اثربخشی آموزش گروهی-مجازی برنامة مداخله‌ای حمایت از نیازها بر کامروایی نیازهای اساسی روان‌شناختی و بهزیستی کارکنان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری روانشناسی، گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

2 استاد، گروه روان‌شناسی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

3 دانشیار، مطالعات برنامه درسی و آموزش، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران

چکیده

هدف این پژوهش، بررسی اثربخشی آموزش گروهی-مجازی «برنامة مداخله‌ای حمایت از نیازها» بر کامروایی نیازهای اساسی روان‌شناختی و بهزیستی کارکنان است. روش پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و طرح پژوهش نیز نیمه‌آزمایشی از نوع پیش‌آزمون-پس‌آزمون همراه با گروه گواه است. جامعة آماری پژوهش شامل تمامی کارکنان و سرپرستان بلافصل آنان در شرکت بهره‌برداری نفت و گاز مارون در سال 1399 است. از این جامعه، 30 سرپرست به روش نمونه‌گیری هدفمند و به‌صورت تصادفی ساده در دو گروه آزمایش و گواه (هر گروه 15 نفر) انتخاب شدند. از میان کارکنان هر سرپرست، 2 تا 3 نفر به‌منظور بررسی تأثیر مداخلة آموزشی به‌صورت تصادفی ساده انتخاب شدند که مجموع تعداد آن‌ها 83 نفر (81 نفر مرد و 2 نفر زن) بود. ابزار پژوهش شامل مقیاس کامروایی نیازها در محیط کار (NSa-WS) تاولین و استنلینگ و مقیاس بهزیستی کارکنان (EWB) ژنگ و همکاران بود. مداخله شامل آموزش برنامة مداخله‌ای حمایت از نیازها در هشت جلسة 90 دقیقه‌ای بود. تحلیل داده‌ها با استفاده از تحلیل کوواریانس چندمتغیری در نرم‌افزار SPSS نسخة 24 انجام شد. نتایج نشان می‌دهد، آموزش برنامة مداخله‌ای حمایت از نیازها بر کامروایی نیاز به خودمختاری، نیاز به شایستگی و نیاز به ارتباط و نیز افزایش سطح بهزیستی کارکنان تأثیر معنا‌داری دارد (05/0p<). با توجه به نتایج این پژوهش، آموزش برنامة مداخله‌ای حمایت از نیازها مداخله‌ای اثرگذار است که سازمان‌ها می‌توانند از این برنامه برای ارتقای بهزیستی کارکنان و نیز کامروایی نیازهای روان‌شناختی آنان استفاده کنند.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Virtual Group Training of the Needs Support Intervention Program on the Satisfaction of Basic Psychological Needs and Employee Well-Being

نویسندگان [English]

  • Noori Kaabomeir 1
  • Nasrin Arshadi 2
  • Morteza Karami 3
1 Ph.D of Psychology, Department of Psychology, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran
2 Department of Psychology, Educational Science and Psychology Faculty, Shahid Chamran University of Ahvaz,, Ahvaz, Iran
3 Department of Educational Science, Educational Science and Psychology Faculty, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran
چکیده [English]

The purpose of this study is to investigate the effectiveness of the Needs Support Intervention Program's virtual group training on employee satisfaction and well-being with their basic psychological needs. The research method is applied in relation to the purpose and the research design is a quasi-experimental pre-test-post-test with a control group. The statistical population of the study comprises all employees and their immediate supervisors in Maroon Oil and Gas Producing Company in 2020. From this population, 30 supervisors were selected through purposive sampling and randomly assigned to an experimental group and a control group (15 individuals in each group). Of the employees in each supervisor group, 2 to 3 individuals (83 in total; 81 men and 2 women) were selected through simple random sampling to study the effect of the intervention. The instrument of the study includes Tafvelin and Stenling's Needs Satisfaction at Workplace Scale (NSa- WS) and Zheng et al.'s Employee Well-Being Scale (EWB). The intervention includes the Needs Support Intervention Program training in eight 90-minute sessions. Data were analyzed using multivariate analysis of covariance in SPSS-24 software. The results showed that Needs Support Intervention Program training had a significant effect on satisfying the needs of autonomy, competence, and relatedness, as well as on increasing the well-being of employees (p<0.05). According to the results of this study, teaching the Needs Support Intervention Program is an effective intervention that organizations can use to improve employees' well-being and meet their psychological needs.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Basic Psychological Needs
  • Needs Satisfaction
  • Employee Well-Being
  • Needs Support Intervention Program

مراجع

بهادری خسروشاهی، ج. (1390). نقش سرمایۀ روان شناختی در بهزیستی روانی با توجه به اثرات تعدیلی سرمایۀ اجتماعی. پایان­نامۀ کارشناسی ارشد رشتۀ روان شناسی عمومی. دانشکدۀ علوم تربیتی و روان­شناسی. دانشگاه تبریز.
زردشتیان، ش.، احمدی، ب.، و آزادی، آ. (1391). ارتباط رفتارهای حمایتی-خودپیروی مربیان با انگیزش خودمختاری و تعهد ورزشی بازیکنان زن نخبۀ لیگ هندبال. دوفصلنامۀ پژوهش در مدیریت ورزشی و رفتار حرکتی. 2(3)، 172-155.
کعب­عمیر، ن.، شنبدی، ف.، و هاشمی، ا. (1395). بررسی کفایت شاخص­های روان­سنجی مقیاس بهزیستی کارکنان. فصلنامۀ مشاورۀ شغلی و سازمانی. 8(27)، 29-9.
 میرزایی فندخت، ا.، درتاج، ف.، سعدی‌پور، ا.، ابراهیمی قوام، ص.، و دلاور، ع. (1399). رابط، محیط حامی خود پیروی با بهزیستی تحصیلی: نقش واسطه‌ای نیازهای اساسی روان­شناختی. مجلة علوم روان­شناختی. 19(87)، 311-299.
Abula, K., Beckmann, J., He, Z., Cheong, C., Lu, F., & Gröpel, P. (2020). Autonomy support in physical education promotes autonomous motivation towards leisure-time physical activity: Evidence from a sample of Chinese college students. Health Promotion Inter national. 35(1), 1–10.
Chen, K. C., & Jang, S. J. (2010). Motivation in online learning: Testing a model of self-determination theory. Computers in Human Behavior. 26(4), 741–752.
Cheon, S. H., & Reeve, J. (2015). A classroom-based intervention to help teachers decrease students’ amotivation. Contemporary Educational Psychology. 40(1), 99-111.
Cheon, S. H., Reeve, J., Lee, Y., & Lee, J. W. (2018). Why autonomy-supportive interventions work: Explaining the professional development of teachers’ motivating style. Teaching and Teacher Education. 69(1), 43–51.
Cheon, S. H., Reeve, J., & Song, Y. G. (2016). A teacher-focused intervention to decrease PE students’ amotivation by increasing need satisfaction and decreasing need frustration. Journal of Sport & Exercise Psychology. 38(3), 217–235.
Cheon, S. H., Reeve, J., & Soo Moon, I. (2012). Experimentally based, longitudinally designed, teacher-focused intervention to help physical education teachers be more autonomy supportive toward their students. Journal of Sport & Exercise Psychology. 34(3), 365–396.
Cohen, A., & Shamai, O. (2010). The relationship between individual values, psychological well-being, and organizational commitment among Israeli police officer. An International Journal of Police Strategies & Management. 33(1), 30–51.
Deci, E. L., & Ryan, R. M. (1985). Intrinsic motivation and self-determination in human behavior. New York, NY: Plenum.
Deci, E. L., & Ryan, R. M. (2000). The “what” and “why” of goal pursuits: Human needs and the self-determination of behavior. Psychological Inquiry. 11(4), 227–268.
Deci, E. L., & Ryan, R. M. (2008). Facilitating optimal motivation and psychological wellbeing across life’s domains. Canadian Psychology. 49(1), 14–23.
Hardre, P. L., & Reeve, J. (2009). Training corporate managers to adopt a more autonomy-supportive motivating style toward employees: An intervention study. International Journal of Training and Development. 13(3), 165–184.
Jungert, T., Van den Broeck, A., Schreurs, B., & Osterman, U. (2018). How colleagues can support each other’s needs and motivation: An intervention on employee work. Applied Psychology: An International Review. 67(1), 3–29.
Ljubin-Golub, T., Rijavec, M., & Olčar, D. (2020). Student flow and burnout: The role of teacher autonomy support and student autonomous motivation. Psychological Studies. 65(2), 145–156.
Luiselli, J. K., & Reed, D. D. (2011) Social validity. In S. Goldstein & J. A. Naglieri (Eds), Encyclopedia of child behavior and development. Boston, MA: Springer.
Meuwissen, A. S., & Carlson, S. M. (2019). An experimental study of the effects of autonomy support on preschoolers' self-regulation. Journal of Applied Developmental Psychology. 60(1), 11-23.
Niemiec, C. P., Lynch, M. F., Vansteenkiste, M., Bernstein, J., Deci, E. L., & Ryan, R. M. (2006). The antecedents and consequences of autonomous self-regulation for college: A self-determination theory perspective on socialization. Journal of Adolescence. 29(5), 761–775.
O’Neil, L., & Hodge, K. (2020). Commitment in sport: The role of coaching style and autonomous versus controlled motivation. Journal of Applied Sport Psychology. 32(6), 607-617
Reeve, J. (1998). Autonomy support as an interpersonal motivating style: Is it teachable? Contemporary Educational Psychology. 23(3), 312–330.
Reeve, J. (2018). Understanding motivation and emotion (7th ed). Hoboken: John Wiley & Sons.
Rocchi, M., Pelletier, L., Cheung, S., Baxter, D., & Beaudry, S. G. (2017). Assessing need-supportive and need-thwarting interpersonal behaviors: The Interpersonal Behaviors Questionnaire (IBQ). Personality and Individual Differences. 104(1), 423–433.
Rodríguez-Meirinhos, A., Vansteenkiste, M., Soenens, B., Oliva, A., Brenning, K., & Antolín-Suárez, L. (2020). When is Parental Monitoring Effective? A Person-centered Analysis of the Role of Autonomy-supportive and Psychologically Controlling Parenting in Referred and Non-referred Adolescents. Journal of youth and adolescence. 49(1), 352–368.
Ryan, R. M. (1993). Agency and organization: Intrinsic motivation, autonomy and the self in psychological development. In J. Jacobs (Ed.), Nebraska symposium on motivation: Developmental perspectives on motivation (Vol. 40, pp. 1–56). Lincoln: University of Nebraska Press.
Ryan, R. M., & Deci, E. L. (2001). On happiness and human potentials: A review of research on hedonic and eudaimonic well-being. Annual Review of Psychology. 52(1), 141–166.
Ryan, R. M., & Deci, E. L. (2017). Self-determination theory: Basic psychological needs in motivation, development, and wellness. New York: Guilford Press.
Ryan, R. M., & Deci, E. L. (2018). Supporting autonomy, competence, and relatedness: The coaching process from a self-determination theory perspective. In P. Brownell, S. English, and J. Sabatine (Ed.), Professional coaching: Principles and practice (pp. 231–246). New York, NY: Springer
Siegrist, J., Wahrendorf, M., Knesebeck, O., Jürges, H., & Börsch-Supan, A. (2006). Quality of work, well-being, and intended early retirement of older employees: Baseline results from the SHARE Study. European Journal of Public Health. 17(1), 62–68.
Slemp, G. R., Kern, M. L., Patrick, K. J., & Ryan, R. M. (2018). Leader autonomy support in the workplace: A meta-analytic view. Motivation and Emotion. 42(5), 706–724.
S´nchez-Oliva, D., Pulido-Gonza´lez, J. J., Leo, F. M., Gonza´lez-Ponce, I., & Garcı´a-Calvo, T. (2017). Effects of an intervention with teachers in the physical education context: A self-determination theory approach. Plos One Journal. 12(12), 1–17.
Tafvelin, S., & Stenling, A. (2018). Development and initial validation of the Need Satisfaction and Need Support at Work Scales: A validity-focused approach. Scandinavian Journal of Work and Organizational Psychology. 3(1), 1–14.
Tilga, H., Hein, V., & Koka, A. (2019). Effects of a web-based intervention for PE teachers on students' perceptions of teacher behaviors, psychological needs, and intrinsic motivation. Perceptual and Motor Skills. 126(3), 1–22.
Van den Broeck, A., Ferris, D. L., Chang, C. H., & Rosen, C. C. (2016). A review of self-determination theory’s basic psychological needs at work. Journal of Management. 42(5), 1195–1229.
Vansteenkiste, M., & Ryan, R. M. (2013). On psychological growth and vulnerability: Basic psychological need satisfaction and need frustration as an unifying principle. Journal of Psychotherapy Integration. 23(3), 263–280.
Vansteenkiste, M., Ryan, R. M., & Soenens, B. (2020). Basic psychological need theory: Advancements, critical themes, and future directions. Motivation and Emotion. 44(1), 1–31.
Williams, G. C., Halvari, H., Niemiec, C. P., Sorebo, O., Olafson, A. H., & Wesbye, C. (2014). Managerial support for basic psychological needs, somatic symptom burden and work-related correlates: A self-determination theory perspective. Work & Stress. 28(4), 404–419.
Williams, G. C., Patrick, H., Niemiec, C. P., Ryan, R. M., Deci, E. L., & Lavigne, H. M. (2011). The smoker’s health project: A self-determination theory intervention to facilitate maintenance of tobacco abstinence. Contemporary Clinical Trials. 32(4), 535–543.
Yu, S., Levesque-Bristol, C., & Maeda, Y. (2018). General need for autonomy and subjective well-being: A meta-analysis of studies in the US and East Asia. Journal of Happiness Studies. 19(6), 1863–1882.
Zheng, X., Zhu, W., Zhao, H., & Zhang, C. H. (2015). Employee well-being in organizations: Theoretical model, scale development, and cross-cultural validation. Journal of Organizational Behavior. 36(5), 621–644.
 
فصل‌نامه پژوهش‌های کاربردی روانشناختی
دوره 12، شماره 3
آذر 1400
صفحه 213-233

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 09 آذر 1399
  • تاریخ بازنگری: 03 بهمن 1399
  • تاریخ پذیرش: 25 بهمن 1399
  • تاریخ اولین انتشار: 17 آبان 1400
  • تاریخ انتشار: 01 آذر 1400

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار