اثربخشی شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر تنظیم هیجان و تحمل پریشانی در آتش‌نشانان شهر اصفهان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه روا‌‌نشناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

2 استادیار، گروه روان‌شناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

3 کارشناسی ارشد روان‌شناسی تربیتی، دانشگاه پیام نور، اصفهان، ایران

4 کارشناسی ارشد روان‌شناسی عمومی، دانشگاه پیام نور، نجف آباد، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر تنظیم هیجان و تحمل پریشانی در آتش‌نشانان شهر اصفهان انجام شده است. روش پژوهش به‌لحاظ هدف کاربردی و به‌لحاظ شیوۀ گردآوری اطلاعات نیمه‌آزمایشی از نوع پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه گواه است. بدین‌منظور از بین سازمان‌های آتش‌نشانی شهر اصفهان، شش سازمان انتخاب و از بین آن‌ها 30 نفر به شیوۀ نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند و در دو گروه آزمایش و گواه قرار گرفتند. آزمودنی‌ها قبل و بعد از مداخله به ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامۀ تنظیم هیجان (CERQ) و تحمل پریشانی (DTS) پاسخ دادند. گروه آزمایش، شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی را در هشت جلسۀ 90 دقیقه‌ای دریافت کرد و گروه گواه در لیست انتظار قرار گرفت. داده‌ها از طریق تحلیل کوواریانس و با نرم‌افزار SPSS 24 تحلیل شد. نتایج نشان داد شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر علائم روان‌شناختی تنظیم هیجان و تحمل پریشانی در مرحلۀ پس‌آزمون مؤثر بوده است (05/0<P). براساس نتایج مطالعۀ حاضر می‌توان از شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی به‌منظور بهبود تنظیم هیجان و افرایش تحمل پریشانی آتش‌نشانان استفاده کرد.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Mindfulness-Based Cognitive Therapy (MBCT) on Emotion Regulation and Distress Tolerance among Firefighters in Isfahan

نویسندگان [English]

  • Mohammad Soltanizadeh 1
  • Hamid Kazemi 2
  • Neda Darabi 3
  • Sepideh Ghodratipour 4
1 Assistant Professor, Department of Psychology, Payame Noor University, Tehran,Iran
2 Department of Psychology, Payam Noor University, Tehran, Iran
3 Department of Educational Psychology, Payam Noor University, Isfahan, Iran
4 Department of General Psychology, Payam Noor University, Najafabad, Iran
چکیده [English]

The aim of this study was to determine the effectiveness of Mindfulness-Based Cognitive Therapy on emotion regulation and stress tolerance among firefighters in Isfahan. The research was conducted as a quasi-experimental study with a control group and random assignments, using a pretest and a posttest. Thirty firefighters were selected from six stations of all fire stations and then randomly assigned into two experimental and control groups. They replied to instruments such as the emotion regulation questionnaire (CERQ) and the Distress Tolerance Questionnaire (DTS) before and after the intervention. The experimental group received mindfulness-based cognitive therapy in 8 sessions, each lasting 90 minutes, while the control group was on the waiting list. Data were analyzed using analyses of covariance with SPSS-24 software. The result showed that mindfulness-based cognitive therapy had an effect on psychological symptoms such as emotion regulation and distress tolerance in the posttest period (p < 0.05). According to the result of the present study, we can use mindfulness-based cognitive therapy to promote emotion regulation and increase distress tolerance in firefighters.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Mindfulness-Based Cognitive Therapy
  • Emotion Regulation
  • Distress Tolerance
  • Firefighters

مراجع

ارتضایی، ب.، غفاری حسینی ش. س.، و اسماعیلی، م. (1398). اثربخشی درمان ذهن‌آگاهی مبتنی بر کاهش استرس، بر تحمل پریشانی زنان مبتلا به بی‌اشتهایی عصبی. رویش روانشناسی. 8(6). 224-217.
بشارت، م. ع.، زاهدی تجریشی، ک.، و نوربالا، ا.ع. (1392). مقایسۀ ناگویی هیجانی و راهبردهای تنظیم هیجان در بیماران جسمانی‌سازی، بیماران اضطرابی و افراد عادی. روان‌شناسی معاصر. 8(2)، 16-3.
بشارت، م. ع.، و بزازیان، س. (1393). بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی پرسشنامۀ تنظیم شناختی هیجان در نمونه‌ای از جامعۀ ایرانی. مجلۀ دانشکدۀ پرستاری و مامایی. 24(84)، 70-61.
پیشخور، ب. (1395). اثربخشی گروه‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر تنظیم شناختی هیجان و دلبستگی به والدین و همسالان در نوجوانان دختر. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد مشاورۀ مدرسه. دانشکدۀ علوم تربیتی و روان‌شناسی. دانشگاه شهید بهشتی.
حسنی، ج. (1390). بررسی اعتبار و روایی فرم کوتاه پرسشنامآ نظم‌جویی شناختی هیجان. تحقیقات علوم رفتاری. 9(4)، 240-229.
رستگار، م. (1394). بررسی فراوانی افسردگی و اضطراب و عوامل ایجادکنندۀ آن در آتش‌نشانان قزوین. پایان‌نامۀ دکتری حرفه‌ای پزشکی. دانشکدۀ پزشکی شهید بابایی. دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی قزوین.
رضوی‌زاده تبادکان، ب. ز.، جاجرمی، م.، و وکیلی، ی. (1397). اثربخشی شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر استرس ادراک‌شده، نشخوار فکری و دشواری تنظیم هیجانی زنان مبتلا به دیابت نوع 2 (پیگیری 3 ماهه). مجلۀ روان‌پزشکی و روان‌شناسی بالینی ایران. 24(4)، 383-370.
علوی، خ.، مدرس غروی، م.، امین یزدی، س. ا.، و صالحی فدردی، ج. (1390). اثربخشی رفتاردرمانی دیالکتیکی به شیوۀ گروهی (با تکیه بر مؤلفه‌های هوشیاری فراگیر بنیادین، تحمل پریشانی و تنظیم هیجانی) بر نشانه‌های افسردگی در دانشجویان. مجلۀ اصول بهداشت روانی. 13(2)، 135-124.
فروزانفر، آ. (1396). تحمل پریشانی: نظریه، مکانیسم و رابطه با آسیب‌شناسی روانی. رویش روان‌شناسی. 6(2)، 262-239.
قاسم بروجردی، ف.، صفا، م.، کرملو، س.، و مسجدی، م. ر. (1393). اثربخشی ذهن‌آگاهی مبتنی بر شناخت‌درمانی بر تحمل پریشانی و نگرش‌های ناکارآمد در بیماران مبتلا به بیماری‌های مزمن ریوی. فصلنامۀ پژوهش در سلامت روان‌شناختی. 8(4)، 7-6.
ویلیامز، م.، تیزدل، ج.، سگال، ز.، و کبت زین، ج. (1396). کاربرد توجه‌آگاهی در درمان افسردگی. محمد سلطانی‌زاده، مهدی نظام‌زاده و طاهره پورکاظم، تهران: ارجمند.
 
Aneisa, H. (2019). The Relationship between Stress, Burnout, and mindfulness among firefighters. Grand Canyon University, Phoenix, Arizona.
Berking, M., Wupperman, P., Reichardt, A., Pejic, T., Dippel, A., & Znoj, H. (2008). Emotion-regulation skills as a treatment target in psychotherapy. Behavior Research and Therapy. 46(11), 1230-1237.
Brown, T. A., & Naragon-Gainey, K. (2013). Evaluation of the unique and specific contributions of dimensions of the triple vulnerability model to the prediction of DSM-IV anxiety and mood disorder constructs. Behavior Therapy. 4(2), 277-292.
Carpenter, k., Sanford, J., & Hofmann, S. (2019). The effect of a brief mindfulness training on distress tolerance and stress reactivity. Behavior Therapy. 50(3), 630-645.
Denkova, E., Zanesco, A. P., Rogers, S. L. & Jha, A.P. (2020). Is resilience trainable? An initial study comparing mindfulness and relaxation training in firefighters. Psychiatry Research. 285(1), 112794.
Elhai, D., Levine, J., O’Brien, D., & Armour, C. (2018). Distress tolerance and mindfulness mediate relations between depression and anxiety sensitivity with problematic smartphone use. Computers in Human Behavior. 84, 477-484.
Granefski, N., Kraaij, V., Spinhoven, P. (2002). Manual for the use of the cognitive emotion regulation questionnaire. The Netherlands: DATEC, Leiderdorp.
Hepherd, L., & Wild, J. (2014). Emotion regulation, physiological arousal and PTSD symptoms in trauma-exposed individuals. Behavior Therapy and Experimental Psychiatry. 45(3), 360-367.
Huang, Q., Zhang, Q., An, Y., & XU, W., (2019). The relationship between dispositional mindfulness and PTSD among firefighters: The mediating role of emotion regulation. Personality and individual Differences. 151, 109492.
Lee, J. H., Lee, J., & Lee, K. S. (2020). Moderated Mediation Effect of Mindfulness on the Relationship Between Muscular Skeletal Disease, Job Stress, and Turnover Among Korean Firefighters. Safety and Health at Work, 11(2), 222-227.
 
Motaghedi, H, Donyavi, R., & Mirzaian, B. (2016). Effectiveness of mindfulness based cognitive therapy on the distress tolerance of nurses and job burnout. Journal of Nursing and Midwifery Sciences. 3(4), 3-12.
Nesset, M. B., Bjørngaard, J. H., Whittington, R., & Palmstierna, T. (2021). Does cognitive behavioural therapy or mindfulness-based therapy improve mental health and emotion regulation among men who perpetrate intimate partner violence? A randomised controlled trial. International Journal of Nursing Studies, 113, 103795.
Olden, K., Hernandez, N., Wrenn, G., & Belton, A. (2017). Resilience: protective factors for depression and post traumatic stress disorder among African American women? Health, Culture and Society. 9, 12-29.
Paulus, D. J., Gallagher, M. W. Bartlett, B. A. Jana Tran, N., & Vujanovic, A.A. (2018). The unique and interactive effects of anxiety sensitivity and emotion dysregulation in relation to posttraumatic stress, depressive, and anxiety symptoms among trauma-exposed firefighters. Comprehensive Psychiatry. 84, 54-61.
Ring, A. M., & Sloan, D. M. (2009). Emotion regulation and psychopathology: A transdiagnostic approach to etiology and treatment. New York: Guilford Press.
Ross, J. J., & Jazaieri, H. (2014). Emotion, emotion regulation, and psychopathology: An affective science perspective. Clinical Psychological Science. 2(4), 387-401.
Simons, J. S., & Gaher, R., M. (2005). The distress tolerance scale: Development and validation of a self report measure. Motivation and Emotion. 29(2), 83-102.
Smith, L. J., Bartlett, B. A., Tran, J. K., Gallagher, M.W., Alfano, C. & Vujanovic, A. A. (2019). Sleep Disturbance among Firefighters: Understanding Associations with Alcohol Use and Distress Tolerance. Cognitive Therapy and Research. 43, 66–77.
Stanley, I. H., Boffa, J. W., Smith, L. J., Tran, J. K., Schmidt, N. B. & Joiner, T. E. (2018). Occupational stress and suicidality among firefighters: Examining the buffering role of distress tolerance. Psychiatry Research. 266, 90-96.
Vohs, K. D., & Baumeister, R. F. (2016). Handbook of Self-Regulation: Research, theory, and applications. New York: The Guilford Press.
Zegel, M., Tran, J. K., & Vujanovic, A. A. (2019). Posttraumatic stress, alcohol use, and alcohol use motives among firefighters: The role of distress tolerance. Psychiatry Research, 282, 112633.
Zvolensky, M. J., Bernstein, A., & Vujanovic, A. A. (2011). Distress tolerance: Theory research, and clinical application, New York: Guilford Press.
فصل‌نامه پژوهش‌های کاربردی روانشناختی
دوره 12، شماره 2
شهریور 1400
صفحه 83-100

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 21 مهر 1399
  • تاریخ بازنگری: 09 آذر 1399
  • تاریخ پذیرش: 24 آذر 1399
  • تاریخ اولین انتشار: 10 مرداد 1400
  • تاریخ انتشار: 01 شهریور 1400

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار