تأثیر درمان متمرکز بر شفقت بر علائم نفوذ، برانگیختگی و اجتناب در اختلال استرس پس از سانحه در پرستاران

محمدی, میلاد; یارمحمدی, مسیب; محققی, حسین; فلاح نیا, غلامحسین

doi:10.22059/japr.2024.346057.644321

تأثیر درمان متمرکز بر شفقت بر علائم نفوذ، برانگیختگی و اجتناب در اختلال استرس پس از سانحه در پرستاران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه روان‌شناسی، دانشکده روان‌شناسی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران.

² استاد،گروه روان‌شناسی، دانشکدۀ روان‌شناسی، دانشگاه بوعلی‌سینا، همدان، ایران.

³ دانشیار، گروه روان‌شناسی، دانشکدۀ روان‌شناسی، دانشگاه بوعلی‌سینا، همدان، ایران.

⁴ مربی، گروه آموزشی پرستاری داخلی و جراحی، دانشکده پرستاری، دانشگاه علوم پزشکی همدان، همدان، ایران.

10.22059/japr.2024.346057.644321

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر درمان متمرکز بر شفقت بر علائم نفوذ، برانگیختگی و اجتناب در اختلال استرس پس از سانحه در پرستاران بیمارستان فرشچیان همدان انجام شده است. روش پژوهش به‌لحاظ هدف کاربردی و طرح تحقیق نیمه‌آزمایشی با پیش‌آزمون-پس آزمون و گروه کنترل است. جامعۀ مورد نظر شامل پرستاران بیمارستان قلب فرشچیان همدان در سال ۱۴۰۰ است. در این پژوهش ۳۰ پرستار (۲۳ زن و ۷ مرد) به روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند و با گمارش تصادفی در گروه‌های آزمایش و کنترل قرار گرفتند. گروه آزمایش به مدت 8 جلسۀ 45 دقیقه‌ای تحت درمان متمرکز بر شفقت قرار گرفت. ابزار پژوهش شامل پرسشنامۀ اختلال استرس پس از سانحه (PCL) است. داده‌ها به کمک نرم‌افزار SPSS23 و به روش تحلیل کوواریانس چندمتغیره تجزیه و تحلیل شدند. نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد درمان متمرکز بر شفقت بر اختلال استرس پس از سانحه تأثیر معنادار دارد (P<0/01؛ 60/56 =F)؛ بنابراین می‌توان گفت درمان متمرکز بر شفقت با بهره‌گیری از فنونی مانند ذهن‌آگاهی، تنظیم سیستم‌های هیجانی و خوداصلاح‌گری مشفقانه می‌تواند روشی کارآمد برای کاهش علائم نفوذ، برانگیختگی و اجتناب در اختلال استرس پس از سانحه باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effect of Compassion-Focused Therapy on the Symptoms of Intrusion, Arousal, and Avoidance of Post-Traumatic Stress Disorder in Nurses

نویسندگان [English]

Milad Mohammadi ¹
, Mosayeb Mosayeb Yar Mohammadi Vasel ²
hossein mohagheghi ³
Gholam Hossein Fallah Nia ⁴

¹ Department of Psychology, Faculty of Psycholog, Bu Ali Sina University, Hamedan, Iran.

² Department of Psychology, Faculty of Psycholog, Bu Ali Sina University, Hamedan, Iran

³ Department of Internal Medicine and Surgery, Faculty of Nursing, Hamadan University of Medical Sciences, Hamadan, Iran.

⁴ Department of Internal Medicine and Surgery, Faculty of Nursing, Hamadan University of Medical Sciences, Hamadan, Iran.

چکیده [English]

This study aimed to investigate the effect of compassion-focused therapy (CFT) on the symptoms of intrusion, arousal, and avoidance in post-traumatic stress disorder (PTSD) in nurses at Farshchian Hospital in Hamadan in 2021. The research design is quasi-experimental, with a control group and a pre-test-post-test, and the research method is applied in terms of purpose. The target population includes the nurses of Farshchian Heart Hospital in 2021. The purposive sampling method was employed to select 30 nurses (23 women and 7 males) for this study. The nurses were randomly assigned to the experimental and control groups. The experimental group underwent focused compassion treatment for eight 45-minute sessions. Research tools include the PTSD checklist (PCL). The data were analyzed using SPSS software version 23 for covariance analysis. The results showed that post-traumatic stress disorder was significantly impacted by compassion-focused treatment (p <0.01, F = 60.56). Therefore, it can be suggested that compassion-focused therapy, which employs techniques such as compassionate self-correction, emotional system regulation, and mindfulness, is a viable approach to alleviating the symptoms of intrusion, arousal, and avoidance in post-traumatic stress disorder.

کلیدواژه‌ها [English]

Compassion-Focused Therapy
Post-Traumatic Stress Disorder
Symptoms of Avoidance
Symptoms of Arousal
Symptoms of Intrusion

مراجع

آقایی، ا.، خانجانی‌وشکی، س.، و پاشا، ش. (۱۴۰۰). اثربخشی آموزش مبتنی بر شفقت بر کاهش آشفتگی هیجانی زنان دارای تجربۀ خیانت زناشویی. پژوهش‌های کاربردی روان‌شناختی. ۱۲(۱)، 313-۲۹۹. https://doi.org/10.22059/japr.2021.303377.643528

بهاروندی، ب.، کاظمیان مقدم، ک.، و هارون رشیدی، ه‍. (1399). اثربخشی درمان مبتنی بر شفقت بر توانایی تحمل ابهام و اضطراب مرگ سالمندان. روان‌شناسی پیری. 6(1)، 26-13. https://doi.org/10.22126/jap.2020.5148.1409

خونساری، م.، تاجری، ب.، سرداری‌پور، م.، حاتمی، م.، و حسین‌زاده تقوایی، م. (۱۴۰۰). مقایسۀ اثربخشی آموزش گروهی مبتنی بر شفقت و تئوری انتخاب بر احساس شرم و سطوح خودانتقادی دانش‌آموزان دختر. پژوهش‌های کاربردی روان‌شناختی. 12(2)، 356-۳۴۱. https://doi.org/10.22059/japr.2021.306866.643588

دروه‌ئی، ف.، ذوقی‌پایدار، م.، یارمحمدی‌واصل، م.، و ایمنی، ب. (1398). تأثیر آموزش شفقت به خود مبتنی بر توجه‌آگاهی بر ابعاد کیفیت زندگی حرفه‌ای پرستاران. مطالعات روان‌شناسی بالینی. 9(34)، 108-89. https://doi.org/10.22054/jcps.2019.33577.1895

ساکنی، ز.، فراهانی، س.، اسحاقی‌مقدم، ف.، رفیعی‌پور، ا.، جعفری، ط.، و لطفی، پ. (1398). اثربخشی آموزش ذهن‌آگاهی بر بهبود تجربۀ خشم و شفقت به خود در بیماران سرطانی. مطالعات روان‌شناسی بالینی. ۹(۳۶)، 26-۱. https://doi.org/10.22054/jcps.2020.46588.2193

شیوندی، ک. (1400). طراحی و تدوین مدل پیامدهای ارتباطی و شغلی اضطراب ناشی از پاندمی کووید 19 با نقش میانجی‌گری خودشفقت‌ورزی در پرستاران بیمارستان‌های پذیرش‌کنندۀ بیماران کرونایی در شهر تهران. مطالعات روان‌شناسی بالینی. 12(۴۵)، ۳۲-۲. https://doi.org/10.22054/jcps.2022.64536.2665

عمادی‌فر، ف.، فلاح یخدانی، م.، وزیری یزدی، س.، و چابکی‌نژاد، ز. (1401). طرحواره‌درمانی و درمان متمرکز بر شفقت و ارزیابی اثربخشی آن بر دلزدگی زناشویی زنان. فصل‌نامۀ پژوهش‌های کاربردی روان‌شناختی. ۱۳(۴)، 108-۹۱. https://doi.org/10.22059/japr.2023.329307.643954

گودرزی، م. ع. (۱۳۸۲). براساس اعتباریابی و روایی مقیاس تنیدگی می‌سی‌سی‌پی (اشل). مجلۀ روان‌شناسی. 7(2)، 178-153. https://www.sid.ir/paper/54490/fa

محمدی، م.، رضایی شریف، ع.، شیخ‌الاسلامی، ع.، و قمری گیوی، ح. (۱۴۰۳). واکاوی مشکلات زنان دارای همسر جانباز و بررسی اثربخشی درمان متمرکز بر شفقت بر مشکلات روان‌شناختی-زناشویی آن‌ها. فصلنامۀ پژوهش‌های کاربردی روان‌شناختی. 15(2)، 112-95. https://doi.org/10.22059/japr.2024.342993.644258

نادری، ی.، مرادی، ع.، رمضان‌زاده، ف.، و واقفی‌نژاد، م. (1395). طرحواره‌های هیجانی (ESs) در افراد مبتلا به اختلال استرس پس از ضربه (PTSD): به‌عنوان یک عامل خطر در PTSD. مطالعات روان‌شناسی بالینی. ۶(22)، 22-1. https://doi.org/10.22054/jcps.2016.3888

نجفی قره‌حسنی، ع.، یزدانبخش، ک.، و مؤمنی خ. (1399). پیش‌بینی رشد پس از سانحۀ نیابتی براساس انعطاف‌پذیری شناختی و ارزیابی مجدد شناختی در پرستاران ارائه‌دهندۀ خدمات به آسیب دیدگان زلزلۀ کرمانشاه. مجلۀ سلامت و مراقبت. 22(1)، 24-17. http://hcjournal.arums.ac.ir/article-1-1197-fa.html

References

Aghaie, A., Khanjani Veshki, S., & Pasha, S. (2021). The effectiveness of compassion-based education on reducing emotional turbulence in women experiencing marital infidelity. Journal of Applied Psychological Research, 12(1), 299-313. https://doi.org/10.22059/japr.2021.303377.643528 (In Persian)

American Psychiatric Association. )2013(. Diagnostic and statistical manual of mental disorders: DSM-5. Washington, DC: American Psychiatric Publishing. https://doi.org/10.1176/appi.books.9780890425596

Ariapooran, S., & Raziani, S. (2019). Sexual satisfaction, marital intimacy, and depression in married iranian nurses with and without symptoms of secondary traumatic stress. Psychological Reports, 122(3), 809–825. https://doi.org/10.1177/0033294118776927

Brewin, C. R. (2006). Understanding cognitive behaviour therapy: a retrieval competition account. Behaviour Research and Therapy, 44(6), 765–784. https://doi.org/10.1016/j.brat.2006.02.005

Darvehi, F., Zoghi Paydar, M., Yarmohammadi Vasel, M., & Imani, B. (2019). The impact of mindful self-compassion on aspects of professional quality of life among nurses. Clinical Psychology Studies, 9(34), 89-108. https://doi.org/10.22054/jcps.2019.33577.1895 (In Persian)

Dominguez-Gomez, E., & Rutledge, D. N. (2009). Prevalence of secondary traumatic stress among emergency nurses. Journal of Emergency Nursing, 35(3), 199–204. https://doi.org/10.1016/j.jen.2008.05.003

Ehlers, A., & Clark, D. M. (2000). A cognitive model of posttraumatic stress disorder. Behaviour Research and Therapy, 38(4), 319–345. https://doi.org/10.1016/S0005-7967(99)00123-0

Emadifar, F., Fallah Yakhdani, M. H., Vaziri Yazdi, S., & Chabokinejad, Z. (2022). Offering and evaluation therapeutic model based on therapeutic schema and compassion-focused therapy and evaluating its effectiveness on the on women’s marital burnout. Journal of Applied Psychological Research, 13(4), 91-108. https://doi.org/10.22059/japr.2023.329307.643954 (In Persian)

Gilbert, P. (2010). An introduction to compassion focused therapy in cognitive behavior therapy. International Journal of Cognitive Therapy, 3(2), 97–112. https://doi.org/10.1521/ijct.2010.3.2.97

Gilbert, P. (2014). The origins and nature of compassion focused therapy. British Journal of Clinical Psychology, 53(1), 6–41. https://doi.org/10.1111/bjc.12043

Goodarzi, M. A. (2003). Evaluating validity and reliability of Mississippi post traumatic stress disorder scale. Journal of Psychology, 7(2), 153-178. https://sid.ir/paper/54490/en (In Persian)

Grodin, J., Clark, J. L., Kolts, R., & Lovejoy, T., I. (2019). Compassion focused therapy for anger: a pilot study of a group intervention for veterans with PTSD. Journal of Contextual Behavioral Science, 13, 27-33. https://doi.org/10.1016/j.jcbs.2019.06.004

Irons, C., & Lad, S. (2017). Using compassion focused therapy to work with shame and self-criticism in complex trauma. Australian Clinical Psychologist, 3(1), 1743. Link

Karatzias, T., Hyland, P., Bradley, A., Fyvie, C., Logan, K., Easton, P., ... & Shevlin, M. (2019). Is self-compassion a worthwhile therapeutic target for ICD-11complex PTSD (CPTSD)?. Behavioural and Cognitive Psychotherapy, 47(3), 257-269. https://doi.org/10.1017/S1352465818000577

Khonsari, M., Tajeri, B., Sardaripour, M., Hatami, M., & Hoseinzadeh Taghvaii, M. (2021). Comparing the effectiveness of group training based on compassion and choice theory on the sense of shame and level of self-criticism in female high school students. Journal of Applied Psychological Research, 12(2), 341-356. https://doi.org/10.22059/japr.2021.306866.643588 (In Persian)

Lambert, V. A., Lambert, C. E., Petrini, M., Li, X. M., & Zhang, Y. J. (2007). Workplace and personal factors associated with physical and mental health in hospital nurses in china. Nursing & Health Sciences, 9(2), 120–126. https://doi.org/10.1111/j.1442-2018.2007.00316.x

Mohammadi, M., Rezaeisharif, A., Sheykholeslami, A., & Ghamari-Givi, H. (2024). Investigating the problems of women with veteran spouses and Examining the effectiveness of Compassion-focused therapy on their psychological-marital problems. Journal of Applied Psychological Research, 15(2), 95-112. https://doi.org/10.22059/japr.2024.342993.644258 (In Persian)

Mordeno, I. G., Go, G. P., & Yangson-Serondo, A. (2017). Examining the dimensional structure models of secondary traumatic stress based on DSM-5 symptoms. Asian Journal of Psychiatry. 25, 154–160. https://doi.org/10.1016/j.ajp.2016.10.024

Baharvandi, B., Moghadam, K. K., & Rashidi, H. H. (2020). The effectiveness of compassion-focused therapy on ambiguity tolerance and death anxiety in the elderly. Aging Psychology, 6(1), 13-26. https://doi.org/10.22126/jap.2020.5148.1409

Neff, K. (2003). Self-compassion: an alternative conceptualization of a healthy attitude toward oneself. Self and Identity, 2(2), 85–101. https://doi.org/10.1080/15298860309032

Najafi Gharehasani, E., Yazdanbakhsh, K., & Moment, K. (2020). Predicting vicarious post traumatic growth based on cognitive flexibility and cognitive reappraisal in nurses providing services to kermanshah earthquake victims. Journal of Health and Care, 22(1), 17-24. http://dx.doi.org/10.29252/jhc.22.1.17

Naderi, Y., Moradi, A., Ramezanzade, F., & Vaghefinezhad, M. (2016). Emotional schemas (ess), depression and anxiety in posttraumatic stress disorder (PTSD) patient: as a risk factor in PTSD. Clinical Psychology Studies, 6(22), 1-22. https://doi.org/10.22054/jcps.2016.3888 (In Persian)

Pouralizadeh, M., Bostani, Z., Maroufizadeh, S., Ghanbari, A., Khoshbakht, M., Alavi, S. A., & Ashrafi, S. (2020). Anxiety and depression and the related factors in nurses of Guilan university of medical sciences hospitals during COVID-19: A web-based cross-sectional study. International Journal of Africa Nursing Sciences, 13, 100233. https://doi.org/10.1016/j.ijans.2020.100233

Ranieri, J., Guerra, F., & Giacomo, D. (2021). Predictive risk factors for post-traumatic stress symptoms among nurses during the Italian acute COVID-19 outbreak. Health Psychology Report, 9(2), 180-185. https://doi.org/10.5114/hpr.2020.101249

Sakeni, Z., Farahani, S., Eshaghi Moghaddam, F., RafieePour, A., Jafari, T., & Lotfi, P. (2019). The effectiveness of mindfulness training on improving the experience of anger and self-compassion in cancer patients. Clinical Psychology Studies, 9(36), 1-23. https://doi.org/10.22054/jcps.2020.46588.2193 (In Persian)

Rahimian, A., Namazi, M., & Aghili, S. M. (2024). Comparison of the effectiveness of compassion-focused therapy and cognitive-behavioral therapy on experiential avoidance and post-traumatic growth in sexually abused girls. Journal of Adolescent and Youth Psychological Studies (JAYPS), 5(6), 41-49. https://doi.org/10.61838/kman.jayps.5.6.5

Schuster, M., & Dwyer, P. A. (2020). Post-traumatic stress disorder in nurses: an integrative review. Journal of Clinical Nursing, 29(15-16), 2769-2787. https://doi.org/10.1111/jocn.15288

Sheivandi, K. (2021). Designing and Developing a Model of relational and occupational Consequences of Covid-19 pandemic anxiety with the mediating role of self compassion in nurses of Tehran hospitals. Clinical Psychology Studies, 12(45), 2-32. https://doi.org/10.22054/jcps.2022.64536.2665 (In Persian)

Sprang, G., Ford, J., Kerig, P., & Bride, B. (2019). Defining secondary traumatic stress and developing targeted assessments and interventions: Lessons learned from research and leading experts. Traumatology, 25(2), 72–81. https://doi.org/10.1037/trm0000180

Wang, Y. X., Guo, H. T., Du, X. W., Song, W., Lu, C., & Hao, W. N. (2020). Factors associated with post-traumatic stress disorder of nurses exposed to corona virus disease 2019 in China. Medicine, 99(26), e20965. https://doi.org/10.1097/MD.0000000000020965

Weathers, F. W., Litz, B. T., Herman, D. S., Huska, J. A., & Keane, T. M. (1993). The PTSD Checklist (PCL): Reliability, validity, and diagnostic utility. In annual convention of the international society for traumatic stress studies, San Antonio. Link

Weathers, F. W., Litz, B. T., Keane, T. M., Palmieri, P. A., Marx, B. P., & Schnurr, P. P. (2013). The ptsd checklist for dsm-5 (pcl-5). Scale available from the National Center for PTSD at http://www.ptsd.va.gov/