تاثیر ذهن‌آگاهی و مدیریت خشم بر خشم، اضطراب و افسردگی دانش‌آموزان آزاررسان پسر دوره متوسطه اول

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی عمومی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران

2 استادیار، گروه روانشناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران

3 استادیار گروه روانشناسی ،دانشکده علوم انسانی، دانشگاه زنجان ، زنجان، ایران

چکیده

هدف از پژوهش مقایسه تاثیر ذهن‌آگاهی و مدیریت خشم بر خشم، اضطراب و افسردگی دانش‌آموزان آزاررسان پسر دوره متوسطه اول است. جامعه آماری شامل تمامی دانش‌آموزان پسر دوره متوسط اول شهر کرج، در سال تحصیلی 98-97 است. پژوهش حاضر به لحاظ هدف، جزء دسته پژوهش های کاربردی و به لحاظ گردآوری داده ها، نیمه آزمایشی دارای طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری تحقیق شامل تمام  دانش‌آموزان پسر مقطع متوسطه اول شهر کرج است که در سال تحصیلی 1398- 1397 مشغول به تحصیل بودند. برای اجرای پژوهش از روش نمونه‌گیری تصادفی استفاده شد. ابتدا 400 دانش‌آموز به پرسش‌نامه آزاررسانی-آزارپذیری اولویس (OBVQ) پاسخ دادند. سپس 60 دانش‌آموز براساس نقطه بُرش بالینی به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. شرکت‌کنندگان به‌صورت تصادفی به دو گروه آزمایشی (هر گروه 15 نفر) و یک گروه گواه (15نفر) تقسیم شدند. برای سنجش متغیرهای مورد مطالعه از پرسشنامه های استاندارد آزاررسانی-آزارپذیری اولویس، خرده‌مقیاس خشم از پرسش‌نامه باس و پری(BPAQ)، سیاهه اضطراب بک (BAI) و سیاهه افسردگی کواکس(CDI) استفاده شد. مداخله شامل آموزش برنامه‌های ذهن‌آگاهی (8 جلسه 60 دقیقه‌ای) و مدیریت خشم (6 جلسه 60 دقیقه‌ای) بود. نتایج تحلیل کواریانس نشان داد که روش مداخله آموزش ذهن‌آگاهی در کاهش اضطراب، و آموزش مدیریت خشم در کاهش خشم و افسردگی تأثیرگذار است. این پژوهش همچنین نشان داد که بین اثربخشی ذهن‌آگاهی و مدیریت خشم تفاوت معناداری وجود دارد و هر دو می‌توانند به‌عنوان برنامه تکمیلی در بهبود آزاررسانی تأثیرگذار باشند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Mindfulness and Anger Management training on Anger, Anxiety, and Depression in High School Male Bullies

نویسندگان [English]

  • Elaheh Sarabadani 1
  • zekrollah Morovati 2
  • Majied Yousefi Afrashteh 3
1 Department of Psychology, Faculty of Humanities, University of Zanjan. Zanjan, Iran
2 Department of Psychology, Faculty of Humanities, University of Zanjan. Zanjan, Iran
3 Department of psychology, University of Zanjan, Faculty of Humanities, , Zanjan, Iran
چکیده [English]

The purpose of this study was to investigate the effectiveness of mindfulness and anger management training on anger, anxiety and depression in first grade high school male bullies. The statistical population includes all high school male students in Karaj, in the academic year of 97-98. The research method was quasi-experimental using a pre-test and post-test design with a control group. First, 400 high school students responded to the Olweus Bully/Victim Questionnaire (OBVQ). Then, 60 participants were selected using random sampling method and based on the clinical cutoff score. Then they were divided into two groups of experiment (n =15) and control (n = 15). The experimental group was trained according to the protocol of mindfulness and anger management and the control group did not receive any training. The instruments used in this study were Buss-Perry Aggression Questionnaire (BPAQ), Beck Anxiety Inventory (BAI), Children’s Depression Inventory (CDI), Mindfulness Training Protocol (8 session, 60 minute), and Anger Management Training Protocol (6 session,60 minute). The results of the analysis of covariance (ANCOVA) showed that the mindfulness training was effective in reducing anxiety; and also, the anger management training was effective in reducing anger and depression. This research also showed that there was a significant difference between the effectiveness of mindfulness and anger management trainings and both could be effective as a complementary program in reducing bullying.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Mindfulness
  • Anger Management
  • Anger
  • Anxiety
  • Depression
  • Bullying

