نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• الهه نکوئی اصفهانی ¹
• منصوره بهرامی پور اصفهانی ²
• محسن گل پرور ³

¹ دانشجوی دکتری روان‌شناسی تربیتی، گروه روان‌شناسی، دانشکدۀ علوم تربیتی و روان‌شناسی، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران.

² استادیار، گروه روان‌شناسی، دانشکدۀ علوم تربیتی و روان‌شناسی، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران.

³ استاد، گروه روان‌شناسی، دانشکدۀ علوم تربیتی و روان‌شناسی، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران.

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان ذهن‌آگاهی نوجوان‌محور بر استقامت و خوش‌بینی تحصیلی دانش‌آموزان مضطرب دوره اول متوسطه انجام گرفت. روش پژوهش نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه گواه و دوره پیگیری دو ماهه بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل دانش‌آموزان مضطرب دوره اول متوسطه شهر اصفهان در سال تحصیلی 1402-1401 بود. در این پژوهش تعداد 34 دانش‌آموز مضطرب با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب و با گمارش تصادفی در گروه‌های آزمایش و گواه جایدهی شدند (18 دانش‌آموز در گروه آزمایش و 16 دانش‌آموز در گروه گواه). دانش‌آموزان حاضر در گروه آزمایش درمان ذهن‌آگاهی نوجوان‌محور را طی 10 هفته در 10 جلسه 90 دقیقه‌ای دریافت نمودند. پرسشنامه‌های‌ مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه اضطراب (بک و همکاران، 1988)، پرسشنامه استقامت تحصیلی (ساموئلز، 2004) و پرسشنامه خوش‌بینی تحصیلی (اسچنن- موران و همکاران، 2013) بود. نتایج نشان داد که درمان ذهن‌آگاهی نوجوان‌محور بر استقامت و خوش‌بینی تحصیلی دانش‌آموزان مضطرب تأثیر معنادار دارد. بر اساس یافته‌های پژوهش می‌توان چنین نتیجه گرفت که درمان ذهن‌آگاهی نوجوان‌محور با بکارگیری اعمال ذهن‌آگاهانه همانند خوردن آگاهانه، تنفس هدفمند و آگاهانه، قدم زدن آگاهانه می‌تواند منجر به افزایش مهارت‌های هوشیارانه دانش‌آموزان مضطرب شده و از این طریق استقامت و خوش‌بینی تحصیلی این دانش‌آموزان را افزایش دهد.

کلیدواژه‌ها

• درمان ذهن‌آگاهی نوجوان‌محور
• استقامت تحصیلی
• خوش‌بینی تحصیلی
• دانش‌آموزان مضطرب

عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Adolescent Mindfulness Therapy on Academic Resilience and Academic Optimism of Anxious Students of the First Year of High School

نویسندگان [English]

• Elaheh Nekoei Isfahani ¹
• Mansoureh Bahramipour Isfahani ²
• Mohsen Golparvar ³

¹ Department of Psychology, Faculty of Educational Sciences and Psychology, Isfahan (khorasgan) Branch, Islamic Azad University, Isfahan, Iran.

² Department of Psychology, Faculty of Educational Sciences and Psychology, Isfahan (khorasgan) Branch, Islamic Azad University, Isfahan, Iran.

³ Department of Psychology, Faculty of Educational Sciences and Psychology, Isfahan (khorasgan) Branch, Islamic Azad University, Isfahan, Iran.

چکیده [English]

The present study was conducted to investigate the effectiveness of adolescent mindfulness therapy on academic resilience and academic Optimism of anxious students of the first year of high school. The research method was quasi-experimental with pretest, posttest and control group design and a two-month follow-up period. The statistical population of the present study included anxious students of the first year of high school in Isfahan city in the academic year of 2021-2022. 34 anxious student were selected through purposive sampling method and randomly accommodated into experimental and control groups (18 students in the experimental group and 16 students in the control group). The students in the experimental group received adolescent-centered mindfulness therapy during ten weeks in ten 90-minute sessions. The applied questionnaire included Anxiety Questionnaire (Beck et al, 1988), Academic Resilience Questionnaire (Samuels, 2004) and Academic Optimism Questionnaire (Tschannen-Moran et al, 2013). The data from the study were analyzed through mixed analysis of Variance and post hoc Bonferroni test via SPSS23 software. The results showed that adolescent mindfulness therapy has significant effect on the academic resilience (F=36.67; Eta=0.53; P<0001) and academic Optimism (F=46.78; Eta=0.59; P<0001) of anxious students.

کلیدواژه‌ها [English]

• Adolescent mindfulness therapy
• academic resilience
• academic Optimism
• anxious students