روابط ساختاری تنظیم هیجانی و استرس دارای علائم گسستگی ذهن: نقش میانجی‌گری افسردگی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روان شناسی، گروه روان شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرج، تهران، ایران

2 استادیار گروه روان شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رودهن، تهران، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر، تعیین روابط ساختاری بین تنظیم هیجانی و استرس دارای علائم گسستگی ذهن با میانجی‌گری افسردگیاست. روش پژوهش از لحاظ هدف کاربردی، و از لحاظ جمع‌آوری اطلاعات توصیفی از نوع توصیفی-همبستگی است. جامعۀ آماری پژوهش را تمامی دانشجویان زن دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن در پاییز 1398 تشکیل می‌دهند که از میان آن‌ها 370 نفر به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار پژوهش حاضر شامل پرسشنامه‌های مقیاس گسستگی ذهن (DES)، افسردگی بک-ویرایش دوم (BDI-II)، تنظیم شناختی هیجانی (CERQ) و مقیاس استرس ادراک‌شده (MPS) است. برای تحلیل داده‌ها از روش مدل‌یابی معادلات ساختاری استفاده شد. چگونگی برازش مدل اندازه‌گیری پژوهش به‌وسیلۀ تحلیل‌عاملی تأییدی با استفاده از SPSS و Amos و برآورد بیشینۀ احتمال ارزیابی شد. نتایج پژوهش نشان داد ضریب مسیر غیرمستقیم بین راهبردهای منفی تنظیم هیجان و علائم گسستگی ذهن مثبت و معنادار است (01/0>p، 171/0=β). ضریب مسیر غیرمستقیم بین استرس و علائم گسستگی ذهن مثبت، و در سطح 01/0>p، 092/0=β معنادار است. همچنین به‌نظر می‌رسد زمانی که فرد به‌دلیل بدتنظیمی هیجانی با استرس و افسردگی مواجه می‌شود، علائم گسستگی ذهن را تنها راه‌حل نجات از این شرایط می‌یابد. براساس یافته‌ها پیشنهاد می‌شود در درمان افراد مبتلا به افسردگی، نه‌تنها بر میزان استرس ادراک‌شده و راهبردهای تنظیم هیجانی این افراد، بلکه بر علائم گسستگی ذهن نیز تمرکز صورت گیرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Structural Relationships between Emotional Regulation and Stress with Dissociation Symptoms: The Mediating Role of Depression

نویسندگان [English]

  • Tabassom Nikooseresht 1
  • Arezoo Shomali Oskoei 2
1 Department of Psychology, Islamic Azad University, Karaj Branch, Tehran, Iran .
2 Department of Psychology, Islamic Azad University, Rudehen Branch, Tehran, Iran
چکیده [English]

This study aims to detect the structural relationships between emotional regulation and stress with dissociation symptoms mediated by depression. The research method is applied in terms of purpose, and is descriptive-correlational in terms of data collection. The statistical population consists of all female students of the Islamic Azad University, Rudehen Branch, in the fall of 2019, among which 370 people were selected by convenience sampling. The study tools include Dissociative Experiences Scale (DES), Beck Depression Inventory-II (BDI-II), Cognitive Emotion Regulation Questionnaire (CERQ), and Measure of Perceived Stress (MPS). Structural equation modeling was used to analyze the data. The fit of the research measurement model was assessed by confirmatory factor analysis using SPSS and Amos and maximum likelihood estimation. The present study showed that the indirect path coefficient between negative emotion regulation strategies and dissociation was positive and significant (p < 0.01, β=0.171). The indirect path coefficient between stress and dissociation symptom was positive and significant (p < 0.01, β=0.092). It seems that when a person experiences stress and depression due to emotional dysregulation, they realize the dissociation symptoms as the only way out of this situation. Based on the findings of the present study, it is recommended that in the treatment of people with depression, not only the perceived stress level and emotional regulation strategies of these people, but also the symptoms of dissociation in these people should be focused.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Stress
  • Depression
  • Emotion Regulation
  • Dissociation
آفتاب، ر. (1395). نقش میانجی‌گر دشواری‌های بین‌فردی در رابطۀ بین اجتناب تجربی با افسردگی و اضطراب. فصلنامۀ روان‌شناسی کاربردی. 10(40)، 540-521.
آفتاب، ر.، برماس، ح.، و ابوالمعالی الحسینی، خ. (1398). پیش‌بینی اندیشه‌پردازی خودکشی براساس صفات پنج‌عاملی شخصیت با واسطه‌گری سازوکارهای دفاعی. مجلۀ روان‌شناسی بالینی. 11(43)، 24-11.
امراللهی، س.، مرادی، ع. ر.، و حسنی، ج. (1395). اثربخشی آموزش اختصاصی‌کردن خاطرات در آسیب‌های شناختی و تجارب تجزیه‌ای بیماران مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه. فصلنامۀ روان‌شناسی شناختی. 4(3)، 44-35.
انجمن روان‌پزشکی آمریکا. (1393). راهنمای تشخیصی و آماری اختلال‌های روانی (ویراست پنجم). ترجمۀ یحیی سیدمحمدی. تهران: روان.
بشرپور، س.، عطارد، ن.، و عینی، س. (1396). ابعاد سرشت/ منش و افسردگی: نقش میانجی تنظیم شناختی هیجان. فصلنامۀ اندیشه و رفتار. 12(43)، 36-27.
حسنی، ج. (1390). خصوصیات روان‌سنجی پرسشنامۀ نظم‌جویی شناختی هیجان. مجلۀ روان‌شناسیبالینی. 3(7)، ۸۳-۷۳.
حمیدی، ر.، فکری‌زاده، ز.، آزادبخت، م.، گرمارودی، غ. ر.، طاهری تنجانی، پ.، فتحی‌زاده، ش.، و قیسوندی، ا. (1394). بررسی روایی و پایایی نسخۀ دوم پرسشنامۀ افسردگی بک (BDI-I I) در سالمندان ایرانی. مجلۀ دانشگاه علوم پزشکی سبزوار. 22(1)، 198-189.
زارع، ح.، و سلگی، ز. (1391). بررسی رابطۀ راهبردهای تنظیم شناختی هیجان با افسردگی، اضطراب و استرس در دانشجویان. فصلنامۀ پژوهش در سلامت روان‌شناختی. 6(3)، 29-19.
سادوک، ب.، ج.، سادوک، و. آ.، و روئیز، پ. (1394). خلاصۀ روان‌پزشکی: علوم رفتاری/ روان‌پزشکی بالینی. ترجمۀ فرزین رضاعی. تهران: ارجمند.
صالحی، ا. (1394). نقش راهبردهای شناختی تنظیم هیجان در پیش‌بینی افسردگی. دانش و پژوهش در روان‌شناسی کاربردی. 16(59)، 117-108.
صفایی، م.، و شکری، ا. (1393). سنجش استرس در بیماران سرطانی: روایی عاملی مقیاس استرس ادراک‌شده در ایران. روان‌پرستاری. 2(1)، 22-13.
کارگربرزی، ح.، کربلایی محمد میگونی، ا.، برماس، ح.، و تقی‌لو، ص. (1398). تبیین اثر صفات بیمارگونۀ شخصیت بر تجارب تجزیه‌ای در بیماران افسرده: نقش میانجی‌گر نظم‌جویی هیجانی و اجتناب تجربی. مجلۀ علوم روان‌شناختی. 18(77)، 595-579.
کارگربرزی، ح.، کربلایی محمد میگونی، اَ.، برماس، ح.، و تقی‌لو، ص. (1397). ویژگی‌های روان‌سنجی مقیاس تجارب تجزیه‌ای و همبستگی آن با افکار خودکشی و صفات بیمارگونۀ شخصیت در بیماران افسرده. فصلنامۀ اندازه‌گیری تربیتی. 9(34)، 127-111.
کربلایی محمد میگونی، اَ. (1397). نقش میانجی‌گر افسردگی و اضطراب در رابطۀ بین راهبردهای نشخوار ذهنی و سرکوبی فکر و افکار خودکشی. مجلۀ مطالعات ناتوانی. 8، 9-1.
Beck, A. T., Steer, R. A., & Brown, G. K. (1996). Beck Depression Inventory: Second Edition Manual. San Antonio (TX): The Psychological Corporation.
Bernstein, E. M., & Putnam, F. W. (1986). Development, Reliability, and Validity of a Dissociation Scale. The Journal of Nervous and Mental Disease. 174(12), 727–735.
Bjorkenstam, C., Ekselius, L., Berlin, M., Gerdin, B., & Bjorkenstam, E. (2016). Suicide Risk and Suicide Method in Patients with Personality Disorders. Journal of Psychiatric Research. 83, 29–36.
Bob, P., Selesova, P., Raboch, J., & Kukla, L. (2013). Pseudoneurological Symptoms, Dissociation and Stress-Related Psychopathology in Healthy Young Adults. BMC Psychiatry. 13, 149.
Calati, R., Bensassi, I., & Courtet, P. (2017). The Link between Dissociation and Both Suicide Attempts and Non-Suicidal Self-Injury: Meta-Analyses. Psychiatry Research. 251, 103–114.
Cohen, S., Kamarck, T., & Mermelstein, R. (1983). A Global Measure of Perceived Stress. Journal of Health and Social Behavior. 24(4), 385–396.
Domaradzka, E., & Fajkowska, M. (2018). Cognitive Emotion Regulation Strategies in Anxiety and Depression Understood as Types of Personality. Frontiers in Psychology. 9, 856–868.
Dorahy, M. J. (2010). The Impact of Dissociation, Shame, and Guilt on Interpersonal Relationships in Chronically Traumatized Individuals: A Pilot Study. Journal of Traumatic Stress. 23(5), 653–656.
Firoozabadi, A., Golshani, S., Razeghian, L., Rahimi, S., Sepehry, A. A., Farnia, V., Tatari, F., Hookari, S., & Alikhani, M. (2019). Dissociative Experiences in Iranian Depressed Patients. Journal of Trauma and Dissociation. 20(4), 445–456.
Firoozabadi, A., Razeghian Jahromi, L., & Yaghmaie, S. (2018). Prevalence of Dissociative Experiences in Those Referred to Emergency Psychiatric Centers after Attempting Suicide. Hospital Practices and Research. 3(1), 22–27.
Fontana, A. (2018). Is Psychosis Caused by Defective Dissociation? An Artificial Life Model for Schizophrenia. European Journal of Trauma and Dissociation. 2(1), 11–19.
Ford, J. D. (2013). How Can Self-Regulation Enhance Our Understanding of Trauma and Dissociation? Journal of Trauma and Dissociation. 14(3), 237–250.
Fung, H. W., & Chan, C. (2019). A Preliminary Study of the Clinical Differences between Dissociative and Nondissociative Depression in Hong Kong: Implications for Mental Health Practice. Social Work in Health Care. 58(6), 564–578.
Fung, H. W., Chan, C., Ross, C. A., & Choi, T. M. (2020). A Preliminary Investigation of Depression in People with Pathological Dissociation. Journal of Trauma and Dissociation: The Official Journal of the International Society for the Study of Dissociation (ISSD)21(5), 594–608.
Garnefski, N., & Kraaij, V. (2006). Relationships between Cognitive Emotion Regulation Strategies and Depressive Symptoms: A Comparative Study of Five Specific Samples. Personality and Individual Differences. 40(8), 1659–1669.
Garnefski, N., Koopman, H., Kraaij, V., & Cate, R. T. (2009). Brief Report: Cognitive Emotion Regulation Strategies and Psychological Adjustment in Adolescents with a Chronic Disease. Journal of Adolescence. 32(2), 449–454.
Garnefski, N., Kraaij, V., & Spinhoven, P. (2001). Negative Life Events, Cognitive Emotion Regulation and Depression. Personality and Individual Differences. 30, 1311–1327.
Granieri, A., La Marca, L., Mannino, G., Giunta, S., Guglielmucci, F., & Schimmenti, A. (2017). The Relationship between Defense Patterns and DSM-5 Maladaptive Personality Domains. Frontiers in Psychology. 8, 1926.
Guadagnoli, E., & Velicer, W. F. (1998). Relation to Sample Size to the Stability of Component Patterns. Psychological Bulletin. 103(2), 265–275.
Hebert, M., Langevin, R., & Oussaid, E. (2018). Cumulative Childhood Trauma, Emotion Regulation, Dissociation, and Behavior Problems in School-Aged Sexual Abuse Victims. Journal of Affective Disorders. 225, 306–312.
Joe, S., Woolley, M. E., Brown, G. K., Ghahramanlou-Holloway, M., & Beck, A. T. (2008). Psychometric Properties of the Beck Depression Inventory-II in Low-Income, African American Suicide Attempters. Journal of Personality Assessment. 90(5), 521–523.
Joormann, J., & Gotlib, I. H. (2010). Emotion Regulation in Depression: Relation to Cognitive Inhibition. Cognition and Emotion. 24(2), 281–298.
Kratzer, L., Heinz, P., Pfitzer, F., Padberg, F., Jobst, A., & Schennach, R. (2018). Mindfulness and Pathological Dissociation Fully Mediate the Association of Childhood Abuse and PTSD Symptomatology. European Journal of Trauma and Dissociation, 2(1), 5–10.
Kulkarni, M., Porter, K. E., & Rauch, S. A. (2012). Anger, Dissociation, and PTSD among Male Veterans Entering into PTSD Treatment. Journal of Anxiety Disorders, 26(2), 271–278.
Kwapil, T. R., Wrobel, M. J., & Pope, C. A. (2002). The Five-Factor Personality Structure of Dissociative Experiences. Personality and Individual Differences. 32(3), 431–443.
Lyssenko, L., Schmahl, C., Bockhacker, L., Vonderlin, R., Bohus, M., & Kleindienst, N. (2018). Dissociation in Psychiatric Disorders: A Meta-Analysis of Studies Using the Dissociative Experiences Scale. American Journal of Psychiatry. 175(1), 37–46.
Orbach, I. (1994). Dissociation, Physical Pain, and Suicide: A Hypothesis. Suicide and Life-Threatening Behavior, 24(1), 68–79.
Ozdemir, O., Boysan, M., Guzel Ozdemir, P., & Yilmaz, E. (2015). Relationships between Posttraumatic Stress Disorder (PTSD), Dissociation, Quality of Life, Hopelessness, and Suicidal Ideation among Earthquake Survivors. Psychiatry Research, 228(3), 598–605.
Park, C., Rosenblat, J. D., Lee, Y., Pan, Z., Cao, B., Iacobucci, M., & McIntyre, R. S. (2019). The Neural Systems of Emotion Regulation and Abnormalities in Major Depressive Disorder. Behavioural Brain Research. 367, 181–188.
Parlar, M., Frewen, P. A., Oremus, C., Lanius, R. A., & McKinnon, M. C. (2016). Dissociative Symptoms are Associated with Reduced Neuropsychological Performance in Patients with Recurrent Depression and a History of Trauma Exposure. European Journal of Psychotraumatology. 7, 29061–29070.
Reynolds, W. M., & Kobak, K. A. (1995). Reliability and Validity of the Hamilton Depression Inventory: A Paper-and-Pencil Version of the Hamilton Depression Rating Scale Clinical Interview. Psychological Assessment. 7(4), 472–483.
Sar, V., Akyüz, G., Öztürk, E., & Alioglu, F. (2013). Dissociative Depression among Women in the Community. Journal of Trauma and Dissociation. 14(4), 423–38.
Serrano-Sevillano, Á., González-Ordi, H., Corbí-Gran, B., & Vallejo-Pareja, M. Á. (2017). Psychological Characteristics of Dissociation in General Population. Clínica y Salud. 28(3), 101–106.
دوره 12، شماره 1
خرداد 1400
صفحه 333-349
  • تاریخ دریافت: 22 تیر 1399
  • تاریخ بازنگری: 20 شهریور 1399
  • تاریخ پذیرش: 30 شهریور 1389
  • تاریخ اولین انتشار: 25 اردیبهشت 1400
  • تاریخ انتشار: 01 خرداد 1400