مراجع

بشلیده، کیومرث (1396). روش‌های پژوهش و تحلیل آماری مثال‌های پژوهشی با amous ، spss (بشلیده) دانشگاه چمران، اهواز. 
بشارت، محمدعلی؛ عبدالمنافی، عاطفه؛  فراهانی، حجت‌الله  و خدایی، محمدرضا (1390). نقش تعدیل‌کننده منبع کنترل در رابطه بین خشم و افسردگی در بیماران مبتلا به افسردگی اساسی. روان‌شناسی معاصر. (2)6[H1]  .15-25
بیرامی، منصور؛ نعمتی سوگلی تپه، فاطمه و رزمی، شهریار (1389). اثربخشی مدیریت خشم و آرمیدگی بر کاهش نشانه‌های اضطراب، افسردگی و خشم در بیماران قلبی پس از جراحی بای‌پس. فصل‌نامه مطالعات روان‌شناسی بالینی. دوره 1. شماره 1. 75-64.
پاسدار، کتایون؛ حسنی، جعفر و نوری، ربابه (1396). اثربخشی درمانی مبتنی‌بر ذهن‌آگاهی بر خودشفقتی بیماران مبتلا به اختلال اضطراب افسردگی مختلط. مجله دانشکده علوم پزشکی نیشابور. دوره پنجم. شماره 2. 21-10.
سامانی، سیامک (1386). بررسی پایایی و روایی پرسش‌نامه پرخاشگری باس و پری. مجله روان‌پزشکی و روان‌شناسی بالینی ایران. دوره 13. شماره 4. 359-365.
شکوهی یکتا، محسن؛ اکبری زردخانه، سعید  و فراهینی، ندا (1393). تأثیر آموزش مدیریت خشم و روش حل مسئله بر شیوه‌های تربیتی، کنترل خشم و اضطراب مربیان پیش‌دبستانی. پژوهش‌های روان‌شناسی بالینی و مشاوره. دوره 3 .شماره 2. 22-5.
حسامی، سحر؛ شهنی ییلاق، منیژه؛ مروتی، ذکرالله  و عالی‌پور بیرگانی، سیروس (1395). مقایسه دانش‌آموزان آزارپذیر، آزاررسان و عادی از لحاظ افسردگی، اضطراب، خشم و عملکرد تحصیلی در دانش‌آموزان سال اول دبیرستان. مطالعات روان‌شناختی دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی دانشگاه الزهرا. دوره 12. شماره2. 105-85.
حسنوند عموزاده، مهدی؛ حسنوند عموزاده، علی؛ حسنوند عموزاده، مسعود و قدم‌پور، مصطفی (1392). اثربخشی آموزش مهارت‌های مدیریت خشم بر اضطراب اجتماعی و مهارت خودنظم‌دهی خشم در پسران مضطرب اجتماعی دبیرستانی. دانش و پژوهش در روان‌شناسی کاربردی.سال14. شماره4. 84- 74.
حمیدیان، ساجده؛ امیدی، عبدالله؛ پورابوالقاسمی، راحیل؛ نظیری، قاسم  و موسوی‌نصب، مسعود (1395). اثربخشی شناخت‌درمانی مبتنی‌بر ذهن‌آگاهی در ترکیب با دارودرمانی در مقایسه با دارو درمانی بر افسردگی و خشم بیماران مبتلا به اختلال افسرده‌خویی. مطالعات روان‌شناختی دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی دانشگاه الزهرا. دوره 11. شماره 3. 102-83.
خراط‌زاده، حمید؛ دوازده امامی، محمدحسن؛ بختیاری، مریم؛ کچوئی، علی و مهکی، بهزاد (1396). اثربخشی آموزش گروهی کاهش استرس مبتنی‌بر ذهن‌آگاهی بر کنترل قند خون، استرس، اضطراب و افسردگی بیماران مبتلا به دیابت نوع 2. مجله علوم پزشکی ارومیه. دوره 28،  شماره 3. 214-206.
ریو، مارشال (1395). انگیزش و هیجان (ویراست ششم).ترجمه: یحیی سیدمحمدی. تهران: ویرایش.
رجبی، غلامرضا و عطاری، یوسفعلی (1383). تحلیل عاملی پرسش‌های پرسش‌نامه افسردگی کودکان و نوجوانان. تازه‌ها و پژوهش‌های مشاوره. جلد 1. شماره 9و10. 102- 84.
رفیعی، محمد و سیفی، اکرم. (1392). بررسی پایایی و اعتبار مقیاس اضطراب بک در دانشجویان. اندیشه و رفتار. دوره 7. شماره 27. 47-37.
کاویانی، حسین  و موسوی، اشرف سادات (1387). ویژگی‌های روان‌سنجی  پرسش‌نامه اضطراب بک در طبقات سنی و جنسی جمعیت ایرانی. مجله دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی تهران. دوره 66. شماره 2. 140-136.
گنجی، مهدی (1395). آسیب‌شناسی روانی براساس DSM-5 . ویراست سوم. جلد1. تهران: ساولان.
گل‌پرور، محسن؛ عریضی، حمیدرضا؛  نوری، ابوالقاسم  و صباحی، پرویز (1386). اعتبار و روایی زیرمقیاس‌های وابستگی‌پذیری و پرخاشگری شاخص رفتار ضد تولید (CBI). فص‍‌ل‌نامه روان‌شناسان ایرانی. دوره3. شماره 12. 345-333.
لیندل فیلد، گیل (1392). کنترل خشم؛  گا‌م‌های ساده برای مقابله با ناکامی و تهدید. ترجمه: حمید شمسی‌پور، تهران: جوانه رشد.
مهری‌نژاد، ابوالقاسم  و رمضان ساعتچی، لیلی (1395). تأثیر شناخت‌درمانی مبتنی‌بر ذهن‌آگاهی برافسردگی، خشم و تنظیم هیجانی همسران جانباز. فصل‌نامه علمی-پژوهشی طب جانباز. دوره 8. شماره 3. 148- 142.
محمدی، جواد.، میردریکوند، فضل اله و عزیزی، امیر. (1394). اثربخشی درمان ذهن آگاهی بر اضطراب و افسردگی بیماران مبتلا به سندروم روده تحریک پذیر. مجله دانشکده علوم پزشکی مازندران. دوره 25. شماره 25. 61-52.
نعمتیان، یوسف (1397). قلدری و مشکلات همراه. تهران: آوای نور.
نصیری، فرزاد؛ علیلو، محمود؛ بخشی‌پور، مجید  و رودسری، عباس (1394). اثربخشی درمان شناختی مبتنی‌بر ذهن‌آگاهی در درمان افراد مبتلا به اضطراب فراگیر. پژوهش‌های روان‌شناسی بالینی و مشاوره دانشگاه فردوسی مشهد. دوره  5. شماره 1. 133-116.
American psychiatric association. (2013). Diagnostic and statistical manual of disorders. DSM-5 (fiftyed). Washington, DC: American psychiatric publishing.
Aalsma, M. C., & Brown, J. R. (2008). What is bullying? Journal of Adolescent Health. 43(2),101-102.
Barcaccia, B., Biaiocco, R., Pozza, A., Pallini, S., & Mancini, F. (2019). The more you judge the worse you feal. A judjmental attitude towards one’s inner experience predicts deppression and anxiety. Personality and individual diffrences. 138, 33-39.
Beck, A. T., & Steer, R. A. (1990). Manual for the Beck anxiety inventory. San Antonio, TX: Psychological Corporation
Berkout, O., Tinsley, D., & Flynn, M. (2018). A review of anger, hostility, and aggression from an act perspective. Journal of contextual behavioral science. 11, 34-43.
Barlow, D. H., & Durand, M. (2015). Abnormal psychology. An integrative approach, seventh edition. USA.
Bro, M. (2015). Mindfulness-based interventions as a treatment for depression. Centria University of applied sciences.
Busch, F. N. (2009). Anger and depression. Advances in psychiatric treatment. 15(4), 271-278.
Blake, C. S., & Hamrin, V. (2007). Current approaches to the assessment and management of anger and aggression in youth: A review. Journal of Child and Adolescent Psychiatric Nursing. 20(4), 209-221.
Bear, R. (2003). Mindfulness training as a clinical intervention a conceptual and empirical review. Clinical psychology: science and practice. 10(2), 125-143.
Brown, k. & Ryan, R. (2003). The benefints of being present: mindfulness and It's rol in psychological well-being. Jornal of Personality and Social Psychology. 84(4), 822-848.
Bryant, F. B., & Smith, B. D. (2001). Refining the architecture of aggression: A measurement model for the Buss-Perry Aggression Questionnaire. Journal of Research in Personality. 35(2), 138-167.
Buss, A. H., & Perry, M. (1992). The aggression questionnaire. Journal of personality and social psychology, 63(3), 452.
Centeio, E., Whalen, L., Thomas, E., Kulik, N., & Mccaughtry, N. (2017). Using yoga to reduce stress and bullying behaviors among urban youth. Health. 09(03), 409-424.
Kovacs M. (1985). The Children's Depression, Inventory (CDI). Psychopharmacology bulletin, 21(4), 995–998.
Dameron, C. (2015). The effects of mindfulness techniques on empathy and emotional control. M.A Psychology. James Madison University.
Dunbar, E. (2018). Genetic and environmental influences of bullying involvement: a longitudinal twin study. Virginia Commonwealth University.
Eisenberg, M., & Alsma, M. (2005). Bullying and peer victimization: position paper of the society for adolescent medicine. Journal of adolescent health. 36, 88-91.
Foody, M., & Samara, M. (2018). Considering mindfulness techniqus in school-based anti-bullying. Eductional Research. 7(1), 3-9.
Gregory, A. (2016). Promoting bullying prevention and intervention through forgiveness education. University of North Lowa.
Gonçalves, F. G., Heldt, E., Peixoto, B. N., Rodrigues, G. A., Filipetto, M., & Guimarães, L. S. P. (2016). Construct validity and reliability of Olweus Bully/Victim Questionnaire-Brazilian version. Psicologia: Reflexão e Crítica. 29(27), 1-8.
Goldin, P. R., & Gross, J. J. (2010). Effects of mindfulness-based stress reduction (MBSR) on emotion regulation in social anxiety disorder. Emotion. 10(1), 83-91.
Hamel, N. (2013). Childrens understanding and experience of anger within their peer groups. Western university, London, Ontario.
Hofmann, S. G., Sawyer, A. T., Witt, A. A., & Oh, D. (2010). The effect of mindfulness-based therapy on anxiety and depression: A meta-analytic review. Journal of consulting and clinical psychology. 78(2), 169-183. 
Jankowski, T., & Bąk, W. (2019). Mindfulness as a mediator of the relationship between trait anxiety, attentional control and cognitive failures. A multimodal inference approach. Personality and Individual Differences. 142, 62-71.
Juvonen, J., & Graham, S. (2014). Bullying in school: the power of bullies and the plight of victims. Annual review of psychology. 65, 159-185.
Kaltiala, R., & Sari Frojd, H. (2011). Correlation between bullying and clinical depression in adolescent patients. Adolescent health, medicine and therapeutics. 2, 37-44.
Koh, K. B., Kim, D. K., Kim, S. Y., Park, J. K., & Han, M. (2008). The relation between anger management style, mood and somatic symptoms in anxiety disorders and somatoform disorders. Psychiatry Research. 160(3), 372-379.
Lok, N., Bademli, K., & Canbaz, M. (2017). The effects of anger management eduction on adolescent’s manner of displaying anger and self- esteem: a randomized controlled trial. Archives of psychiatric nursing. 32(1), 75-81.
Lillard, D. (2015). Effectiveness of anti-bullying team from practitionwers   perspectives. Master of Science in counselling & guidance. California State University. San Bernardino
Leone, d. (2012). The lived experience of anxiety among adolescent during high school. Western University of Canada, Ontario.
Lupu, V., & Iften, F. (2009). The impac of rational emotive behavior education on anxiety in teenagers. Journal of cognitive and behavioral psychotherapies. 9(1). 95-105.
Newman, J. L., Fuqua, D. R., Gray, E. A., & Simpson, D. B. (2006). Gender differences in the relationship of anger and depression in a clinical sample. Journal of counseling & development. 84, 157-162.
Nordling, J. K. (2014). Path was to bulling; early attachment, anger proneness, and social information processing in the development of bullying behavior, victimization, sympathy, and anti-bullying attiudes. The University of Lowa.
Olweus, D. (2010). Understanding and researching bullying. In Handbook of bullying in schools. Routledge.
O Byrne, A. (2013). Anty bullying strategies: is legislative approach the Best solution?.?. Central European University. Budapest, Nador utca. Hungary.
Parmentier, F. B., García-Toro, M., García-Campayo, J., Yañez, A. Ñ., Andrés, P., & Gili-Planas, M. (2019). Mindfulness and symptoms of depression and anxiety in the general population: The mediating roles of worry, rumination, reappraisal and suppression. Frontiers in psychology. 10(506), 1-10.
Paez, G. R. (2016). Bullying Prevention in New York City Public Schools: School Safety Agents' Perceptions of Their Roles. The graduate center, city. University of New York.
Peters, J. R., Smart, L. M., Eisenlohr‐Moul, T. A., Geiger, P. J., Smith, G. T., & Baer, R. A. (2015). Anger rumination as a mediator of the relationship between mindfulness and aggression: The utility of a multidimensional mindfulness model. Journal of Clinical Psychology. 71(9), 871-884.
Rigby, K. (2017). School perspectives on bullying and preventative strategies: an exploratory study. Astralian Journal of Education. 61 (1), 24-39.
Romero-Martinez, A., Moya-Albiol, L. (2016). High anger expression is associated with reduced cortisol awakening response and health complaints in healthy young aduts. Spanish journal of psychology. 19, E19. doi:10.1017/sjp.2016.20
 Shepherd, G. (2019). Reflections on participant change during a mindfulness based anger management programme. British Journal of Guidance & Counselling[H2] .48(3). 1-17.
Speilberger, A. D., & Reheiser. E. (2009). Assessment of emotions: anxiety, anger, depression, and curiossion. Applied psychology: health and well-being. 1(3), 271-302.
Smith, p. k. (2016). Bullying: definition, type, causes, consequences and intervention. Social and personality psychology compass. 10 (9). 519-532.
Singh, N. N., Lancioni, G. E., Singh Joy, S. D., Winton, A. S., Sabaawi, M., Wahler, R. G., & Singh, J. (2007). Adolescents with conduct disorder can be mindful of their aggressive behavior. Journal of Emotional and Behavioral Disorders. 15(1), 56-63.
Smith, P., Cowie, H., Olasson, R., & Lifooghe, A. (2002). Definitons of bullying: a comparsion of terms used, and age and gender differences, in a fourteen-country international Comparison. Child development. 73(4), 1119-1113.
Tang, Y. Y., Hölzel, B. K., & Posner, M. I. (2015). The neuroscience of mindfulness meditation. Nature Reviews Neuroscience. 16(4), 213- 225.
Tosun, U. (2014). Anger management of students for a peaceful school environment: the group studies. Procedia-Social and Behavioral Sciences. 159, 686-690.
Totura, C. M. W., Green, A. E., Karver, M. S., & Gestan, E. (2009). Multiple informants in the assessment of psychological behavior and academic correlates of bullying and victimization in middle school. Journal of adolescence. 32(2), 193- 211.
Tisher, M., Lang‐Takac, E., & Lang, M. (1992). The childrens depression scale: Review of Australian and overseas experience. Australian Journal of Psychology, 44(1), 27-35.
Urbanski, J. (2019). Bullying is an Adverse Childhood Experience. Journal of Health Science & Eduction. 3(1), 1-2.
Walters, G. N., & Espelage. (2018). from victim to victimizer: hostility, anger, and depration as mediaters of the bulling victimization-bullying perpetration association. Journal of school psychology. 68, 73-83.
Wells, L. (2010). Association between mindfulness and symptoms of anxiety. East Tennessee University.
Yorgun, a. (2007). The effect of violence management training on violent behaviors and anger control of secondary school students. Middle East technical university.
 
فصل‌نامه پژوهش‌های کاربردی روانشناختی
دوره 11، شماره 2
شهریور 1399
صفحه 101-120

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 29 شهریور 1398
  • تاریخ بازنگری: 13 آذر 1398
  • تاریخ پذیرش: 16 مرداد 1399
  • تاریخ اولین انتشار: 01 شهریور 1399
  • تاریخ انتشار: 01 شهریور 1399

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار