167.
References
Beck, A. T., Epstein, N., Brown, G., & Steer, R. A. (1988). An inventory for measuring clinical anxiety: psychometric properties. Journal of Consulting and Clinical Psychology. 56(6), 893-897.
Bosmans, G., Braet, C., & Vlierberghe, L. (2010). Attachment and symptoms of psychopathology: Early maladaptive schemas as a cognitive link? Clinical Psychology & Psychotherapy. 17(5), 374-85.
Brennan, K. A., Clark, C.L. & Shaver, P. R. (1998). Self-report measurement of adult attachment:  An integrative overview.  In J.A.  Simpson & W.S. Rholes (Eds.), Attachment Theory and Close Relationships, (pp. 46-76). New York: Guilford Press.
Buhk, A. H., Schadegg, M. J., Dixon, L. J., & Tull, M. T. (2020). Investigating the role of negative and positive emotional avoidance in the relation between generalized anxiety disorder and depression symptom severity. Journal of Contextual Behavioral Science. 16, 103-108.
Cormier, A., Jourda, B., Laros, C., Walburg, V., & Callahan, S. (2011). [Influence between early maladaptive schemas and depression]. L'Encephale. 37(4), 293-8.
Dadomo, H., Grecucci, A., Giardini, I., Ugolini, E., Carmelita, A., & Panzeri, M. (2016). Schema therapy for emotional dysregulation: Theoretical implication and clinical applications. Frontiers in Psychology. 7, 1987-1987.
Delattre, V., Servant, D., Rusinek, S., Lorette, C., Parquet, P. J., Goudemand, M., & Hautekeete, M. (2004). [The early maladaptive schemas: a study in adult patients with anxiety disorders]. Encephale. 30(3), 255-258.
Farrell, J. M. (2014). The Schema Therapy Clinician's Guide: A Complete Resource for Building and Delivering Individual, Group and Integrated Schema Mode Treatment Programs (1st Ed). Wiley-Blackwell.
Fassbinder, E., Wilde, O. B. D., & Arntz, A. (2019). Chapter 5-Case Formulation in Schema Therapy: Working with the Mode Model. In U. Kramer (Ed.), Case Formulation for Personality Disorders (pp. 77-94). Academic Press.
Gibson, L. C. (2015). Adult Children of Emotionally Immature Parents: How to Heal from Distant, Rejecting, or Self-Involved Parents (1st Ed.). New Harbinger Publications.
Guadagnoli, E., & Velicer, W. F. (1998). Relation to sample size to the stability of component patterns. Psychological Bulletin. 103(2), 265-275.
Güner, O. (2016). Psychometric Properties and Normative values of Early Maladaptive Schema Questionnaires Set for Children and Adolescents (SQS): Schema Questionnaire for Children and Adolescents. Clinical Psychology & Psychotherapy. 24(2), 534-554.
Hamilton, M. (1959). The assessment of anxiety states by rating. British Journal of Medical Psychology. 32, 50-55.
Hosseini F., Pakize A., & Salari, Z. (2014). The role of early maladaptive schemas and difficulties in emotion regulation in students’ anxiety. Journal of Behavioral Sciences. 7(4), 297-305.
Howes, M., & O'Shea, G. (2014). Chapter 10 - Memory and Schemas. In M. Howes & G. O'Shea (Eds.), Human Memory (pp. 197-219). Academic Press.
Janovsky, T., Rock, A., Thorsteinsson, E., Clark, G., & Murray, C. (2020). The relationship between early maladaptive schemas and interpersonal problems: A meta‐analytic review. Clinical Psychology & Psychotherapy. 27(3), 408-447.
Kaya Tezel, F., Tutarel Kişlak, Ş., & Boysan, M. (2015). Relationships between childhood traumatic experiences, early maladaptive schemas and interpersonal styles. Noro Psikiyatr Ars. 52(3), 226-32.
Keating, D. P., I. Demidenko, M., & Kelly, D. (2019). Cognitive and neurocognitive development in adolescence. In Reference Module in Neuroscience and Biobehavioral Psychology. Elsevier.
Kline, R. B. (2016). Principles and practice of structural equation modeling (4th Ed). New York, NY, US: Guilford Press.
Körük, S. (2017). Early maladaptive schemas and attachment styles predicting tendencies in intimate relationship. European Journal of Education Studies. 3(9), 393-411.
Martin, M. J., Bascoe, S. M., & Davies, P. T. (2017). Family Relationships☆. In Reference Module in Neuroscience and Biobehavioral Psychology. Elsevier.
Mayer, A. (2020). The development of our sense of self as a defense against invading thoughts: From Buddhist psychology to psychoanalysis. New Ideas in Psychology. 58, 100775.
Mikulincer, M., & Shaver, P. R. (2012). An attachment perspective on psychopathology. World Psychiatry. 11(1), 11-5.
Nichols, M. P., & Davis, S. (2016). Family therapy: Concepts and methods (11th Ed). Pearson.
Page, C. E., & Coutellier, L. (2018). Adolescent Stress Disrupts the Maturation of Anxiety-related Behaviors and Alters the Developmental Trajectory of the Prefrontal Cortex in a Sex- and Age-specific Manner. Neuroscience. 390, 265-277.
Quinn, P. D., & D'Onofrio, B. M. (2019). Nature versus Nurture☆. In Reference Module in Neuroscience and Biobehavioral Psychology. Elsevier.
 Rafaeli, E., Bernstein, D. P., & Young, J. (2014). Schema Therapy: Distinctive Features (CBT Distinctive Features) (1st Ed.). Routledge.
Sherwood, A., Carydias, E., Whelan, C., & Emerson, D. L.-M. (2020). The explanatory role of facets of dispositional mindfulness and negative beliefs about worry in anxiety symptoms. Personality and Individual Differences. 160, 109933.
Shorey, R. C., Anderson, S., & Stuart, G. L. (2013). Early maladaptive schemas of substance abusers and their intimate partners. Journal of Psychoactive Drugs. 45(3), 26-275.
Shute, R., Maud, M., & McLachlan, A. (2019). The relationship of recalled adverse parenting styles with maladaptive schemas, trait anger, and symptoms of depression and anxiety. Journal of Affective Disorders. 259, 337-348.
Skowron, E. A., & Schmitt, T. A. (2003). Assessing interpersonal fusion: Reliability and validity of a new DSI fusion with others subscales. Journal of Marital and Family Therapy. 29(2), 209-222.
Smitherman, T. A., Huerkamp, J. K., Miller, B. I., Houle, T. T., & O’Jile, J. R. (2007). The relation of depression and anxiety to measures of executive functioning in a mixed psychiatric sample. Archives of Clinical Neuropsychology. 22(5), 647-654.
Tarkhan, M. (2018). Predicting of Psychological Well-Being through Defence Mechanisms and Cognitive Self-Differentiation in Students. Social Cognition. 7(2), 145-185.
Waller, G., Meyer, C., & Hanian, V. (2001). Psychometric properties of the long & short versions of the Young Schema Questionnaire. Cognitive Therapy and Research. 25(2), 137-147.
Walsh, M. C., Joyce, S., Maloney, T., & Vaithianathan, R. (2020). Exploring the protective factors of children and families identified at highest risk of adverse childhood experiences by a predictive risk model: An analysis of the growing up in New Zealand cohort. Children and Youth Services Review. 108, 104556.
Watson, W. H. (2012). Family Systems. In V. S. Ramachandran (Ed.), Encyclopedia of Human Behavior (Second Edition) (pp. 184-193). Academic Press.
Wiedemann, K. (2015). Anxiety and Anxiety Disorders. In J. D. Wright (Ed.), International Encyclopedia of the Social & Behavioral Sciences (Second Edition) (pp. 804-810). Elsevier.
Young, J. E., & Brown, G. (1994). Young Schema Questionnaire. In J. E. Young (Ed.), Cognitive therapy for personality disorders: A schema-focused approach. (Rev. ed., pp. 63–76). Sarasota, FL: Professional Resource Exchange.
Young, J. E., Klosko, J. S., & Weishaar, M. E. (2006). Schema Therapy: A Practitioner's Guide (1st Ed.). Guilford Press.
فصل‌نامه پژوهش‌های کاربردی روانشناختی
دوره 11، شماره 4
اسفند 1399
صفحه 93-112

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 12 تیر 1399
  • تاریخ بازنگری: 07 مرداد 1399
  • تاریخ پذیرش: 15 شهریور 1399
  • تاریخ اولین انتشار: 20 بهمن 1399
  • تاریخ انتشار: 01 اسفند 1399

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار