روابط معلم با دانش آموز و درگیری در مدرسه: نقش میانجی گر نیازهای اساسی روانشناختی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

10.22059/japr.2014.52541

چکیده

چگونگی درگیر شدن نوجوانان در مدرسه و پیشرفت تحصیلی آنان از جمله موضوعات مهم در روانشناسی تربیتی است. بر اساس الگوی نظام خویشتن، مجموعه ­ای از عوامل بافتی (روابط با معلمان)، از طریق ویژگی ­های روانشناختی فردی (نیاز­های اساسی روانشناختی خودمختاری، شایستگی و ارتباط) بر درگیری در مدرسه تاثیر می ­گذارند. هدف از مطالعه حاضر تعیین نقش میانجی­ گر نیازهای اساسی روانشناختی، در رابطه ادراک از روابط با معلمان و درگیرشدن دانش ­آموزان در مدرسه، با استفاده از روش مدل ­یابی معادلات ساختاری است. برای این منظور، 1200 دانش ­آموز دختر و پسر پایه دوم دبیرستان ­های شهر کرمانشاه از طریق نمونه­ گیری خوشه ­ای تصادفی انتخاب شدند و به پرسشنامه ­ای متشکل از مقیاس ­های محقق ساخته ادراک روابط با معلمان (ابعاد حمایت از خودمختاری، ساختار و مشارکت در روابط با معلمان)، نیازهای اساسی روانشناختی دانش ­آموزان (شایستگی تحصیلی، ارتباط، خودمختاری)، و مقیاس درگیری در مدرسه (ابعاد رفتاری و هیجانی) پاسخ دادند. نتایج نشان داد که نیازهای شایستگی، خودمختاری و ارتباط، میانجی ادراک دانش آموزان از روابط با معلمان و درگیری در مدرسه هستند و تجربه خودمختاری در مقایسه با ارتباط و شایستگی، رابطه بیشتری با درگیری در مدرسه نشان می ­دهد. بر اساس یافته ­ها، نیازهای اساسی روانشناختی را می ­توان به عنوان یک متغیر مهم در کلاس درس مورد توجه قرار داد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Teachers-Student Relationship and School Engagement: Mediating Role of Basic Psychological Needs

چکیده [English]

One of the most important issues in educational psychology is school engagement and academic achievement among students. Based on self system model, a set of contextual factors (relations with teachers like perceived autonomy, structure, and involvement) through personal psychological characteristics (autonomy, relatedness, competence) is related to school engagement. The purpose of this study was to investigate the mediating effect of basic psychological needs on the relationship between student’s perceptions of the teacher–students relations, and school engagement. For this reason 1200 high school students, who were selected through cluster random sampling from Kermanshah city, completed a survey consisted of researcher-made scale of student’s perceptions of teachers-student relationship(support of autonomy, involvement, and structure), student’s basic psychological needs(autonomy, competence, relatedness), and school engagement(behavioral and emotional engagement). Structural equation modeling was used to analyze the data. In general, the results indicated that basic psychological needs mediated the relation between teacher–student relationships and school engagement. Data also suggested that need for autonomy has more effect on school engagement than need for relatedness and competence. Based on the results, we concluded that the basic psychological needs must be considered as an important variable in classroom.

کلیدواژه‌ها [English]

  • school engagement
  • Teacher relationships
  • basic psychological needs
  • تاریخ دریافت: 29 بهمن 1391
  • تاریخ بازنگری: 02 بهمن 1390
  • تاریخ پذیرش: 21 آذر 1392
  • تاریخ اولین انتشار: 01 فروردین 1393
  • تاریخ انتشار: 01 فروردین 1393