شناسایی عوامل مؤثر بر طلاق و ارائۀ مدلی برای پیش‌بینی طلاق با استفاده از الگوریتم درخت تصمیم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روان‌شناسی، گروه روان‌شناسی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی تبریز، ایران

2 استادیار گروه روان‌شناسی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

3 دانشیار گروه روان‌شناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید مدنی آذربایحان، تبریز، ایران

4 استادیار گروه مدیریت، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر، شناسایی عوامل مؤثر بر طلاق و ارائۀ مدلی برای پیش‌بینی آن است. این تحقیق از نظر هدف بنیادی، و به‌لحاظ روش جمع‌آوری اطلاعات توصیفی است. جامعۀ پژوهش حاضر عبارت است از زوجینی که در بازۀ زمانی 1394 تا 1397 از طرف دادگاه خانواده به مراکز مشاورۀ شهر تبریز ارجاع داده شده‌اند. از بین این افراد، 399 فرد به شیوۀ نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند و با زوجین غیرمتقاضی طلاق (427 نفر) که از بین والدین دانش‌آموزان دبیرستان شهر تبریز انتخاب شده بودند مقایسه شدند. برای جمع‌آوری اطلاعات، از پرسشنامۀ نئو (NEO-FFI-R) و پرسشنامۀ محقق‌ساخته و مصاحبه استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم‌افزارSPSS MODELER و تکنیک درخت تصمیم که یکی از مهم‌ترین تکنیک‌های داده‌کاوی است استفاده شد تا عوامل مؤثر بر طلاق مدل‌سازی شود. نتایج نشان داد رابطۀ جنسی، داشتن تحصیلات پایین، سابقۀ ازدواج قبلی و تجربۀ خیانت یکی از زوجین، از عوامل مؤثر در بروز طلاق است و در نقطۀ مقابل، تحصیلات بالاتر، وابستگی درآمدی (درآمد پایین‌تر زوجه) و خانوادۀ پرجمعیت پدری (ترتیب تولد بالاتر از 4 برای یکی از زوجین) از مهم‌ترین دلایل رضایت و سازش زوجین در خانواده‌های موردمطالعه است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Identifying Effective Factors on Divorce and Providing a Model for Divorce Prediction Using Modelling of a Data Mining Decision Tree

نویسندگان [English]

  • Vahideh Imanzadeh 1
  • Naimeh Moheb 2
  • Reza Abdi 3
  • Morteza Honarmand Azimi 4
1 Department of psychology, Tabriz Branch, Islamic Azad University, Tabriz, Iran
2 Department of psychology, Tabriz Branch, Islamic Azad University, Tabriz, Iran
3 Department of psychology, Educational Science and Psychology Faculty. Azarbaijan shahid Madani University, Tabriz, Iran
4 department of psychology, Azarbaijan shahid Madani University, Tabriz, Iran
چکیده [English]

The purpose of this study is to identify the factors that influence divorce and to provide a model for divorce prediction. The method of this study is basic in terms of its purpose and descriptive in terms of the method of data collection. The study population consists of couples who were assigned counseling services by the family court in Tabriz during the period from 2015 to 2018. Yet,399 individuals were selected using the available sampling method and compared with unmarried couples (427) selected among the parents of high school students in Tabriz. NEO questionnaire (NEO -FFI-R) and researcher-made questionnaires were used to collect data. Decision tree technique, one of the most important data mining techniques, as well as SPSS MODELER were used to analyze the data in order to model the factors affecting divorce. The results of the study indicated that in addition to the high influence of satisfaction level with sexuality, lower education level, previous marital history and experience of betrayal of one of the couples in the studied families were highly effective in divorce. In contrast, higher education, income dependency (lower income level for females), and high and very high income families (production order above 4) were the most important reasons for couples’ satisfaction and compromise in the families under study.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Divorce
  • Factors Influencing the Occurrence of Divorce
  • Data Mining Decision Tree

مراجع

آخوندی، م.، اسمعیلی، م.، و کاظمیان، س. (1396). پیش‌بینی حالات روان‌شناسی مثبت در سازگاری پس از طلاق زنان مطلقه. فصلنامۀ مطالعات اجتماعی روان‌شناسی زنان، 15(2)، 154-137.
بیرامی، م.، و قلی‌زاده، ح. (1390). عامل‌های شخصیتی به‌عنوان پیش‌بینی‌کنندۀ افسردگی و رضایت از زندگی. ماهنامۀ علمی-پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی ارومیه، 22(02)، 98-92.
توسلی، غ. (1389). نظریه‌های جامعه‌شناسی. تهران: سمت.
توسلی، غ.، و غیاثی، ع. (1390). عوامل اجتماعی مؤثر بر طلاق طی دهۀ اخیر، مورد مطالعه: استان یزد، سال‌های 1386-1380. مجلۀ مطالعات توسعۀ اجتماعی ایران، 3(4)، 49-34.
چهره، ه‍.، ازگلی، گ.، ابوالمعالی، خ.، و نصیری، م. (1396). بررسی ارتباط ویژگی‌های شخصیتی و رضایت زناشویی براساس مدل پنج عامل بزرگ شخصیتی: مرور سیستماتیک. مجلۀ علمی دانشگاه علوم پزشکی کردستان، 22(05)، 132-121.
حسینی‌نسب، س. د.، بدری، ر.، قائمیان اسکویی، آ. (1388). رابطۀ ویژگی‌های شخصیتی و سبک‌های حل تعارض بین‌فردی با سازگاری زناشویی در دانشجویان متأهل دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز. تحقیقات مدیریت آموزشی، 1(2)، 78-57.
خادمی، ع.، ولی‌پور، م.، مرادزاده، ل.، و نیشابوری، س. (1393). رابطۀ ویژگی‌های شخصیت با رضایت زناشویی و مؤلفه‌های آن در زوج‌ها. فصلنامۀ روان‌شناسی کاربردی، 8(4)، 109-95.
روستا، ل. (1389). بررسی علل اجتماعی گرایش طلاق در بین زنان مراجعه‌کننده به دادگاه خانوادۀ شیراز. فصلنامۀ زن و جامعه، 1(3)، 104-77.
روشن چسلی، ر.، شعیری، م. ر.، عطری‌فرد، م.،  نیک‌خواه، ا.، قائم‌مقامی، ب.، و رحیمی راد، ا. (1385). بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی پرسشنامۀ شخصیتی 5 عاملی نئو (NEO-FFI). دانشور رفتار، 3(16)، 36-27.
ریاحی، م. (1386). تحلیل جامعه‌شناختی میزان گرایش به طلاق در شهرستان کرمانشاه. فصلنامۀ زن در توسعه و سیاست، 3(19)، 140-109.
صادقی، ر. (1395). عوامل اقتصادی-اجتماعی مؤثر بر طلاق جوانان در ایران. مطالعات راهبردی ورزش و جوانان، 15(32)، 22-1.
عباسی، م. ب.، علیزاده، م.، امیدوار، ص.، حسینی، س. م.، خطیبی، آ.، و صفاکیش، م. (1396). سالنامۀ آماری جمعیتی 1396، طلاق در ایران، دفتر آمار و اطلاعات جمعیتی و مهاجرت سازمان ثبت‌احوال کشور.
عرب، س. م.، ابراهیم‌زاده، ر.، و مروتی، ع. (1393). طراحی مدل فراترکیب عوامل مؤثر بر طلاق با مرور نظام‌مند مطالعه‌های پیشین. مجلۀ تخصصی اپیدمیولوژی ایران، 10(4)، 22-10.
کوهی، س.، اعتمادی، ع.، و فاتحی‌زاده، م. (1393). بررسی رابطۀ ویژگی‌های شخصیتی و سلامت روانی با سرخوردگی زناشویی در زوجین. پژوهش‌های علوم شناختی و رفتاری، 4(4)، 83-71.
گروسی فرشی، ت. (1380). رویکردی نوین در ارزیابی شخصیت: کاربرد تحلیل عاملی در مطالعات شخصیت. تبریز: دانیال.
واعظی، ک. (1394). دیدگاه زنان مطلقه پیرامون عوامل مؤثر بر طلاق، مطالعۀ موردی: زنان مطلقۀ شهرستان بانه. فصلنامۀ مددکاری اجتماعی، 4(1)، 64-52.
Bhaskar, A., & Areekal, B. (2015). Causes of Divorce: A Descriptive Study From Central Kerala. Journal of Evolution of Medical and Dental Sciences, 4(20), 3418–3426.
Bramlett, M. D., & Mosher, W. D. (2002). Cohabitation, Marriage, Divorce and Remarriage in the United States. Vital Health Stat, 23(22), 1–103.
Clarck, S. (1995). Advanced Report of Final Divorce Statistic, 1989 and 1990. Monthly Vital Statistics Report, 43(9), 1–32.
Costa, P. T., & McCrae, R. R. (1985). The Neo Personality Inventory Manual, Odessa. FL: Psychological Assessment Resources Inc.
Costa, P. T., & McCrae, R. R. (1992). Neo PI-R Professional Manual, Odessa. FL: Psychological Assessment Resources Inc.
Day, R. D., & Hook, D. (1987). A Short History of Divorce, Jumping the Broom. Journal of Divorce, 3, 57–73.
Doherty, W. H. (2009). It’s Never Too Late: The Crossroads of Divorce. Presentation at the Smart Marriages Conference, July 11, Orlando, FL.
Egan, V., Deary I., & Austin E. (2000). The NEO-FFI: Emerging British Norms and an Item-Level Analysis Suggests N, A, and C Are More Reliable than O and E. Personality and Individual Differences, 29(5), 907–920.
Gupta, S., Kumar, D., & Sharma, A. (2017). Data Mining Classification Techniques Applied for Breast Cancer Diagnosis and Prognosis. Indian Journal of Computer Science and Engineering, 2(2), 188–195.
Kalmijn, M. (2005). The Effects of Divorce on Men’s Employment and Social Security Histories. European Journal of Population, 21(4), 347–366.
Lazaridès, A., Bélanger, C., & Sabourin, S. (2010). Personality as Moderator of the Relationship between Communication and Couple Stability. Europe’s Journal of Psychology, 2, 11–31.
Sayer, L. C., & Bianchi, S. M. (2000). Women’s Economic Independence and the Probability of Divorce A Review and Reexamination. Journal of Family Issues, 21(7), 906–943.
White, L., & Rogers, S. (2000). Economic Circumstances and Family Outcomes: A Review of the 1990s. Journal of Marriage and Family, 62, 1035–1052.
فصل‌نامه پژوهش‌های کاربردی روانشناختی
دوره 12، شماره 2
شهریور 1400
صفحه 247-263

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 07 شهریور 1399
  • تاریخ بازنگری: 29 مهر 1399
  • تاریخ پذیرش: 04 آذر 1399
  • تاریخ اولین انتشار: 20 تیر 1400
  • تاریخ انتشار: 01 شهریور 1400

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار