تدوین بستۀ آموزش شادکامی اسلامی: ارزیابی اثربخشی آن بر سازگاری زناشویی و تاب‌آوری زوجین دارای تعارض زناشویی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روان‌شناسی تربیتی، گروه روا‌‌ن‌شناسی تربیتی، دانشکده ادبیات،علوم انسانی و اجتماعی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

2 استادیار، گروه روان‌شناسی، دانشکده ادبیات،علوم انسانی و اجتماعی، واحد علوم و تحقیقات ، دانشگاه آزاد اسلامی ،تهران، ایران.

3 دانشیار، گروه روان‌شناسی تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه الزهرا(س)، تهران، ایران.

4 استادیار،گروه روان‌شناسی تربیتی،دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی،دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.

چکیده

پژوهش حاضر با هدف تدوین بستۀ آموزش شادکامی اسلامی و ارزیابی اثربخشی آن بر سازگاری زناشویی و تاب‌آوری زوجین دارای تعارض زناشویی انجام گرفت. روش پژوهش در بخش کیفی، تحلیل مضمون به روش استقرایی و در قسمت کمی نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه گواه و دورۀ پیگیری دوماهه بود. جامعۀ آماری پژوهش شامل زنان دارای تعارض زناشویی مراجعه‌کننده به مراکز مشاورۀ منطقۀ شرق تهران در شش‌ماهۀ اول 1399 بود. در این پژوهش، 26 زوج به روش نمونه‌گیری چندمرحله‌ای انتخاب و با گمارش تصادفی در گروه‌های آزمایش و گواه جای‌دهی شدند (28 نفر در گروه آزمایش و 24 نفر در گروه گواه). گروه آزمایش مداخلۀ بستۀ آموزش شادکامی اسلامی (8 جلسه) را طی دو ماه دریافت کردند. پرسشنامه‌های مورد استفاده شامل پرسشنامۀ تعارض زناشویی (MCQ)، پرسشنامۀ وضعیت زناشویی (MSQ) و پرسشنامۀ تاب‌آوری (RQ) بود. داده‌ها به شیوۀ تحلیل واریانس آمیخته به‌وسیلۀ نرم‌افزار آماری SPSS23 تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد بستۀ آموزش شادکامی اسلامی، از نظر متخصصان دارای روایی محتوایی و اجرایی مناسب است. همچنین نتایج بیانگر آن بود که آموزش شادکامی اسلامی بر سازگاری زناشویی و تاب‌آوری زوجین دارای تعارض زناشویی تأثیر دارد (0001/0>p)؛ چنان‌که این مداخله به بهبود سازگاری زناشویی و تاب‌آوری زوجین منجر شده است. براساس یافته‌ها، آموزش شادکامی اسلامی با ایجاد ارتباط امن، حمایت‌کننده و همدلانه، آموزش مفهوم بخشش، توجه به پیامدهای مثبت صبر و شناسایی توانمندی و استعدادهای ذاتی زوجین در دسترسی به شادکامی، روشی کارآمد در جهت بهبود سازگاری زناشویی و تاب‌آوری زوجین است.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Codifying a Training Package of Islamic Happiness: Evaluating Its Efficacy on the Marital Adjustment and Resilience in the Couples with Marital Conflict

نویسندگان [English]

  • Azam Zare Mirkabad 1
  • Reza Ghorban Jahromi 2
  • Molouk Khademi Ashkzari 3
  • Kamran Sheivandi Cholicheh 4
1 Department of Educational Psychology, Faculty of Literature, Humanities and Social Sciences, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran .
2 ,Department of Psychology, Faculty of Literature, Humanities and Social Sciences, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
3 Department of Educational Psychology, Faculty of Educational Sciences and Psychology, AlZahra University. Tehran,Iran.
4 Assistant Professor, Department of Educational Psychology, Allameh Tabatabai University, Tehran. Iran.
چکیده [English]

The purpose of this research was to standardize an Islamic happiness training program and assess its effectiveness in promoting marital adjustment and resilience among couples experiencing marital conflict. The qualitative portion of the study employed theme analysis via the inductive method, while the quantitative portion utilized a quasi-experimental design comprising a control group, pretest, posttest, and two-month follow-up period . In the spring and summer of 2020, couples experiencing marital conflict who were referred to counseling centers in the East District of Tehran constituted the statistical population of the current study. By employing a multistage sampling method, 26 couples were chosen and allocated at random into the experimental and control groups (with 28 individuals in the experimental group and 24 in the control group). The experimental group was provided with an eight-session Islamic contentment training program over the course of two months. In this study, the employed questionnaires were the marital conflict questionnaire (MCQ), the marital status questionnaire (MSQ), and the resilience questionnaire (RQ). The data obtained from the study were subjected to analysis using mixed ANOVA in SPSS-23. The findings of the study indicate that the happiness training program contains pertinent material and possesses executive validity in the opinion of the experts. Moreover, the findings indicated that Islamic contentment training improved the marital adjustment and resilience of couples experiencing marital conflict (p<0.0001), as this intervention resulted in an increase in the aforementioned characteristics. Based on the results of the current investigation, it has been determined that implementing Islamic happiness training can effectively enhance the marital adjustment and resilience of couples. This can be achieved through the practice of safe, supportive, and empathetic communication, instruction in the concept of forgiveness, recognition of the positive consequences of patience, and identification of the couples’inherent capabilities and potential in granting access to happiness.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Islamic Happiness
  • Marital Adjustment
  • Marital Conflict
  • Resilience
بارکزایی، ف.، نویدیان، ع.، و رضایی، ن. (1399). تأثیر برنامۀ آموزش شادکامی فوردایس بر افسردگی مادران نوزادان نارس بستری در بخش مراقبت‌های ویژۀ نوزادان. نشریۀ پرستاری ایران. 33(124)، 12-1. http://ijn.iums.ac.ir/article-1-3177-fa.html
بیداری، ف.، امیرفخرایی، آ.، زارعی، ا.، و کرامتی، ک. (1400). اثربخشی ایماگوتراپی بر کمال‌گرایی و نگرش‌های ناکارآمد زنان دارای تعارض زناشویی با طرحواره‌های ناسازگار اولیه. مجلۀ دانشکدۀ پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد. 64(3)، 3291-3278. https://doi.org/10.22038/mjms.2021.18865
براتی، ط. (1375). تأثیر تعارضات زناشویی بر روابط متقابل زن و شوهر. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد مشاوره. دانشگاه آزاد اسلامی. واحد رودهن.
ثنایی ذاکر، ب. (1379). مقیاس‌های سنجش خانواده و ازدواج. تهران: بعثت.
پسندیده، ع. (1390). نظریۀ توحید در شادکامی. فصلنامۀ روان‌شناسی و دین. 4(3)، 30-1.           https://ravanshenasi.nashriyat.ir/node/149
پوررحیمی مرنی، م.، احدی، ح.، عسگری، پ.، و بختیارپور، س. (1394). اثربخشی آموزش شادکامی فوردایس بر راهبردهای مقابله‌ای، کیفیت زندگی و خوش‌بینی دانشجویان دختر. زن و جامعه. 6(3)، 40-25.           https://dorl.net/dor/20.1001.1.20088566.1394.6.23.3.6
تیموری، س.، غفاریان، گ.، و یزدان‌پناه، ف. (1397). اثربخشی رفتاردرمانی دیالکتیک بر رضایت زناشویی در تعارض زوجینی. پژوهش‌های روان‌شناسی بالینی و مشاوره. 8(2)، 115-101. https://doi.org/10.22067/ijap.v8i2.66503
حسین ثابت، ف.، و مومنی‌پور، م. (1394). رابطۀ میزان عمل به باورهای دینی و جهت‌گیری مذهبی با شادکامی در دانشجویان دختر. فصلنامۀ روان‌شناسی و دین. 8(3)، 159-145. https://ravanshenasi.nashriyat.ir/node/323
حمیدی سردرود، م.، طباطبائی، س.، و صمدی‌راد، ب. (1398). اثربخشی آموزش شادکامی مبتنی بر مدل فوردایس بر راهبردهای تنظیم شناختی هیجان و فرسودگی شغلی کارکنان پزشکی قانونی. مجلۀ علمی پزشکی قانونی. 25(3)، 199-193. http://sjfm.ir/article-1-1059-fa.html
خاکپور، م.، نجات، ح.، کریمیان، ف.، مهرآفرید، م.، مرتضوی، س.، و چناری، ت. (1396). تأثیر آموزش الگوی شادکامی فوردایس بر نستوهی و سازگاری زناشویی زوجین نابارور. آموزش پرستاری. 6(2)، 48-41. http://dx.doi.org/10.21859/jne-06026
خشنود، ق.، شایان، ن.، بابایی امیری، ن.، و عاشوری، ج. (1394). رابطۀ جهت‌گیری مذهبی، شادکامی، منبع کنترل و راهبردهای مقابله‌ای با سلامت معنوی دانشجویان پرستاری. مجلۀ توسعۀ پژوهش در پرستاری و مامایی. 12(3)، 18-9. http://nmj.goums.ac.ir/article-1-811-fa.html
دهقانی، م.، دیالمه، ن.، و خوش‌صفت، س. (1397). تبیین اهداف برنامۀ درسی «مدرسۀ شاد» براساس آموزه‌های اسلامی. نشریۀ علوم تربیتی از دیدگاه اسلام. 6(1)، 30-5. https://doi.org/10.30497/edus.2018.69071
رضاداد، ن.، آقامحمدیان شعرباف، ح. ر.، و کارشکی، ح. (1397). نقش تعدیل‌کنندۀ جهت‌گیری مذهبی اسلامی در رابطۀ مسئولیت‌پذیری چندبعدی با شادکامی دینی متأهلین. نشریۀ دین و ارتباطات. 25(2)، 110-71. https://doi.org/10.30497/rc.2019.2357
رئیسی، ز. (1398). تأثیر آموزش شادکامی به شیوۀ شناختی-رفتاری فوردایس بر سلامت روان و میزان شادی دانشجویان. روان‌پرستاری. 7(1)، 25-19. http://ijpn.ir/article-1-1153-fa.html
سلیمی‌نیا، ن.، امامی‌پور، س.، فرزاد، و.، و کوچک‌انتظار، ر. (1399). تدوین مدل شادکامی براساس هوش معنوی و کیفیت روابط بین‌فردی با میانجی‌گری تاب‌آوری و شفقت به خود در دانشجویان. فصلنامۀ توسعۀ آموزش جندی‌شاپور. 11(4)، 630-616. https://edj.ajums.ac.ir/article_126201.html
عباسی، ع.، آقایی، ا.، و ابراهیمی‌مقدم، ح. (1398). اثربخشی درمان فراشناختی بر تاب‌آوری افراد مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر. فصلنامۀ علوم روان‌شناختی. ۱۸(۷۸)، ۶۹8-۶۹1. http://psychologicalscience.ir/article-1-356-fa.html
علی‌اکبری دهکردی، م.، آقایوسفی، ع.، و اسلمی، ا. (1393). بررسی رابطۀ شادکامی با جهت‌گیری مذهبی و شخصیت. فصلنامۀ مطالعات روان‌شناختی. 10(1)، 142-119. https://doi.org/10.22051/psy.2014.1775
علی‌محمدی، ک.، و آذربایجانی، م. (1388). بررسی رابطۀ بین شادکامی اسلامی و شادکامی روان‌شناختی در دانشجویان دانشگاه قم. فصلنامۀ روان‌شناسی و دین. 2(3)، 28-7. https://ravanshenasi.nashriyat.ir/node/74
عمرانی، س.، جمهری، ف.، و احدی، ح. (1397). پیش‌بینی سازگاری زناشویی براساس باورهای فراشناختی با درنظرگرفتن نقش میانجی تعارض‌های زناشویی. مجلۀ علوم روان‌شناختی. 17(68)، 508-501.      http://dorl.net/dor/20.1001.1.17357462.1397.17.68.10.8
غفاری، ع. (1399). اثربخشی آموزش گروهی راهبردهای مقابله‌ای مبتنی بر آموزه‌های اسلامی بر شادکامی و رضایت از زندگی والدین کودکان مبتلا به ناتوانی‌های یادگیری. فصلنامۀ ناتوانی‌های یادگیری. 9(3)، 153-128. https://jld.uma.ac.ir/article_924.html
فتوحی، س.، میکاییلی، ن.، عطادخت، ا.، و حاجلو، ن. (1396). اثربخشی زوج‌درمانی مبتنی بر فراهیجان بر سازگاری و دلزدگی زناشویی در همسران دارای تعارض. نشریۀ فرهنگی-تربیتی زنان و خانواده. 12(1)، 64-45. https://dorl.net/dor/20.1001.1.26454955.1396.12.39.3.9
قضاوی، ز.، مردانی، ز.، و پهلوان‌زاده، س. (1396). بررسی تأثیر برنامۀ آموزش شادکامی فوردایس بر میزان شادکامی پرستاران. سلامت و مراقبت. 19(3)، 124-117. http://hcjournal.arums.ac.ir/article-1-818-fa.html
کاظمیان مقدم، ک.، و مهرابی‌زاده هنرمند، م. (1388). بررسی رابطۀ نگرش مذهبی با شادکامی و سلامت روانی دانشجویان دختر و پسر دانشگاه آزاد اسلامی واحد بهبهان. فصلنامۀ روان‌شناسی و دین. 2(4)، 169-157. https://ravanshenasi.nashriyat.ir/node/71
کجباف، م. ب.، سجادیان، پ.، کاویانی، م.، و انوری، ح. (1390). رابطۀ سبک زندگی اسلامی با شادکامی در رضایت از زندگی دانشجویان شهر اصفهان. فصلنامۀ روان‌شناسی و دین. 4(4)، 74-61. https://ravanshenasi.nashriyat.ir/node/173
کریمی‌فر، م.، روح‌الامینی، م.، دین‌پرور، ا.، و سهرابی اسمرود، ف. (1395). اثربخشی آموزش مؤلفه‌های معنوی بر مؤلفه‌های روان‌شناسی مثبت در نوجوانان. پژوهشنامۀ اسلامی زنان و خانواده. 4(7)، 136-113.    https://dorl.net/dor/20.1001.1.25386190.1395.4.2.6.5
محمدی، م. (1384). بررسی عوامل مؤثر بـر تاب‌آوری در افـراد در معرض خطر سوءمصرف مواد. پایاننامۀ دکتری روانشناسی. دانشگاه علـوم بهزیستی و توان‌بخشی، تهران.
مطهری، ز.، بهزادپور، س.، و سهرابی، ف. (1392). تبیین سطح تعارض زناشویی براساس هیجان‌خواهی و تاب‌آوری در زوجین. زن و مطالعات خانواده. 6(20)، 122-105. https://jwsf.tabriz.iau.ir/article_519777.html
مظفری، و. (1398). اثربخشی شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر تاب‌آوری و کنترل هیجانی همسران جانباز اعصاب و روان. مجلۀ طب جانباز. ۱۱(۲)، ۶6-۶1. http://ijwph.ir/article-1-772-en.html
مظفری‌نیا، ف.، امین شکروی، ف.، و حیدرنیا، ع. (1393). رابطۀ بین سلامت معنوی و شادکامی دانشجویان. مجلۀ آموزش بهداشت و ارتقای سلامت ایران. 2(2)، 108-97. http://journal.ihepsa.ir/article-1-162-fa.html
منظری توکلی، ع.، و عراقی‌پور، ن. (1389). بررسی رابطۀ بین دینداری و شادکامی در بین دانشجویان دختر دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان سال تحصیلی ۱۳۸۹-۱۳۸۸. فصلنامۀ روان‌شناسی تربیتی. 19(2)، 30-19. https://doi.org/10.22054/jep.2011.6025
نوربالا، ا. ع.، ملک‌افضلی، ح.، عابدی‌نیا، ن.، اخباری، م.، مروجی، ع.، واثقی، ف.، نخی، ز.، شریعت، م.، میرزایی نیستانی، م.، و قریشی، ف. (1397). وضعیت سلامت روان و رضایت زناشویی زنان باردار مراجعه‌کننده به مراکز بهداشتی-درمانی شهرستان کاشان. مجلۀ دانشکدۀ بهداشت و انستیتو تحقیقات بهداشتی. ۱۶(۳)، ۲۹۴-۲۷۹. http://sjsph.tums.ac.ir/article-1-5678-fa.html
یوسفی، ن.، بشلیده، ک.، عیسی‌نژاد، ا.، اعتمادی، ع.، و شیربیگی، ن.(1390). رابطۀ سبک‌های عشق‌ورزی و کیفیت زناشویی در میان افراد متأهل. دوفصلنامۀ مشاورۀ کاربردی دانشگاه چمران اهواز. 1(1)، 36-21. https://jac.scu.ac.ir/article_10263.html
ییلاق‌بیگی، م.، و منشئی، غ. (1390). ارتباط آموزش قرآن کریم با شادکامی. پژوهش‌های میان‌رشته‌ای قرآن کریم. 2(4)، 51-45. http://jiqs.ir/Article/36991
References
Abbas, J., Aqeel, M., Abbas, J., Shaher, B., Jaffar, A., Sundas, J., & Zhang, W. (2019). The moderating role of social support for marital adjustment, depression, anxiety, and stress: Evidence from Pakistani working and nonworking women. Journal of Affective Disorders, 244, 231-238. https://doi.org/10.1016/j.jad.2018.07.071
Abbasi, A., Aghaei, A., & Ebrahimi Moghadam, H. (2018). The effectiveness of metacognitive therapy on the resilience of people with generalized anxiety disorder. Psychological Science Quarterly, 18(78), 698-691. http://psychologicalscience.ir/article-1-356-fa.html (In Persian)
Ali Akbari Dehkordi, M., Aghayousfi, A., & Aslami, A. (2013). Examining the relationship between happiness and religious orientation and personality. Psychological Studies Quarterly, 10(1), 119-142. https://doi.org/10.22051/psy.2014.1775 (In Persian)
Alimohammadi, K., & Azarbaijani, M. (2009). Investigating the relationship between Islamic happiness and psychological happiness in Qom University students. Quarterly Journal of Psychology and Religion, 2(3), 7-28. https://ravanshenasi.nashriyat.ir/node/74 (In Persian)
Barakzaei, F., Navidian, A., & Rezaei, N. (2019). The effect of the Fordyce happiness training program on the depression of mothers of premature babies hospitalized in the neonatal intensive care unit. Iranian Journal of Nursing, 33(124), 1-12. http://ijn.iums.ac.ir/article-1-3177-fa.html (In Persian)
Bidari, F., Amirfakhraei, A., Zarei, A., & Karamati, K. (2021). The effectiveness of imago therapy on perfectionism and dysfunctional attitudes of women with marital conflict with primary incompatible schemas. Journal of the Faculty of Medicine of Mashhad University of Medical Sciences, 64(3), 3291-3278. https://doi.org/10.22038/mjms.2021.18865 (In Persian)
Brati, T. (1996). The effect of marital conflicts on mutual relations between husband and wife. Master's Thesis. (In Persian)
Brooks, S., Amlôt, R., Rubin, G. J., & Greenberg, N. (2020). Psychological resilience and post-traumatic growth in disaster-exposed organisations: overview of the literature. BMJ Military Health, 166(1), 52-56. https://doi.org/10.1136/jramc-2017-000876
Chan, K. S., & Leung, D. K. (2020). The Impact of Child Autistic Symptoms on Parental Marital Relationship: Parenting and Coparenting Processes as Mediating Mechanisms. Autism Research, 13(9), 1516-1526. https://doi.org/10.1002/aur.2297
Connor, K. M., & Davidson, J. R. (2003). Development of a new resilience scale: the Connor-Davidson Resilience Scale (CD-RISC). Depression and Anxiety, 18(2), 76–82. https://doi.org/10.1002/da.10113
Deb, S., Thomas, S., Bose, A., & Aswathi, T. (2020). Happiness, meaning, and satisfaction in life as perceived by Indian university students and their association with spirituality. Journal of Religion and Health, 59, 2469-2485.  https://doi.org/10.1007/s10943-019-00806-w
Dehghani, M., Dayalmeh, N., & Khossofat, S. (2017). Explaining the goals of the "Happy School" curriculum based on Islamic teachings. Journal of Educational Sciences from the Perspective of Islam, 6(1), 5-30. https://doi.org/10.30497/edus.2018.69071 (In Persian)
Ertekin Pinar, S. E., Yildirim, G., & Sayin, N. (2018). Investigating the psychological resilience, self-confidence and problem-solving skills of midwife candidates. Nurse Education Today, 64, 144-149. https://doi.org/10.1016/j.nedt.2018.02.014
Fatuhi, S., Mikaili, N., Atadakht, A., & Hajloo, N. (2016). The effectiveness of couples therapy based on emotion on marital adjustment and depression in spouses with conflict. Cultural-Educational Journal of Women and Family, 12(1), 45-64. https://dorl.net/dor/20.1001.1.26454955.1396.12.39.3.9 (In Persian)
Ghafari, A. (2019). The effectiveness of group training of coping strategies based on Islamic teachings on the happiness and life satisfaction of parents of children with learning disabilities. Learning Disabilities Quarterly, 9(3), 153-128. https://jld.uma.ac.ir/article_924.html (In Persian)
Goldfarb, M. R., Trudel, G., Boyer, R., & Préville, M. (2007). Marital relationship and psychological distress: Its correlates and treatments. Sexual and Relationship Therapy, 22(1), 109-126.  https://doi.org/10.1080/14681990600861040
Goldfarb, M. R., Trudel, G., Boyer, R., & Preville, M. (2019). Till depression do us part? Examining the prospective associations between depression and marital adjustment in older adults. European Review of Applied Psychology, 69(2), 41-49. https://doi.org/10.1016/j.erap.2019.02.001
Hamidi Sardroud, M., Tabatabai, S., & Samadirad, B. (2018). The effectiveness of happiness training based on the Fordyce model on the cognitive regulation strategies of emotion and job burnout of forensic medical workers. Scientific Journal of Forensic Medicine, 25(3), 199-193. http://sjfm.ir/article-1-1059-fa.html (In Persian)
Holder, M. D., Coleman, B., & Wallace, J. M. (2010). Spirituality, religiousness, and happiness in children aged 8–12 years. Journal of Happiness Studies, 11, 131-150. https://doi.org/10.1007/s10902-008-9126-1
Hossein Thabit, F., & Momanipour, M. (2014). The relationship between the level of practice of religious beliefs and religious orientation with happiness in female students. Quarterly Journal of Psychology and Religion, 8(3), 159-145. https://ravanshenasi.nashriyat.ir/node/323
Kajbaf, M. B., Sajjadian, P., Kaviani, M., & Anuri, H. (2011). The relationship between Islamic lifestyle and happiness in the life satisfaction of Isfahan students. Journal of Psychology and Religion, 4(4), 61-74. https://ravanshenasi.nashriyat.ir/node/173 (In Persian)
Karimifar, M., Ruhol Amini, M., Dinparvar, A., & Sohrabi Smroud, F. (2015). The effectiveness of teaching spiritual components on the components of positive psychology in teenagers. Islamic Journal of Women and Family, 4(7), 113-136. https://dorl.net/dor/20.1001.1.25386190.1395.4.2.6.5 (In Persian)
Kazemian Moghadam, K., & Mehrabizadeh Artman, M. (2009). Investigating the relationship between religious attitude and happiness and mental health of male and female students of Behbahan Islamic Azad University. Journal of Psychology and Religion, 2(4), 169-157. https://ravanshenasi.nashriyat.ir/node/71 (In Persian)
Khakpour, M., Nejat, H., Karimian, F., Mehrafarid, M., Mortazavi, S., & Chenari, T. (2016). The effect of teaching the Fordyce model of happiness on infertility and marital adjustment of infertile couples. Nursing Education, 6(2), 41-48. http://dx.doi.org/10.21859/jne-06026 (In Persian)
Khoshnoud, Q., Shayan, N., Babaei Amiri, N., & Ashuri, J. (2014). The relationship between religious orientation, happiness, source of control and coping strategies with the spiritual health of nursing students. Journal of Research Development in Nursing and Midwifery, 12(3), 9-18. http://nmj.goums.ac.ir/article-1-811-fa.html (In Persian)
Lawrence, E. M., Rogers, R. G., Zajacova, A., & Wadsworth, T. (2019). Marital happiness, marital status, health, and longevity. Journal of Happiness Studies, 20(5), 1539-1561. https://doi.org/10.1007/s10902-018-0009-9
Lee, W. S., & McKinnish, T. (2019). Locus of control and marital satisfaction: Couple perspectives using Australian data. Journal of Economic Psychology, 74, 102205. https://doi.org/10.1016/j.joep.2019.102205
Makhanova, A., McNulty, J. K., Eckel, L. A., Nikonova, L., & Maner, J. K. (2018). Sex differences in testosterone reactivity during marital conflict. Hormones and Behavior, 105, 22-27. https://doi.org/10.1016/j.yhbeh.2018.07.007
Manzari Tavakoli, A., & Iraqipour, N. (2010). Investigating the relationship between religiosity and happiness among female students of Islamic Azad University, Kerman branch, academic year 2009-2010. Educational Psychology Quarterly, 19(2), 19-30. https://doi.org/10.22054/jep.2011.6025 (In Persian)
Masten, A. S., Lucke, C. M., Nelson, K. M., & Stallworthy, I. C. (2021). Resilience in development and psychopathology: Multisystem perspectives. Annual Review of Clinical Psychology, 17, 521-549.  https://doi.org/10.1146/annurev-clinpsy-081219-120307
Mohammadi, M. (2005). Investigating factors affecting resilience in individuals at risk of substance abuse. Doctoral Thesis in Psychology. University of Health and Rehabilitation Sciences, Tehran. (In Persian)
Motahari, Z., Behzadpour, S., & Sohrabi, F. (2012). Explaining the level of marital conflict based on excitement seeking and resilience in couples. Women and Family Studies, 6(20), 105-122. https://jwsf.tabriz.iau.ir/article_519777.html (In Persian)
McDonald, J. E., Olson, J. R., Lanning, A. H., Goddard, H.W., & Marshall, J. P. (2018). Effects of religiosity, forgiveness, and spousal empathy on marital adjustment. Marriage & Family Review, 54(4), 393-416. https://doi.org/10.1080/01494929.2017.1403992
Mozafari, V. (2018). The effectiveness of cognitive therapy based on mindfulness on resilience and emotional control of spouses of neuropsychiatric veterans. Journal of Veteran's Medicine, 11(2), 61-66. http://ijwph.ir/article-1-772-en.html (In Persian)
Mozafarinia, F., Amin Shokravi, F., & Heydarnia, A. (2013). The relationship between spiritual health and happiness of students. Iranian Journal of Health Education and Health Promotion, 2(2), 97-108. http://journal.ihepsa.ir/article-1-162-fa.html (In Persian)
Noorbala, A. A., Malek Afzali, H., Abedinia, N., Akhbari, M., Maroji, A., Vathghi, F., Nakhi, Z., Shariat, M., Mirzaei Nistani, M., & Qureshi, F. (2017). Mental health status and marital satisfaction of pregnant women referring to health centers in Kashan city. Journal of the School of Health and Health Research Institute, 16(3), 279-294. http://sjsph.tums.ac.ir/article-1-5678-fa.html (In Persian)
Omrani, S., Jamhari, F., & Ahadi, H. (2017). Prediction of marital compatibility based on metacognitive beliefs, considering the mediating role of marital conflicts. Journal of Psychological Science, 17(68), 508-501. http://dorl.net/dor/20.1001.1.17357462.1397.17.68.10.8 (In Persian)
Pandya, S. P. (2017). Spirituality, Happiness, and Psychological Well-being in 13-to 15-year-olds: A Cross-country Longitudinal RCT Study. Journal of Pastoral Care & Counseling, 71(1), 12-26. https://doi.org/10.1177/1542305016687581
Pasandideh, A. (2011). The theory of monotheism in happiness. Journal of Psychology and Religion, 4(3), 1-30. https://ravanshenasi.nashriyat.ir/node/149 (In Persian)
Pourrahimi Marni, M., Ahadi, H., Asgari, P., & Bakhtiarpour, S. (2014). The effectiveness of Fordyce happiness training on coping strategies, quality of life and optimism of female students. Women and Society, 6(3), 25-40. https://dorl.net/dor/20.1001.1.20088566.1394.6.23.3.6 (In Persian)
Qadawi, Z., Mardani, Z., & Pahlavanzadeh, S. (2016). Investigating the effect of the Fordyce happiness training program on the level of happiness of nurses. Health and Care, 19(3), 117-124. http://hcjournal.arums.ac.ir/article-1-818-fa.html (In Persian)
Raisi, Z. (2018). The effect of Fordyce's cognitive-behavioral happiness education on the mental health and level of happiness of students. Psychiatric Nursing, 7(1), 19-25. http://ijpn.ir/article-1-1153-fa.html (In Persian)
Rajput, N. R. (2017). Marital adjustment and happiness. The International Journal of Indian Psychology, 5(1), 116-123. http://dx.doi.org/10.25215/0501.095
Rezadad, N., Aghamohamedian Shearbaf, H. R., & Karsheki, H. (2017). The moderating role of Islamic religious orientation in the relationship between multidimensional responsibility and religious happiness of married people. Journal of Religion and Communication, 25(2), 71-110. https://doi.org/10.30497/rc.2019.2357 (In Persian)
Rust, J., Bennun, I., Crowe, M., & Golombok, S. (1986). The golombok rust inventory of marital state (GRIMS). Sexual and Marital Therapy, 1(1), 55-60. https://doi.org/10.1080/02674658608407680
Sanai Zakir, B (2000). Family and marriage measurement scales. Tehran: Ba'ath Publications. (In Persian)
Seiler, A., & Jenewein, J. (2019). Resilience in cancer patients. Frontiers in Psychiatry, 10, 208. https://doi.org/10.3389/fpsyt.2019.00208
Saliminia, N., Emamipour, S., Farzad, V., & Koch Attiz, R. (2019). Developing a model of happiness based on spiritual intelligence and the quality of interpersonal relationships with the mediation of resilience and self-compassion in students. Jundishapur Educational Development Quarterly, 11(4), 616-630. https://edj.ajums.ac.ir/article_126201.html (In Persian)
Teimuri, S., Ghafarian, G., & Yazdanpanah, F. (2017). Effectiveness of dialectical behavior therapy on marital satisfaction in marital conflict. Research in Clinical and Counseling Psychology, 8(2), 101-115. https://doi.org/10.22067/ijap.v8i2.66503 (In Persian)
 
Thomas, J. N., Alper, B. A., & Gleason, S. A. (2017). Anti-pornography narratives as self-fulfilling prophecies: Religious variation in the effect that pornography viewing has on the marital happiness of husbands. Review of Religious Research, 59(4), 471-497. https://doi.org/10.1007/s13644-017-0301-x
Wade, J. B., Hayes, R. B., Wade, J. H., Bekenstein, J. W., Williams, K. D., & Bajaj, J. S. (2018). Associations between religiosity, spirituality, and happiness among adults living with neurological illness. Geriatrics, 3(3), 35-41. https://doi.org/10.3390/geriatrics3030035
Wilson, S. J., Andridge, R., Peng, J., Bailey, B. E., Malarkey, W. B., & Kiecolt-Glaser, J. K. (2017). Thoughts after marital conflict and punch biopsy wounds: Age-graded pathways to healing. Psychoneuroendocrinology, 85, 6-13. https://doi.org/10.1016/j.psyneuen.2017.07.489
Yeilagh Beigi, M., & Manshai, G. (2011). The relationship between learning the Holy Quran and happiness. Interdisciplinary Researches of the Holy Quran, 2(4), 45-51. http://jiqs.ir/Article/36991 (In Persian)
Yousefi, N., Beshlideh, K., Isanajad, A., Etemidi, A., & Shirbighi, N. (2013). The relationship between love styles and marital quality among married people. Chamran Ahvaz University Applied Counseling Quarterly, 1(1), 21-36. https://jac.scu.ac.ir/article_10263.html (In Persian)
Yu, K. (2021). Why do we resolve marital conflicts the way we do? Self-construals, marital conflict resolution strategies, and marital satisfaction in Japan and South Korea. Asian Journals of Social Psychology, 24(2), 59-68. https://doi.org/10.1111/ajsp.12424