فصل‌نامه پژوهش‌های کاربردی روانشناختی

تأثیر برنامه درمانی مبتنی بر تعامل والد کودک (PCIT) بر مشکلات رفتاری کودکان با اختلال طیف اتیسم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسالمی، تهران، ایران

2 دانشیار گروه روان شناسی و آموزش کودکان استثنایی، دانشکده روانشناسی وعلوم تربیتی دانشگاه تهران، تهران، ایران

3 استاد گروه روان شناسی و آموزش کودکان استثنائی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

4 استادیار گروه روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effects of Parent-Child Interaction Therapy (PCIT) on Behavioral Problems of Children with Autism Spectrum Disorder

نویسندگان [English]

  • Fereshteh Javadi 1
  • Saeid Hassanzadeh 2
  • Gholam Ali Afrooz 3
  • Sogand Ghasemzadeh 4

1 Science and Research Branch,Islamic Azad University, Tehran, Iran

2 Faculty of Psychology and Education, University of Tehran, Tehran, Iran

3 Professor Faculty of Psychology and Educational Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran

4 Faculty of psychology and Educational , University of Tehran,Tehran, Iran

چکیده [English]

هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر برنامه درمانی مبتنی بر تعامل والد-کودک  (PCIT) بر مشکلات رفتاری کودکان با اختلال طیف اتیسم بود. روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با گروه لیست انتظار بود که بر روی ۲۷ کودک با اختلال طیف اتیسم (3 تا 7 سال) در مراکز توانبخشی شهر تهران انجام شد. آزمودنی­ها از طریق نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و به­طور تصادفی در دو گروه 15 و ۱۲ نفری مداخله ای و لیست انتظار قرار گرفتند. گروه آزمایش به­مدت 13 جلسه 60 دقیقه­ای به­صورت گروهی، هفته­­ای دو بار تحت  برنامه درمانی تعامل والد کودک قرار گرفت. برای جمع­آوری داده­های حاصل از مشکلات رفتاری کودکان با اختلال طیف اتیسم از پرسشنامه علایم مرضی کودکان ویرایش چهارم (CSI_4) به­عنوان پیش­آزمون- پس­آزمون و پیگیری استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل آماری از آزمون اندازه گیری مکرر با رعایت مفروضه­ها استفاده شد. یافته­های به­دست آمده نشان داد برنامه درمانی تعامل والد کودک به کاهش نشانه­های نقص توجه و فزون کنشی نافرمانی مقابله ای، سلوک،  اضطراب جدایی منجر شد و در کاهش اضطراب فراگیر، اضطراب اجتماعی، افسردگی عمده، افسردگی مداوم موثر نبود. بنابراین، می­توان گفت که برنامه درمانی تعامل والد کودک باعث کاهش مشکلات رفتاری کودکان با اختلال طیف اتیسم می­شود و می­توان از این روش برای کاهش رفتارهای نامطلوب کودکان با اختلال طیف اتیسم استفاده کرد.

بادیفورد مک نیل، چریل؛ همبری کیگین، تونی(2010). درمان مبتنی بر تعامل والد کودک. ترجمه سید بدرالدین نجمی و نازیتا جانقربان(1395). چاپ اول. تهران: انتشارات ارجمند. 
جوادی، فرشته؛ حسن زاده، سعید؛ ارجمندنیا، علی اکبر(1393). اثربخشی روش درمانی پاسخ محور برکاهش نشانگان اتیسم کودک و تنیدگی والدینی آنها. فصل نامه پژوهش های کاربردی روانشناختی. 5(3)،55-69.
American Psychiatric Association (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (5th ed). Washington, DC: Author.
Banda, D. R., Hart, S. L., & Liu-Gitz, L. (2010). Impact of training peers and children with autism on social skills during center time activities in inclusive classrooms. Journal of Research in Autism Spectrum Disorders, 4, 619–625doi:10.1016.rasd.12.005.
Baron-Cohen, S., Scott, F., Allison, C., Williams, J., Bolton, P., Matthews, F., and Brayne, C. (2009). Prevalence of Autism-Spectrum Conditions: UK School-based Population Study. The British Journal of Psychiatry, 194(6), 500–509.
Brestan, E. V., Eyberg, S. M., Boggs, S. R., & Algina, J. (1997). Parent–child interaction therapy: Parents' perceptions of untreated siblings. Child & Family Behavior Therapy, 19(3), 13-28
Cihak, D. F., & Grim, J. (2008). Teaching students with autism spectrum disorder and moderate intellectual disabilities to use counting-on strategies to enhance independent purchasing skills. Research in Autism Spectrum Disorders, 2(4), 716–727
Farmer E. M, Compton S. N, Burns, B. J, Robertson, E. (2002). “Review of the evidence base for treatment of childhood psychopathology”: externalizing disorders. J Consult Clinical Psychology, vol70, pp.1267–1302.
Hargie, O., S. & Dickson, D. (2004). Skilled interpersonal Communication: Research, Theory and Practice. NewYork: Routledge.
Hatamzadeh Abdolreza, Pouretemad Hamidreza , Hassanabadi Hamidreza(2010). The effectiveness of parent - child interaction therapy for children with high functioning autism. Procedia Social and Behavioral Sciences 5 (2010) 994–997
Keen, D., Brannigan, K. L., & Cuskelly, M. (2007). Toilet training for children with autism: The effects of video modelling. Journal of Developmental and Physical Disabilities, 19(4), 291–303
Kuhn, L. R., Bodkin, A. E., Devlin, S. D., & Doggett, R. A. (2008). Using pivotal response training with peers in special education to facilitate play in two children with autism. Education and Training in Developmental Disabilities, 43(1), 37–45.
Machalicek, W., O’Reilly, M., Beretvas, N., Sigafoos, J. & Lancioni, G. (2007). A review of interventions to reduce challenging behavior in school settings for students with autism spectrum disorders. Research in Autism Spectrum Disorders, 1(3), 229-246.
Morawska, A., sanders, M. R. (2006). “Self-administered behavioral family intervention for parents of toddlers: Part 1. Efficacy”. journal of consulting and clinical psychology, 74, 10-19.
Ozonoff, S., & McEvoy, R. E. (1994). A longitudinal study of executive function and theory of mind development in autism. Development and Psychopathology, 6, 415–431.
Solomon Marjorie Ono, Michele , Timmer , Beth Goodlin-Jones Susan(2008).The Effectiveness of Parent–Child Interaction Therapy for Families of Children on the Autism Spectrum. J Autism Dev Disord (2008) 38:1767–1776
Trembath, D., Balandin, S., Togher, L., & Stancliffe, R. J. (2009). Peer-mediated teaching and augmentative and alternative communication for preschool-aged children with autism. Journal of Intellectual and Developmental Disability, 34(2), 173–186
  Visser L, de Winter AF, Vollebergh WA, Verhulst FC, Reijneveld SA. (2012). The Impact of Parenting Styles on Adolescent Alcohol Use: The TRAILS Study. Eur Addict Res. 2012 Nov 27;19(4):165-172.
فصل‌نامه پژوهش‌های کاربردی روانشناختی
دوره 9، شماره 4
اسفند 1397
صفحه 91-116
  • تاریخ دریافت: 15 شهریور 1397
  • تاریخ بازنگری: 29 خرداد 1398
  • تاریخ پذیرش: 01 فروردین 1398
  • تاریخ اولین انتشار: 01 فروردین 1398
  • تاریخ انتشار: 01 اسفند 1397