نقش میانجی‌گر سازوکارهای دفاعی و احساس گناه در رابطه بین صفات شخصیت با تجارب تجزیه‌ای

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری روان‌شناسی عمومی، گروه روان‌شناسی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران.

2 استادیار گروه روان‌شناسی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران.

3 دانشیار گروه روان‌شناسی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران

چکیده

هدف از پژوهش حاضر، تعیین نقش میانجی‌گر سازوکارهای دفاعی و احساس گناه در رابطه بین صفات شخصیت و تجارب تجزیه­ای بود. روش مطالعه توصیفی از نوع همبستگی و هدف کاربردی بود. جامعه آماری پژوهش شامل تمام شهروندان ساکن در شهر کرج بود که از میان مراکز تفریحی، فرهنگی و هنری به روش نمونه ­برداری خوشه­ای در مرحله اول 5 منطقه و در مرحله دوم 10 مرکز و به‌صورت داوطلبانه 550 نفر (241 زن و 207 مرد) انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه‌های استاندارد پنج عاملی نئو (NEO)؛سازوکارهای دفاعی-40 (DSQ-40)؛ احساس گناه (GI) و مقیاس تجارب تجزیه­ای (DES) بود. جهت تحلیل داده­ها از روش مدلیابی معادلات ساختاری و نرم‌افزار 24Amos- استفاده شد. نتایج پژوهش حاضر، نشان داد ضرایب مسیر غیرمستقیم بین روان‌رنجورخویی با تجارب تجزیه­ای (044/0=β و 01/0>P)، گشودگی به تجربه با تجارب تجزیه­ای (040/0=β و 01/0>P)، روان‌رنجورخویی با احساس گناه (72/0=β و 05/0>P)، گشودگی به تجربه با احساس گناه (081/0-=β و 05/0>P) و سازوکارهای دفاعی ناسازگارانه با تجارب تجزیه­ای (068/0=β و 01/0>P) معنادار بود. پیشنهاد می­شود که آن دسته از سازوکارهای دفاعی را در افراد هدف درمان قرار می­دهند که به هنگام اشتباهات و تخطی‌گری، موجب سرزنش‌گری و احساس گناه بیش‌ازحد و غیرمنطقی و تجارب تجزیه­ای می­‌شوند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Mediating Role of Defense Mechanisms and Feeling of Guilt in the Relationship between Personality Traits and Dissociation Experiences

نویسندگان [English]

  • Roya Aftab 1
  • Hamed Bermas 2
  • Khadijeh Abolmaali Alhosseini 3
1 , Ph.D. in General Psychology, Psychology department, Karaj branch, Islamic Azad University, Karaj, Iran
2 Department of Psychology, Karaj branch, Islamic Azad University, Karaj Iran.
3 Department of Psychology, Roodehen Branch, Islamic Azad University, Roodehen, Iran
چکیده [English]

The purpose of this study was to determine the mediating role of defense mechanisms and feeling of guilt in the relationship between personality traits with dissociation experiences. The research method was a descriptive-correlational type. The population of the study consisted of all citizens living in Karaj selected from recreational, cultural, and art centers using cluster sampling (241 females and 207 males: N=550). The measurement scales used in the study NEO Five-Factor (NEO), Defense Style-40 (DSQ-40), Guilt Inventory (GI), and Dissociative Experiences (DES). The structural equation modeling and Amos-24 software were used to analyze the data. The results of the present study showed the existence of an indirect coefficient path between neuroticism and dissociation experiences (β=0.044, p < 0.01); openness and dissociation experiences (β=0.040, p < 0.01); neuroticism and feeling of guilt (β=0.72, p < 0.05); openness and feeling of guilt (β=-0.081, p < 0.05), and maladaptive defense mechanisms and dissociation experiences (β=0.068, p < 0.01). Clinicians and therapists are advised to target the defense mechanisms leading to excessive feelings of blame and guilt, and also dissociation experiences.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Defense Mechanisms
  • Dissociation Experiences
  • Feeling of Guilt
  • Neuroticism
  • Openness to Experience
آفتاب، ر.، برماس، ح.، و ابوالمعالی الحسینی، خ. (1398). پیش‌بینی اندیشه‌پردازی خودکشی براساس صفات پنج عاملی شخصیت با واسطه­گری سازوکارهای دفاعی. مجله روانشناسی بالینی. 11(43)، 24-11.
حسنوند، ص. (1397). پیش­بینی خشم و افکار پارانوئیدی براساس سبک­های دلبستگی با میانجیگری هیجان­های خودآگاه و اجتناب تجربی در زنان دچار افسردگی پس از زایمان. رساله دکتری روان­شناسی عمومی. دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج.
حیدری‌نسب، ل.، منصور، م.، آزاد فلاح، پ.، و شعیری، م. ر. (1386). روایی واعتبار پرسشنامه سبک‌های دفاعی در نمونه‌های ایرانی. روان­شناسی بالینی و شخصیت (دانشور رفتار سابق). ۱(۲۲)، 27-11.
داوری، ر.، و احمدی، ح. (1398). مدل ساختاری ویژگی­های شخصیتی با میانجی‌گری معنویت در گرایش به خودکشی و سوء‌مصرف مواد. فصلنامه اندیشه و رفتار در روان­شناسی بالینی. 13(51)، 76-67.
دلاور، ع. (1398). مبانی نظری و عملی پژوهش در علوم انسانی و اجتماعی. تهران: رشد.
روحانی، ع.، و هارونی، ی. (1397). مقایسه تجارب تجزیه­ای و خلاقیت در دانشجویان دارای علائم هیپومانی و اِسکیزوتایپی بالا. فصلنامه روان­شناسی تحلیلی- شناختی. 9(32)، 72-57.
زندی، س.، شهابی‌نژاد، ز.، و برهان، اَ. (1396). پیش­بینی سطوح مختلف مکانیسم­های دفاعی براساس پنج عامل بزرگ شخصیت در دانشجویان. مجله علوم پزشکی زانکو/ دانشگاه علوم پزشکی کردستان. 18(56)، 32-21.
کارگربرزی، ح.، کربلایی محمد میگونی، اَ.، برماس، ح.، و تقی­لو، ص. (1397). ویژگی­های روان­سنجی مقیاس تجارب تجزیه­ای و همبستگی آن با افکار خودکشی و صفات بیمارگون شخصیت در بیماران افسرده. فصلنامه اندازهگیری تربیتی. 9(34)، 127-111.
کچویی، م.، پارسا، و.، و سویزی، ر. (1393). بررسی مقایسه‌ای سبک‌های دفاعی و صفات شخصیتی در افراد غیرافسرده و افسرده مراجعه‌کننده به مراکز درمانی وابسته به دانشگاه علوم بهزیستی و توان‌بخشی. فصلنامه علوم پزشکی. 24(3)، 188-182.
گروسی فرشی، م.، مهریار، اَ. هـ.، و قاضی طباطبایی، م. (۱۳۸۰). کاربرد آزمون جدید شخصیتی نئو و بررسی و تحلیل ویژگی­ها و ساختار عاملی آن در بین دانشجویان دانشگاه­های ایران. فصلنامه علمی- پژوهشی علوم انسانی دانشگاه الزهراء (س). ۱۱(۳۹)، ۱۹۸-۱۷۳.
نادی، م. ع.، عزیزی، هـ.، و مسجدی، ن. (1398). رابطه بین ویژگی­های شخصیتی، رفتار اخلاقی و احساس گناه با رفتار شهروندی اجباری. مجله روان­شناسی. 23(1)، 98-83.
نوحی، س.، و حسنی، ج. (1396). رابطه راهبردهای نظم­جویی شناختی هیجان و مکانیسم­های دفاعی با علائم اختلال شخصیت مرزی. فصلنامه اندیشه و رفتار در روان­شناسی بالینی. 11(43)، 66-57.
References
Andrews, G., Singh, M., & Bond, M. (1993). The defense style questionnaire. The Journal of Nervous and Mental Disease. 181(4), 246-256.
Bach, B., & Fjeldsted, R. (2017). The role of DSM-5 borderline personality symptomatology and traits in the link between childhood trauma and suicidal risk in psychiatric patients. Borderline Personality Disorder and Emotion Dysregulation. 4(1), 1-12.
Bernstein, E. M., & Putnam, F. W. (1986). Development, reliability, and validity of a dissociation scale. The Journal of Nervous and Mental Disease. 174(12), 727-735.
Bob, P., Selesova, P., Raboch, J., & Kukla, L. (2013). 'Pseudoneurological' symptoms, dissociation and stress-related psychopathology in healthy young adults. BMC Psychiatry. 13(1), 149.
Buss, A. H., & Durkee, A. (1957). An inventory for assessing different kinds of hostility. Journal of Consulting Psychology, 21(4), 343-349.
Calati, R., Bensassi, I., & Courtet, P. (2017). The link between dissociation and both suicide attempts and non-suicidal self-injury: Meta-analyses. Psychiatry Research. 251, 103-114.
Cheek, J. M., & Hogan, R. (1983). Self-concepts, self-presentations, and moral judgments. In J. Suls & A. G. Greenswald (Eds.), Psychological perspectives on the self (Vol. 2, pp. 249–273). Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum Associates, Inc.
Costa, P. T. Jr., & McCrae, R. R. (1989). The NEO-PI/NEO-FFI manual supplement. Odessa, FL: Psychological Assessment Resources.
Costa, P. T. Jr., & McCrae, R. R. (1992). Revised NEO Personality Inventory (NEO-PI-R) and NEO Five-Factor Inventory (NEO-FFI) professional manual. Odessa, FL: Psychological Assessment Resources.
Cramer, P., & Porcerelli, J. H. (2016). Defense Mechanisms. In H. S. Friedman (Ed.), Encyclopedia of Mental Health (2nd Ed.) (pp. 13-17). Oxford: Academic Press.
De Silva, P., & Ward, A. J. M. (1993). Personality correlates of dissociative experiences. Personality and Individual Differences. 14(6), 857-859.
Dorahy, M. J. (2010). The impact of dissociation, shame, and guilt on interpersonal relationships in chronically traumatized individuals: a pilot study. Journal of Traumatic Stress. 23(5), 653-656.
Erden, S., & Akbag, M. (2015). How do personality traits effect shame and guilt?: An evaluation of the turkish culture. Eurasian Journal of Educational Research. 15(58), 113-132.
Feeny, N. C., Zoellner, L. A., & Foa, E. B. (2000). Anger, dissociation, and posttraumatic stress disorder among female assault victims. Journal of Traumatic Stress. 13(1), 89-100.
Fontana, A. (2018). Is psychosis caused by defective dissociation? An artificial life model for schizophrenia. European Journal of Trauma & Dissociation. 2(1), 11-19.
Granieri, A., La Marca, L., Mannino, G., Giunta, S., Guglielmucci, F., & Schimmenti, A. (2017). The relationship between defense patterns and dsm-5 maladaptive personality domains. Frontiers in Psychology. 8(1926).
Groth-Marnat, G., & Jeffs, M. (2002). Personality factors from the five-factor model of personality that predict dissociative tendencies in a clinical population. Personality and Individual Differences. 32(6), 969-976.
Guadagnoli, E., & Velicer, W. F. (1998). Relation to sample size to the stability of component patterns. Psychological Bulletin. 103(2), 265-275.
Hébert, M., Langevin, R., & Charest, F. (2020). Disorganized attachment and emotion dysregulation as mediators of the association between sexual abuse and dissociation in preschoolers. Journal of Affective Disorders. 267, 220-228.
Irwin, H. J. (1998). Affective predictors of dissociation. II: Shame and guilt. Journal of Clinical Psychology. 54(2), 237-245.
Jonason, P. K., & Sherman, R. A. (2020). Personality and the perception of situations: The big five and dark triad traits. Personality and Individual Differences. 163, 110081.
Jourdy, R., & Petot, J.-M. (2017). Relationships between personality traits and depression in the light of the “Big Five” and their different facets. L'Évolution Psychiatrique. 82(4), e27-e37.
Kline, R. B. (2016). Principles and practice of structural equation modeling (4th Ed). New York, NY, US: Guilford Press.
Kratzer, L., Heinz, P., Pfitzer, F., Padberg, F., Jobst, A., & Schennach, R. (2018). Mindfulness and pathological dissociation fully mediate the association of childhood abuse and PTSD symptomatology. European Journal of Trauma & Dissociation. 2(1), 5-10.
Kugler, K., & Jones, W. H. (1992). On conceptualizing and assessing guilt. Journal of Personality and Social Psychology. 62(2), 318-327.
Kulkarni, M., Porter, K. E., & Rauch, S. A. (2012). Anger, dissociation, and PTSD among male veterans entering into PTSD treatment. Journal of Anxiety Disorders. 26(2), 271-278.
Kwapil, T. R., Wrobel, M. J., & Pope, C. A. (2002). The five-factor personality structure of dissociative experiences. Personality and Individual Differences. 32(3), 431-443.
Larøi, F., Billieux, J., Defeldre, A. C., Ceschi, G., & Van der Linden, M. (2013). Factorial structure and psychometric properties of the French adaptation of the Dissociative Experiences Scale (DES) in non-clinical participants. Revue Européenne de Psychologie Appliquée/European Review of Applied Psychology. 63(4), 203-208.
Leach, C. W., Iyer, A., & Pedersen, A. (2006). Anger and guilt about ingroup advantage explain the willingness for political action. Personality & Social Psychology Bulletin. 32(9), 1232-1245.
Lotfinia, S., Soorgi, Z., Mertens, Y., & Daniels, J. (2020). Structural and functional brain alterations in psychiatric patients with dissociative experiences: A systematic review of magnetic resonance imaging studies. Journal of Psychiatric Research. 128, 5-15.
Lyssenko, L., Schmahl, C., Bockhacker, L., Vonderlin, R., Bohus, M., & Kleindienst, N. (2018). Dissociation in psychiatric disorders: A meta-analysis of studies using the dissociative experiences scale. American Journal of Psychiatry. 175(1), 37-46.
Matthews, G. (2020). Stress states, personality and cognitive functioning: A review of research with the dundee sress state questionnaire. Personality and Individual Differences. 110083.
Mazzotti, E., Farina, B., Imperatori, C., Mansutti, F., Prunetti, E., Speranza, A. M., & Barbaranelli, C. (2016). Is the dissociative experiences scale able to identify detachment and compartmentalization symptoms? Factor structure of the dissociative experiences scale in a large sample of psychiatric and nonpsychiatric subjects. Neuropsychiatric Disease and Treatment. 12, 1295-302.
Mohammadlou, M., Elahi, T., & Morovati, Z. (2016). The role of personality traits in predicting defense mechanisms with mediating role of attribution styles in university students. Acta Medica Mediterranea. 32, 1265-1272.
Orbach, I. (1994). Dissociation, physical pain, and suicide: a hypothesis. Suicide & Life-Threatening Behavior. 24(1), 68-79.
Perry, J. C., Presniak, M. D., & Olson, T. R. (2013). Defense mechanisms in schizotypal, borderline, antisocial, and narcissistic personality disorders. Psychiatry. 76(1), 32-52.
Plutchik, R. (1997). The circumplex as a general model of thestructure of emotions and personality. In: Plutchik, R., & Conte, H. T., editors. Circumplex models of personality and emotions. Washington, DC: American Psychological Association.
Ponce de León, B., Andersen, S., Karstoft, K. I., & Elklit, A. (2018). Pre-deployment dissociation and personality as risk factors for post-deployment post-traumatic stress disorder in Danish soldiers deployed to Afghanistan. European Journal of Psychotraumatology. 9(1), 1443672.
Puhalla, A. A., McCloskey, M. S., Brickman, L. J., Fauber, R., & Coccaro, E. F. (2016). Defense styles in intermittent explosive disorder. Psychiatry Research. 238, 137-142.
Puryear, J. S. (2020). Personality: Big Five Personality Characteristics. In S. Pritzker & M. Runco (Eds.), Encyclopedia of Creativity (Third Edition) (pp. 316-321). Academic Press.
Ridenour, J. M. (2016). Psychodynamic model and treatment of schizotypal personality disorder. Psychoanalytic Psychology. 33(1), 129-146.
Rugens, A., & Terhune, D. B. (2013). Guilt by dissociation: guilt primes augment the relationship between dissociative tendencies and state dissociation. Psychiatry Research. 206(1), 114-116.
Scalabrini, A., Mucci, C., Esposito, R., Damiani, S., & Northoff, G. (2020). Dissociation as a disorder of integration-On the footsteps of Pierre Janet. Progress in Neuro-Psychopharmacology and Biological Psychiatry. 101, 109928.
Serrano-Sevillano, Á., González-Ordi, H., Corbí-Gran, B., & Vallejo-Pareja, M. Á. (2017). Psychological characteristics of dissociation in general population. Clínica y Salud. 28(3), 101-106.
Shi, J., Yao, Y., Zhan, C., Mao, Z., Yin, F., & Zhao, X. (2018). The relationship between big five personality traits and psychotic experience in a large non-clinical youth sample: The mediating role of emotion regulation. Frontiers in Psychiatry. 9, 648.
Shin, G. I., Goldstein, L. H., & Pick, S. (2019). Evidence for subjective emotional numbing following induced acute dissociation. Behaviour Research and Therapy. 119, 103407.
Soffer-Dudek, N. (2017). Daily elevations in dissociative absorption and depersonalization in a nonclinical sample are related to daily stress and psychopathological symptoms. Psychiatry. 80(3), 265-278.
South, S. C., Jarnecke, A. M., & Vize, C. E. (2018). Sex differences in the big five model personality traits: A behavior genetics exploration. Journal of Research in Personality. 74, 158-165.
Stanescu, C., & Morosanu, P. (2005). Neuroticism, ego defense mechanisms and valoric types: A correlative study. Europe’s Journal of Psychology. 1(1).
Tangney, J. P., Burggraf, S. A., Hamme, H., & Domingos, B. (1988). The self-conscious affect and attribution inventory (SCAAI). Bryn Mawr: Bryn Mawr College.
Trull, T. J., & Widiger, T. A. (2013). Dimensional models of personality: the five-factor model and the DSM-5. Dialogues in Clinical Neuroscience. 15(2), 135-146.
Tschoeke, S., Steinert, T., & Bichescu-Burian, D. (2019). Causal connection between dissociation and ongoing interpersonal violence: A systematic review. Neuroscience & Biobehavioral Reviews. 107, 424-437.
Turan, N., & Cohen, T. R. (2016). Shame and Guilt A2 - Friedman, Howard S. In Encyclopedia of Mental Health (2nd Ed.) (pp. 144-146). Oxford: Academic Press.
Vaillant, G. E. (1994). Ego mechanisms of defense and personality psychopathology. Journal of Abnormal Psychology. 103(1), 44-50.
Vaillant, G. E. (2012). Defense Mechanisms. In V. S. Ramachandran (Ed.), Encyclopedia of Human Behavior (2nd Ed.) (pp. 659-666). San Diego: Academic Press.
Widiger, T. A., & Crego, C. (2019). HiTOP thought disorder, DSM-5 psychoticism, and five factor model openness. Journal of Research in Personality. 80, 72-77.
Zeigler-Hill, V., Vrabel, J. K., Sauls, D., & Lehtman, M. J. (2019). Integrating motivation into current conceptualizations of personality. Personality and Individual Differences. 147, 1-7.
 
 
دوره 11، شماره 4
اسفند 1399
صفحه 293-316
  • تاریخ دریافت: 11 اسفند 1398
  • تاریخ بازنگری: 27 خرداد 1399
  • تاریخ پذیرش: 08 تیر 1399
  • تاریخ اولین انتشار: 30 دی 1399
  • تاریخ انتشار: 01 اسفند 1399